Baluwo meŋ si m̀ baadiŋo seewondi
1 Ntolu mennu bambanta ǹ na lannoo kono, ǹ si muñoo soto moolu ye mennu lamfuta. Ali ǹ kana baluu ka m̀ faŋolu seewondi. 2 Ntolu meŋ-wo-meŋ si ǹ siiñoo seewondi kuwolu to, mennu beteyaata a ye, aduŋ ǹ si a bambandi. 3 Kaatu Kiristu* maŋ baluu ka a faŋo seewondi, bari a be safeeriŋ ate le la kuwo to ko:
“Moolu mennu ye i neŋ,
ì la nendiroolu laata nte le kaŋ.”
4 Feŋ-wo-feŋ meŋ safeeta koomanto, wo safeeta le ka ke ǹ ye yaamaroo ti, fo ǹ si jikoo soto ka bo niŋ muñoo niŋ wakiilindiroo la, Kitaabu Senuŋolu ye mennu dii ǹ na. 5 Allamaa Alla la muñoo niŋ wakiilindiroo ye tara ali bee fee ka ali maakoyi ka ŋaniya kiliŋ soto ali la baluwo kono, ko Kiristu Yeesu ye a yitandi ñaameŋ. 6 Bituŋ ali si Alla jayi, meŋ mu m̀ Maarii Yeesu Kiristu Faamaa ti, niŋ sondome kiliŋo la aniŋ kaŋ kiliŋ. 7 Wo kamma la, ali ñoo jiyaa ko Kiristu ye ali jiyaa ñaameŋ, fo wo si horomoo dii Alla la. 8 Ŋa a fo ali ye ko, Kiristu naata ke Yahuudoolu la dookuulaa le ti ka a yitandi, Alla be faariŋ tooñaa la ñaameŋ, fo a si laahidoolu bambandi, Alla ye mennu dii m̀ mumuñolu la. 9 A naata fanaa fo wo moolu mennu maŋ ke Yahuudoolu ti, ì si tenturoo niŋ jayiroo dii Alla la, a la balafaa kamma. A be safeeriŋ ne ko:
“Wo kamma la m be i jayi la nasiyoŋolu teema,
m be jayiri suukuwolu laa la niŋ i too la le.”
10 A be safeeriŋ ne fanaa ko:
“Alitolu nasiyoŋolu bee,
ali seewoo Alla la moolu fee.”
11 Aduŋ a be safeeriŋ ne fanaa ko:
“Duniyaa nasiyoŋolu bee, ali Maariyo jayi,
moolu bee, ali a tentu.”
12 Wo koolaa Annabilayi Yesaya naata a fo ko:
“Maralilaa be bo la Yese bala ko yirisuloo,
ate meŋ be loo la ka nasiyoŋolu bee mara,
ì bee be ate le ke la ì la jikiraŋo ti.”
13 Allamaa Alla meŋ mu jikiraŋo ti, a si ali fandi seewoo niŋ kayiroo la, lannoo kono, fo ali la jikoo si kafu doroŋ ka bo niŋ Noora Kuliŋo la semboo la.
Pawulu la dookuwo
14 M baadiŋolu*, nte faŋo dankeneyaata ñiŋ na le ko, ali sondomoolu be faariŋ beteyaa niŋ londoo la le, aduŋ ali ka ñoo karandi noo le. 15 Hani wo ñaa-wo-ñaa, kuu doolu be ñiŋ leetaroo kono, ŋa mennu safee ali ye fatiyaa baa kono ka ali hakiloolu bulandi ì la. Ŋa wo ke le, kaatu Alla hiinata nte ma le, 16 a ye n tomboŋ Kiristu Yeesu la dookuulaa le ti moolu ye, mennu maŋ ke Yahuudoolu ti. N na ñiŋ piriisiyaa* dookuwo mu ka Alla la kibaari betoo kawandi ì ye, ka ì naati Alla ye ko sadaa*, meŋ ka a seewondi, aniŋ Noora Kuliŋo ye meŋ seneyandi. 17 Wo to, baawo m be sabatiriŋ Kiristu Yeesu kono le, ŋa siloo soto le ka ŋaañaa Alla la ñiŋ dookuwo to. 18 Nte ka haañi ka kuwo doroŋ ne fo, Kiristu ye meŋ ke ka bo niŋ nte la, fo moolu mennu maŋ ke Yahuudoolu ti, ì si Alla la yaamaroo muta. Wo naata ke ka bo niŋ kumoo niŋ baara kuwolu le la, 19 taamanseeroolu niŋ kaawakuwolu, aniŋ ka bo Alla la Nooroo semboo la. N taata ka bo Yerusalaamu saatewo to fo Illirikumu tundoo kaŋ. Ŋa Kiristu la kibaari betoo kawandi daa-wo-daa, 20 bari ŋa ñiŋ ne kummaayandi, ka kawandoo ke dulaalu doroŋ to, mennu maŋ Kiristu loŋ foloo. Niŋ wo nte, m be ke la le ko kewo meŋ ye a la buŋo loo wandi fondamaŋo kaŋ. 21 A be safeeriŋ ñiŋ kuwo to le ko:
“A la kuwo nene maŋ fo moolu mennu ye,
ì be a je la le,
mennu nene maŋ a la kibaaroo moyi,
ì be a fahaamu la le.”
Pawulu la feeroo ka Rooma kumpabo
22 Ñiŋ dookuwo le ka a tinna, n na feeroolu buka beŋ noo, n ka mennu siti siiñaa jamaa ka naa ali yaa. 23 Bari saayiŋ, dulaa koteŋ te nte ye jaŋ ka dookuwo ke ñiŋ tundoo kaŋ, aduŋ baawo sanji jamaa n tarata hameriŋ ka naa ali yaa jee, 24 n jikita ko, m be ali je la le, n tambitoo ka taa Speeni bankoo kaŋ. Niŋ n naata, n niŋ ali si waatindiŋ diimaa soto kafuñooyaa kono. Wo koolaa, ali si m maakoyi n na taamasiloo kaŋ jee.
25 Bari saayiŋ teŋ, m be paree kaŋ ne ka taa Yerusalaamu ka maakoyiroo samba moo senuŋolu ye jee. 26 Kaatu Yeesu la kafoolu mennu be Makedoniya niŋ Akaya tundoolu kaŋ, a keta wolu ye kontaani kuwo le ti, ka kodoo kafu ñoo ma ka a dii fuwaaroolu la, mennu be Yeesu la kafoo kono Yerusalaamu. 27 Ì faŋolu le lafita ka ñiŋ maakoyiroo dii, aduŋ tooñaa, ì ñanta a ke la le, ì be juloo le duŋ kaŋ. Kaatu niŋ moolu mennu maŋ ke Yahuudoolu ti, naata niyo soto Alla la Nooroo barakoo to, meŋ naata ka bo niŋ Yahuudoolu la, wo to ì fanaa si Yahuudoolu niyo dii ì la, sotofeŋolu to Alla ye mennu dii ì la. 28 Niŋ nte ye ñiŋ dookuwo baŋ, aduŋ ŋa ñiŋ soorifeŋo futandi ì ma a ñaama, m be ali kumpabo la le n na taamasiloo kaŋ ka taa Speeni bankoo kaŋ. 29 Aduŋ ŋa a loŋ ne ko, niŋ n naata ali kaŋ, n niŋ Kiristu la barakoo timmariŋo le be naa la.
30 Baadiŋolu, m be ali daani la m̀ Maarii Yeesu Kiristu too la, aniŋ Nooroo la kanoo la ko, ali si kafu m ma ñiŋ dookuwo kono ka Alla daani n ye. 31 Ali duwaa n ye, fo n si tanka lannabaloolu ma, mennu be Yudeya tundoo kaŋ, aniŋ fo Yeesu la kafoo moolu si lafi ñiŋ soorifeŋo la, m be meŋ futandi la ì ma Yerusalaamu jee. 32 Niŋ ñiŋ kuwo keta a ñaama, niŋ Alla sonta, n niŋ seewoo be naa la ali kaŋ ne, aduŋ ali la kafuñooyaa si m bambandi.
33 Alla meŋ ka kayiroo dii, a ye tara ali bee fee. Amiin.
اعملوا ما يرضي الآخرين
1 فعَلَينا نَحنُ الأقوِياءَ في الإيمانِ أنْ نَحتَمِلَ ضُعفَ الضّعفاءِ، ولا نَطلُبُ ما يُرضي أنفُسَنا، 2 بَلْ ليَعمَلْ كُلّ واحدٍ مِنّا ما يُرضي أخاهُ لِخيرِ البُنيانِ المُشَتَركِ. 3 وما طلَبَ المَسيحُ ما يُرضي نَفسَهُ، بَلْ كما جاءَ في الكِتابِ: «شتائِمُ الذينَ يَشتُمونَكَ وقَعَتْ علَيّ». 4 وكُلّ ما جاءَ قَبلاً في الكُتُبِ المُقَدّسَةِ إنّما جاءَ ليُعَلّمَنا كيفَ نَحصلُ على الرّجاءِ بِما في هذِهِ الكُتُبِ مِنَ الصّبرِ والعَزاءِ. 5 فليُعطِكُم إلهُ الصّبرِ والعَزاءِ اتّفاقَ الرَأيِ في ما بَينَكُم كما عَلّمَنا المَسيحُ يَسوعُ، 6 لِتُمَجّدوا اللهَ أبا رَبّنا يَسوعَ المَسيحِ بِقَلبٍ واحدٍ ولِسانٍ واحدٍ.
التبشير بـين غير اليهود
7 فاَقبَلوا بَعضُكُم بَعضًا لِمَجدِ اللهِ كما قَبِلكُمُ المَسيحُ. 8 وأنا أقولُ لكُم إنّ المَسيحَ صارَ خادِمَ اليَهودِ ليُظهِرَ أنّ اللهَ صادِقٌ ويَفِـيَ بِما وعَدَ بِه الآباءَ. 9 أمّا غَيرُ اليَهودِ فيُمجّدونَ اللهَ على رَحمَتِهِ، كما جاءَ في الكِتابِ: «لذلِكَ أُسبّحُ بِحَمدِكَ بَينَ الأُمَمِ، وأُرتّلُ لاَسمِكَ». 10 وجاءَ أيضًا: «إفرَحي أيّتُها الأُمَمُ معَ شَعبِ اللهِ!» 11 وأيضًا: «سَبّحوا الرّبّ يا جميعَ الأُمَمِ! مَجّدوهُ يا جميعَ الشّعوبِ!» 12 وقالَ إشَعْيا: «سيَظهَرُ فَرعٌ مِنْ أصلِ يَسّى، يَقومُ لِـيَسودَ الأُمَمَ وعلَيهِ يكونُ رَجاءُ الشّعوبِ».
13 فلْيغمُرْكُم إلهُ الرّجاءِ بالفرَحِ والسّلامِ في الإيمانِ، حتى يَفيضَ رَجاؤُكُم بِقُدرَةِ الرّوحِ القُدُسِ!
خدمة بولس الرسولية
14 فأنا على ثِقَةٍ يا إخوتي بأنّكُم مُمتَلِئونَ خَيرًا، وأنّكُم فائِضونَ بالمَعرِفَةِ، قادِرونَ على أنْ يَنصَحَ بَعضُكُم بَعضًا. 15 ولكِنّي كَتَبتُ إلَيكُم في بَعضِ الأُمورِ بِكَثيرٍ مِنَ الجُرأَةِ لأنبّهَكُم إلَيها، وذلِكَ لِلنِعمَةِ التي وهَبَها اللهُ لي 16 حتى أكونَ خادِمَ المَسيحِ يَسوعَ عِندَ غَيرِ اليَهودِ. وأنا أخدُمُ بِشارَةَ اللهِ ككاهِنٍ، فيَصيرُ غَيرُ اليَهودِ قُربانًا مَقبولاً عِندَ اللهِ مُقَدّسًا بالرّوحِ القُدُسِ. 17 ويَحِقّ لي، إذًا، أنْ أفتَخِرَ في المَسيحِ يَسوعَ بِخِدمَتي للهِ، 18 لأنّي لا أجرُؤُ أنْ أتكَلّمَ إلاّ بِما عَمِلَهُ المَسيحُ على يَدي لِهِدايَةِ غَيرِ اليَهودِ إلى طاعَةِ اللهِ، بالقَولِ والفِعلِ 19 وبِقُوّةِ الآياتِ والمُعجِزاتِ وبِقُدرَةِ رُوحِ اللهِ. مِنْ أُورُشليمَ وما حَولَها إلى اللّيريكُونَ أكمَلْتُ التَبشيرَ بالمَسيحِ. 20 وكُنتُ حَريصًا أنْ لا أُبَشّرَ حَيثُ سَمِعَ النّاسُ باَسمِ المَسيحِ، لِئَلاّ أبنِـيَ على أساسِ غَيري، 21 فعَمِلتُ بِما جاءَ في الكِتابِ: «الذينَ ما بَشّرَهُم بِه أحدٌ سيُبصِرونَ، والذينَ ما سَمِعوا بِه سَيَفهمونَ».
رغبة بولس في زيارة رومة
22 وهذا ما مَنَعَني مِرارًا مِنَ المَجيءِ إلَيكُم. 23 أمّا الآنَ ولا مَجالَ عمَلٍ لي بَعدُ في هذِهِ الأقطارِ، ولي مِنْ عِدّةِ سِنينَ شَوقٌ إلى المَجيءِ إلَيكُم، 24 فأنا أرجو أن أراكُم عِندَ مُروري بِكُم في طريقي إلى إسبانِـيَةَ وأستَعينَ بِكُم على السّفَرِ إلَيها، بَعدَ أنْ أنعَمَ ولو قَليلاً بِلقائِكُم. 25 ولكِنّي الآنَ ذاهِبٌ إلى أُورُشليمَ في خِدمَةِ الإخوَةِ القِدّيسينَ، 26 لأنّ كنائِسَ مكِدونِـيّةَ وآخائِيَةَ اَستَحسَنوا أنْ يَتبَــرّعوا بِبَعضِ المَعونةِ لِلمُحتاجينَ مِنَ الإخوَةِ القِدّيسينَ الذينَ في أُورُشليمَ. 27 هُمُ اَستَحسَنوا ذلِكَ وهوَ حَقّ علَيهِم، لأنّهُم شارَكوا أبناءَ سائِرِ الشّعوبِ في خَيراتِهِمِ الرّوحِيّةِ فكانَ على هَؤُلاءِ أنْ يَخدِموهُم بِخيراتِهِمِ المادِيّةِ. 28 وبَعدَ أنْ أقومَ بِهذِهِ المهمّةِ وأُسلّمَ إلَيهِم تِلكَ المَعونَةَ، أَمُرّ بِكُم وأنا في طريقي إلى إسبانيَةَ. 29 وأعلمُ أنّي إذا جِئتُ إلَيكم أجيءُ بِمِلءِ بَركَةِ المَسيحِ.
30 فأُناشِدُكُم، أيّها الإخوةُ، باَسمِ رَبّنا يَسوعَ المَسيحِ وبِمَحبّةِ الرّوحِ، أنْ تُجاهِدوا مَعي بِرَفعِ صَلواتِكُم إلى اللهِ، مِنْ أجلي، 31 ليُنقِذَني مِنْ أيدي الخارِجينَ على الإيمانِ في اليَهودِيّةِ ويَجعلَ خِدمَتي في أُورُشليمَ مَقبولَةً عِندَ الإخوةِ القِدّيسينَ، 32 فأجيءَ إلَيكُم مَسرورًا إنْ شاءَ اللهُ، وأرتاحَ عِندَكُم. 33 وليَكُنْ إلهُ السّلامِ مَعكُم أجمعينَ. آمين.