Lewi lasiloo moolu la saatewolu
1 Yaawe* diyaamuta Musa ye, Mowabi kene fanuŋo to, Yoridani Boloŋo daala, Yeriko be a ye a kankuŋ doo la:
2 Banisirayilankoolu yaamari ì ye saatewolu dii, ka bo ì la keetaafeŋo to meŋ be ì bulu, ka ì dii Lewi lasiloo moolu la ka sabati ì kono. Ali si beeyaŋ daañini dulaalu fanaa dii ì la, ñiŋ saatewolu dandaŋolu la. 3 I si a je ì si saatewolu soto ì be sabati la daameŋ, aniŋ daañini dulaalu ì la ninsoolu ye, baalu, saajiyolu aniŋ beeyaŋ koteŋolu.
4 Ali ye beeyaŋ daañini dulaalu mennu dii Lewi lasiloo moolu la saatewolu daala, ì be fanundi la le fo simfaañaa wuli kiliŋ keme luulu, ka bo saatee sansaŋo karoo bee la. 5 Saatewo banta la, ali simfaañaa wuli saba sumaŋ tilibo kara maafaŋo la, ali ye simfaañaa wuli saba sumaŋ tilijii kara maafaŋo la, ali ye simfaañaa wuli saba sumaŋ bulubaa kara maafaŋo la, ali ye simfaañaa wuli saba sumaŋ maraa kara maafaŋo la, saatewo ye tara teema. Ñiŋ kenoo si ke saatewolu ye beeyaŋ daañini dulaa ti.
6 Ali ye saatee wooro mennu dii Lewi lasiloo moolu la, wolu le be ke la tankañini dulaa saatewolu ti moo ye, meŋ ye moo faa lañinoo kono, a si bori noo, a ye taa jee. Ali saatee taŋ naani niŋ fula fanaa lafaa ì ye ñiŋ saatewolu kaŋ. 7 A bee kafoo ñoo ma, ali ñanta saatee taŋ naani niŋ seyi le dii la Lewi lasiloo moolu la, ì niŋ ì beeyaŋ daañini dulaalu. 8 Ali be saatewolu mennu dii la Lewi lasiloo moolu la ka bo Banisirayilankoolu niyo to, ali si jamaa bondi lasili baalu taa to, ali ye domandiŋo bondi lasilindiŋolu taa to. Ko ì kiliŋ-wo-kiliŋ na sotoo be keetaafeŋolu to ñaameŋ, ali ñanta ì la saatewolu dii la Lewi lasiloo moolu la wo le ñaama.
Tankañini dulaa saatewolu
(5 Musa 19:1-13Yosuwa 20:1-9)
9 Bituŋ Yaawe diyaamuta Musa ye, 10 ka a fo Banisirayilankoolu ye ko:
Niŋ ali teyita Yoridani Boloŋo la ka duŋ Kanaani bankoo kaŋ, 11 ali saatewo doolu tomboŋ, wolu ye ke tankañini dulaa saatewolu ti moo ye, meŋ ye moo faa lañinoo kono, a si bori ka taa jee. 12 Saatewolu ñinnu si ke tankañini dulaa ti, ka tanka julujoolaa ma, i si a je meŋ ye faaroo ke, a te faa la fo niŋ kiitiyo keta jamaa moolu bee ñaatiliŋo la. 13 Ali be ñiŋ saatee wooroo meŋ dii la teŋ, wolu le be ke la ali ye tankañini dulaa ti. 14 Ali saatee saba dii ka bo Yoridani Boloŋo ñiŋ kankuŋo la, ali ye saba dii ka bo Kanaani, ka ke tankañini dulaa ti. 15 Ñiŋ saatee wooroo be ke la tankañini dulaa saatewolu le ti alitolu Banisirayilankoolu ye, ali niŋ luntaŋolu, aniŋ tumarankewolu mennu be sabatiriŋ ali fee. I si a je niŋ moo ye moo faa lañinoo kono, a si bori ka taa jee.
16 Niŋ moo meŋ ye a ñoŋ moo lipa newo la, a faata, a maarii mu moofaalaa le ti, a ñanta le ka faa. 17 Niŋ beroo tarata moo bulu meŋ si moo faa noo, a ye moo lipa a la, a faata, a mu moofaalaa le ti, a ñanta le ka faa. 18 Niŋ dokoo tarata moo bulu meŋ si moo faa noo, a ye moo lipa a la, a faata, a mu moofaalaa le ti, a ñanta le ka faa. 19 Furewo ñiŋ baadiŋ sutuŋo meŋ be a la juloo joo la, ñanta faarilaa ñiŋ faa la le. Niŋ a niŋ a benta, a ñanta a faa la le. 20 Niŋ meŋ fanaa ye a ñoŋ moo ñori konnanteeyaa kono, waraŋ a tawuta a ye moo buŋ feŋ na, wo naata wo maarii faa, a fanaa mu moofaalaa le ti. 21 Niŋ moo ye moo junku, jawuyaa kamma fo a faata a bulu, a fanaa ñanta le ka faa, moofaalaa le mu. Furewo la julujoolaa ñanta ñiŋ faarilaa fanaa faa la le, niŋ a niŋ a benta.
22 A si ke noo moo ye moo ñori, a maŋ ke jawuyaa kaŋ ti, waraŋ a ye feŋ fayi a kaŋ lañinoo kono, 23 waraŋ beroo ye tara moo bulu meŋ si moo faa noo, a ye joloŋ a bulu, a maŋ ke tawoo kaŋ ti, a ye moo faa, bari a ye a tara a maŋ a je, aduŋ jawuyaa kuu fanaa te ì teema. 24 Niŋ wo keta, jamaa moolu si kiitiyo teyi faarilaa ñiŋ niŋ julujoolaa teema, ko ñiŋ luwaa be laariŋ ñaameŋ. 25 Jamaa moolu le ñanta ñiŋ faarilaa kanandi la julujoolaa ma. Bituŋ ì ye a murundi tankañini dulaa saatewo to, a kanata ka taa daameŋ. Moofaalaa ñiŋ si tara jee fo niŋ piriisi* kuntiyo faata, ì ye meŋ toloo niŋ tulu* senuŋo la.
26 Moofaalaa ñiŋ, a maŋ ñaŋ na finti la saatewo ye banta la, a borita daameŋ ka tankoo ñini. 27 Niŋ julujoolaa ye a tara saatewo banta la, a ye a faa, kiitii te a kunna moofaa la kuwo to. 28 Kaatu moofaalaa ñiŋ ñanta sabati la tankañini dulaa saatewo ñiŋ kono le fo niŋ piriisi kuntiyo faata. Niŋ piriisi kuntiyo ñiŋ faata, a si muru noo a yaa le.
29 Ñiŋ be ke la luwaa looriŋo le ti ali ye, jamaani naalaalu bee la, ali be sabatiriŋ daa-wo-daa to.
30 Niŋ moo-wo-moo ye moo faa, a maarii ñanta faa la le ko moofaalaa, niŋ seedoolu sotota a la. Bari faarilaa ñiŋ te faa noo la seede kiliŋo la seedeyaaroo kaŋ.
31 Ali kana kumakaari kodoo muta, ka moofaalaa niyo tankandi meŋ ñanta ka faa. Ñiŋ maarii ñanta faa la le.
32 Ali kana kumakaari kodoo muta, moo la kuwo to meŋ borita ka taa tankoo ñini tankañini dulaa saatewo to, ka a bula a ye muru ka tara sabatiriŋ a yaa janniŋ piriisi kuntiyo be faa la.
33 Ali kana bankoo kosondi, ali be sabatiriŋ meŋ kaŋ. Moofaa ka a kosondi le. Feŋ te wo junuboo kafari noo la bankoo kaŋ fo faarilaa fanaa yeloo ye boŋ. Wo dammaa le be bankoo seneyandi la. 34 Ali kana bankoo nondi ali be sabatiriŋ meŋ kaŋ, nte faŋo la sabatidulaa. Nte Yaawe faŋo le be sabatiriŋ alitolu Banisirayilankoolu fee.
مدن بني لاوي
1 وكلَّمَ الرّبُّ موسى في سَهلِ موآبَ، عَبرَ الأُردُنِّ مِنْ أريحا، فقالَ: 2 «قُلْ لبَني إِسرائيلَ أنْ يُعطوا اللاَّويِّينَ مِنْ ميراثِ مُلكِهِم مُدُنا يسكُنونَها ومراعيَ حولَ المُدُنِ‌، 3 لبهائمِهِم ومَواشيهِم وكُلِّ حَيواناتِهِم 4 والمَراعي الّتي تُعطونَها للاَّويِّينَ تكونُ ألفَ ذِراعٍ مِنْ سورِ المدينةِ إلى خارِجٍ على مُحيطِها. 5 فتكونُ مَساحةُ الجانِبِ الشَّرقيَّ مِنْ خارِجِ المدينةِ ألفَي ذِراعٍ ومَساحةُ الجانِبِ الجنوبـي ألفَي ذِراعٍ، ومَساحةُ الجانِبِ الغربـي ألفَي ذِراعٍ، ومَساحةُ الجانِبِ الشِّماليِّ ألفَي ذِراعٍ، والمدينةُ في الوسَطِ. تلكَ هي مَساحةُ المَراعي 6 والمُدُنُ الّتي تُعطونَها للاَّويِّينَ هيَ ستُّ مُدُنٍ تكونُ ملجا يهرُبُ إليها القاتِلُ، وا‏ثْنَتانِ وأربَعونَ مدينةً‌، 7 فتصيرُ جميعُ المُدُنِ الّتي تُعطونَها للاَّويِّينَ ثمانيَ وأربعينَ مدينةً بمَراعيها. 8 والمدُنُ الّتي تُعطونَها مِنْ مُلْكِ بَني إِسرائيلَ تكونُ على قدْرِ الميراثِ الّذي ورِثَهُ كُلُّ سِبْطٍ. فمِمَّنْ أخذَ كثيرا مِنْ بَني إِسرائيلَ تأخُذونَ كثيرا، ومِمَّنْ أخذَ قليلا تأخُذونَ قليلا».
مدن الملجأ
9 وكلَّمَ الرّبُّ موسى فقالَ: 10 «قُلْ لبَني إِسرائيلَ: إذا أنتُم عبَرْتُمُ الأُردُنَّ إلى أرضِ كنعانَ، 11 فعَيِّنوا لكُم مُدُنا تكونُ مُدُنَ ملجإٍ يهرُبُ إليها مَنْ قتَلَ نفْسا سَهْوا‌، 12 فلا يثأرُ منهُ وَليُّ القتيلِ حتّى يقِفَ أمامَ الجماعةِ للمُحاكمةِ‌. 13 والمُدُنُ الّتي تُعَيِّنونَها لهذا الغرضِ ستُّ مُدُنٍ، 14 ثَلاثٌ مِنها في عَبرِ الأُردُنِّ وثَلاثٌ في أرضِ كنعانَ، 15 وتكونُ لبَني إِسرائيلَ وللغريـبِ والنَّزيلِ فيما بـينَكُم، فيَهرُبُ إليها كُلُّ مَنْ قتَلَ نفْسا سَهْوا.
16 «إنْ ضرَبَ أحدٌ أحدا بآلَةِ حديدٍ فماتَ فهوَ قاتلٌ، والقاتلُ يُقتَل. 17 وإنْ رَماهُ بِـحجرٍ مِمَّا يُقتَلُ بهِ فماتَ فهوَ قاتِلٌ، والقاتِلُ يُقتَلُ. 18 وإنْ رَماهُ بِآلةٍ مِنْ خَشَبٍ مِمَّا يُقتَلُ بهِ فماتَ، فهوَ قاتِلٌ، والقاتِلُ يُقتَلُ. 19 ووَليُّ القاتلِ هوَ يَقتُلُ القاتِل حينَ يُصادِفُهُ.
20 «وإنْ دفَعَ أحدٌ أحدا عَنْ بُغضٍ، أو ألقى عليهِ شيئا مُتَعَمَّدا فماتَ، 21 أو ضرَبَهُ بـيَدِهِ عَنْ عَداوةٍ فماتَ، فالقاتِلُ يُقتَلُ، ووَليُّ القَتيلِ هوَ يَقتُلُهُ حينَ يُصادِفُهُ. 22 لكنْ إنْ دفَعَهُ مُصادَفةً بلا عداوةٍ، أو ألقى علَيهِ آلةً ما بغَيرِ تعَمُّدٍ، 23 أو أسقَطَ علَيهِ حجَرا مِمَّا يُقتَلُ بهِ عَنْ غيرِ رُؤيَةٍ فماتَ، وما كانَ عدُوًّا لَه ولا طالِبا لَه سوءًا، 24 فلتَحكُمِ الجماعةُ بـينَ القاتل ووَليِّ القتيلِ بِمُقتَضى هذِهِ الأحكامِ، 25 وتُخلِّصُ الجماعةُ القاتلَ مِنْ يَدِ وَليِّ القتيلِ وتردُّهُ إلى المدينةِ الّتي لجَأ إليها هرَبا، فيُقيمَ بها حتّى يموتَ الكاهنُ العظيمُ الّذي مُسِحَ بالزَّيتِ المُقَدَّسِ. 26 فإنْ خرَجَ القاتلُ مِنْ حُدودِ مدينةِ ملجَئِهِ الّتي هربَ إليها، 27 فصادَفَهُ وَليُّ القتيلِ فقتَلَهُ، فلا جُرْمَ علَيهِ. 28 فليُقِمْ في مدينةِ ملجئِهِ إلى أنْ يموتَ الكاهنُ العظيمُ، وبعدَ موتِهِ يرجعُ إلى أرضِ مُلْكِهِ. 29 فلتكُنْ لكُم هذِهِ الفَرائضُ أحكاما مدَى أجيالِكُم، في جميعِ مَساكِنِكُم.
30 «كُلُّ مَنْ قتَلَ نفْسا، فبِشهادةِ شُهودٍ يُقتَلُ القاتِلُ، لا بِشهادةِ شاهِدٍ واحدٍِ‌. 31 ولا تأخُذوا فِديَةً عَنْ نفْسِ قاتلٍ يستَوجِبُ القتلَ، بل يُقتَلُ. 32 ولا تأخُذوا فِديَةً عَنْ قاتلٍ ليَهرُبَ إلى مدينةِ ملجَئِه، ولا ليَعودَ فيُقيمَ بالأرضِ قبلَ موتِ الكاهنِ. 33 لا تُدَنِّسوا الأرضَ الّتي أنتُم فيها، لأنَّ الدَّمَ يُدَنِّسُ الأرضَ ولا يُكَفِّرُ عَنها الدَّمَ الّذي سُفِكَ علَيها إلاَّ بدَمِ سافكِهِ. 34 فلا تُنَجِّسوا الأرضَ الّتي أنتُم ساكِنونَ فيها وأنا مُقيمٌ بوسَطِها، لأنِّي أنا الرّبُّ مُقيمٌ فيما بـينَ بَني إِسرائيلَ.