Lewi lasiloo moo niŋ a la kaŋ foroyandi musoo
1 Ñiŋ waatoo la mansa maŋ soto Banisirayila kono foloo, Lewi lasiloo moo doo le sabatita tumarankeeyaa kono Efurayimu* konkotundoo* maraa karoo la. A ye kaŋ foroyandi musoo* futuu meŋ bota Betilehemu, Yahuuda tundoo kaŋ. 2 Luŋ kiliŋ, a la ñiŋ musoo naata kamfaa a bulu, a ye a tu jee, a taata a faamaa yaa Betilehemu saatewo to Yahuuda bankoo kaŋ. A tarata sabatiriŋ jee fo kari naani. 3 Bituŋ a keemaa naata wuli a nooma ka diyaamu a ye, fo a si muru naŋ suwo kono. A niŋ a la dookuulaa niŋ fali fula le taata ñoo la. Kabiriŋ a futata, a la musoo ye a dundi a faamaa yaa. Kabiriŋ a faamaa ye a je, a ye a benduŋ kontaanoo kono. 4 Bituŋ a la musoo faamaa naata a daani ka sabati jee. A naata tara jee fo tili saba. Ì ka domori ñoo kaŋ, ì ka miŋ feŋolu miŋ ñoo kaŋ, ì ka i laa jee.
5 Tili naaninjaŋo soomandaa juunoo, Lewi lasiloo moo pareeta ka jee bula. Bari a la musoo faamaa ko a ye le ko, “Feŋ domo foloo ka i la taamoo sooneeyandi i bulu, janniŋ i be taa.” 6 Bituŋ ì moo fuloo naata sii, ì domorita ñoo kaŋ, ì ye miŋ feŋolu miŋ. Musoo faamaa naata a fo ñiŋ kewo ye ko, “Dukaree, ñiŋ suutoo fanaa laa jaŋ, i ye i faŋ seewondi.” 7 Bari ñiŋ kewo pareeta le ka taa. Bituŋ a bitankee tententa ka a maaneenee fo labaŋo la, a naata wo suutoo fanaa laa jee kotenke. 8 Tili luulunjaŋo, a wulita soomandaa juunoo ka taa, bituŋ musundiŋo ñiŋ faamaa ko a ye ko, “Tiiñaŋ jaŋ, i ye domoroo ke.” Bituŋ ì tiiñanta ñoo kaŋ jee, ì moo fuloo tarata domoroo niŋ miŋ feŋ miŋo la.
9 Kabiriŋ wo bee bota a la, ñiŋ kewo niŋ a la kaŋ foroyandi musoo, aniŋ a la dookuulaa naata wuli ka taa. Bari a bitankee ko a ye le ko, “A juubee, tiloo be naa boyi kaŋ ne, suwo be naa kuu kaŋ. I laa jaŋ. Fo i maŋ a je, tiloo be naa boyi kaŋ. I laa jaŋ, i ye i faŋ seewondi. Saama ali si wuli soomandaa juunoo, ali ye taa ali la taamoo la ka seyi ali yaa.” 10 Bari ñiŋ kewo maŋ soŋ ka suuto koteŋ laa jee. A wulita ka taa, a taata fo a sutiyaata Yebusi la, meŋ mu Yerusalaamu ti, a niŋ a la kaŋ foroyandi musoo, aniŋ fali fula, kirikewo be mennu koo to.
11 Kabiriŋ ì sutiyaata Yebusi saatewo la, aduŋ tiloo be naa boyi la, dookuulaa ko a maarii ye ko, “Naa ŋà taa Yebusinkoolu la saatewo kono, ŋà suutoo laa jee.” 12 Bari a ko a ye ko, “Ǹ te taa la luntaŋ saatewo to, meŋ moolu maŋ ke Banisirayilankoolu ti. M̀ be taa Kibeya le.” 13 A tententa ka a fo a la dookuulaa ye ko, “Naa, ŋà a kata fo ǹ si futa Kibeya waraŋ Rama ma, ka suutoo laa ñiŋ dulaa fuloo kiliŋ to.”
14 Bituŋ ì tambita Yebusi la, ì tententa ì la siloo la. Ì be sutiyaa kaŋ Kibeya la waatoo meŋ na, a ye a tara tiloo boyita le. Kibeya saatewo be Benjamini lasiloo la maroo le to. 15 Bituŋ ì ye siloo bula teŋ ne, ì dunta Kibeya ka suutoo laa jee. Kabiriŋ ì dunta saatewo ñiŋ kono, moo maŋ soto, meŋ si ì jiyaa. Bituŋ ì taata saatewo bantabaa to ka tara wo to.
16 Bituŋ wo wulaara kiliŋo la, keebaa doo le be bo kaŋ naŋ dookuwo la a la kunkoo to. A bota Efurayimu konkotundoo le kaŋ, saayiŋ a be sabatiriŋ Kibeya. Ñiŋ saatee moolu mu Benjamini lasiloo moolu le ti. 17 Kabiriŋ keebaa ye a kuŋo wulindi, a ye luntaŋo je saatewo la bantabaa to, a ye a ñininkaa, “I bota mintoo le, aniŋ i ka taa mintoo le?” 18 A ye a jaabi ko, “Ntolu be tambi kaŋ ne ka bo Betilehemu saatewo to, Yahuuda bankoo kaŋ. Ǹ ka taa Efurayimu konkotundoo le kaŋ. M bota jee le to. N taata nuŋ Betilehemu le. Saayiŋ m be seyoo le la n yaa. Bari moo maŋ soto, meŋ si n jiyaa.” 19 A tententa ka a fo keebaa ñiŋ ye ko, “M maarii, ŋà domoroo soto ǹ na faloolu ye le, aduŋ mbuuroo niŋ wayinoo* be m bulu le, n niŋ n na moolu ye. M̀ maŋ suula feŋ na.” 20 Keebaa ñiŋ ko a ye ko, “Ali tambi naŋ. Ali suulata meŋ na, m be a ke la ali ye le. Danko doroŋ, ali kana suutoo laa ñiŋ bantabaa to.” 21 Bituŋ a ye ì samba a la buŋo kono, a ye domoroo dii faloolu la. Ì ye ì siŋolu kuu, bituŋ ì domorita, ì ye i miŋ.
Kuu jawu baa meŋ keta Kibeya
22 Kabiriŋ ì be ì faŋ seewondi kaŋ, saatewo moo kuruŋ doolu le naata, ì ye buŋo bee murubeŋ. Bituŋ ì ye a dati ka bundaa lipa. Ì ko keebaa ye, meŋ mu buntiyo ti ko, “Kewo fintindi naŋ, meŋ dunta i la buŋo kono. Ǹ lafita a laañooyaa la le.” 23 Buntiyo ñiŋ fintita naŋ banta, a ko ì ye ko, “M baadiŋolu, ali kana ñiŋ kuu jawoo ke. Baawo ñiŋ kewo mu n na luntaŋo le ti, wo to ali kana ñiŋ malu kuu siifaa tiliŋ a la. 24 N dimmusoo fele, a maŋ keekuwo loŋ foloo, aniŋ luntaŋo ñiŋ na kaŋ foroyandi musoo. M batu, ŋa wolu samba ali ye naŋ. Ali ñapi wolu kaŋ, ali ali sawoo bo ì to, ko ali lafita a la ñaameŋ. Bari ali kana ñiŋ malu kuu siifaa tiliŋ ñiŋ kewo la.”
25 Bari ñiŋ kewolu maŋ a danku. Wo to le, luntaŋo ye a la kaŋ foroyandi musoo taa, a ye a fintindi ì kaŋ banta. Ì ñapita a kaŋ, ì ye a tilimbaliyaa suuto muumewo bee la, fo ka naa bula soomandaa la. Bituŋ kabiriŋ fanoo keta, ì ye a bula, a taata. 26 Fanikewo sutiyaariŋo, musoo ñiŋ naata, a boyita keebaa ñiŋ na bundaa to, a keemaa be daameŋ. A tarata laariŋ jee, fo banta fanuta.
27 Soomandaa juunoo, a keemaa wulita. A ye bundaa yele, ka tenteŋ a la taamasiloo la, a ye a la musoo je laariŋ bundaa kuŋo to. 28 A ko a ye ko, “Wuli santo, ǹ ka taa le.” Bari musoo ñiŋ maŋ a jaabi. Bituŋ a ye a sika wo le ñaama, a ye a laa faloo koo to, a seyita a yaa.
29 Kabiriŋ a futata, a dunta a la buŋo kono. A ye muroo sika, a ye a la kaŋ foroyandi musoo kuntuŋ-kuntuŋ, a ye a kudee laa kudee taŋ niŋ fula ti. A ye ì kii Banisirayila bee kono, lasili-wo-lasili kudee kiliŋ. 30 Moo-wo-moo ye a je, wo ka a fo le ko, “Moo nene maŋ ñiŋ kuu siifaa je. A nene maŋ ke, kabiriŋ Banisirayilankoolu bota Misira ka naa bula fo bii tiloo la. Ali i miira ñiŋ kuwo la, ali ye beŋ ka kuma fo ñiŋ kuwo to.”
جريمة بنيامين في جبعة
1 وفي تِلكَ الأيّامِ لم يكُن لإِسرائيلَ مَلِكٌ، وكانَ رَجُلٌ لاويٌّ مُقيما بِسَفحِ جبَلِ أفرايمَ‌، فا‏تَّخَذَ لَه زَوجَةً مِنْ بَيتَ لَحمَ في يَهوذا، 2 فا‏ختَلَفَت‌ معَهُ وخَرجَت مِنْ عِندِهِ إلى بَيتِ أبـيها في بَيتَ لَحمَ، في يَهوذا، وأقامَت هُناكَ أربعةَ أشهُرٍ. 3 ثُمَّ سعى زوجُها في طَلَبِها لِـيُطَيِّبَ قلبَها ويَرُدَّها إليهِ، وأخذَ معَهُ خادِمَهُ وحمارينِ، فأدخَلَتهُ بَيتَ أبـيها. فلمَّا رآهُ أبوها فَرِحَ بِلِقائِه 4 وا‏ستَضافَهُ، فأقامَ عِندَهُ ثَلاثةَ أيّامٍ، وأكلوا وشرِبوا وباتوا هُناكَ. 5 وفي اليومِ الرَّابِـعِ بكَّرَ في الصَّباحِ وقامَ لِـيَنصَرِفَ فقالَ لَه أبو زَوجَتِهِ: «أُسنُدْ قلبَكَ بِكِسرَةِ خُبزٍ، ثُمَّ تذهَبُ أنتَ وا‏مرأتُكَ». 6 فجَلسوا وأكلوا معا وشربوا. ثُمَّ قالَ لَه: «نَمْ عِندَنا اللَّيلةَ وا‏ستَرِحْ». 7 ولمَّا نهَضَ اللاَّويُّ لِـيَنصَرِفَ ألحَّ علَيهِ حَمُوهُ لِلبقاءِ عِندَهُ، فعادَ وباتَ هُناكَ. 8 وبكَّرَ في صباحِ اليومِ الخامِسِ لِـيَنصَرِفَ، فقالَ لَه حَمُوهُ: «أُسنُدْ قلبَكَ بِلُقمةٍ»، فجَلَسوا إلى ما بَعدَ الظُّهرِ وتَغدَّوا معا. 9 ونهَضَ الرَّجلُ لِـيَنصَرِفَ هو وجاريَتُهُ وخادِمُهُ، فقالَ لَه حَمُوهُ: «مالَ النَّهارُ إلى الغُروبِ، فبـيتوا هُنا، وا‏ستَريحوا. وغدا تُبكِّرونَ في طريقِكُم وتَمضونَ إلى بَيتِكَ».
10 فرَفَضَ اللاَّويُّ أنْ يَبـيتَ، وا‏نصرفَ حتّى وصلَ إلى قُبالةِ يَبوسَ الّتي هيَ أورُشليمُ، ومعَهُ زَوجَتُهُ وحمارانِ مَسروجانِ. 11 وفيما هُم عِندَ يَبوسَ والنَّهارُ مالَ جِدًّا إلى المغيـبِ، قالَ الخادِمُ لِسَيِّدِهِ: «حوِّلْ بِنا إلى مدينةِ اليَبوسيِّينَ هذِهِ، فنَبـيتَ فيها». 12 فقالَ لَه سيِّدُهُ: «لا ننزِلُ في مدينةٍ غريـبةٍ‌ لا أحدَ فيها مِنْ بَني إِسرائيلَ، لكِنْ لِنَعبُرْ إلى جِبعَةَ‌».
13 وقالَ لَه: «لِنَسِرْ إلى بعضِ هذِهِ الأماكِنِ ونَبـيتَ في جِبعَةَ أو في الرَّامةِ‌». 14 وساروا، فغابَتِ الشَّمسُ وهُم عِندَ جِبعَةَ الّتي لِبَني بنيامينَ. 15 فنَزلوا هُناكَ في ساحةِ المدينةِ‌ ولم يَدْعُهُم أحدٌ إلى بَيتِهِ‌ لِلمَبـيتِ.
16 وإذا بِشيخٍ كانَ قادِما مِنْ عمَلِهِ في الحقلِ مساءً، وهوَ مِنْ جبَلِ أفرايمَ، ولكِنَّهُ أقامَ في جِبعَةَ معَ أهلِها البنيامينيِّينَ. 17 فرفَعَ عينَيهِ فرأى هذا المُسافِرَ في ساحةِ المدينةِ، فسألَهُ: «إلى أينَ أنتَ ذاهبٌ؟ ومِنْ أينَ جِئتَ؟» 18 فأجابَهُ: «نحنُ عابرو طريقٍ مِنْ بَيتَ لَحمَ في يَهوذا، نقصُدُ سَفحَ جبَلِ أفرايمَ لأنِّي مِنْ هُناكَ، لكِنِّي كُنتُ ذَهبْتُ إلى بَيتَ لَحمَ في يَهوذا، وأنا الآنَ راجعٌ إلى البـيتِ‌ ولا أحدَ يدعوني إلى منزِلِه. 19 ومعَنا تِبنٌ وعَلَفٌ لِحَميرِنا، وخُبزٌ وخمرٌ لي ولِزَوجَتي، وخادمي، ولا يُعوِزُنا شيءٌ». 20 فقالَ لَه الشَّيخُ: «أهلا وسهلا، ومَهما يُعوِزُك فهوَ عليَّ، ولا تَبِتْ في السَّاحةِ». 21 وجاءَ بهِ إلى بَيتِهِ وقدَّمَ لِحَميرِهِم عَلَفا، وغَسَّلوا أرجُلَهُم وأكلوا وشربوا.
22 وحينَ طابَت قُلوبُهُم أحاطَ رِجالٌ مِنَ المدينةِ، مِنْ رُعاعِ القَومِ، بِالبَيتِ وأخَذوا يَدُقُّونَ البابَ. وقالوا لِلشَّيخِ صاحبِ البَيتِ: «أخْرِجِ الرَّجُلَ الّذي دخَلَ بَيتَكَ لِنُضاجِعَهُ‌». 23 فخرَجَ إليهِمِ الرَّجُلُ صاحبُ البَيتِ وقالَ لهُم: «لا يا إخوتي. لا تَفعَلوا شَرًّا بهِ بَعدَما دخَلَ بَيتي. لا تَرتكِبوا هذِهِ الفاحِشةَ. 24 هذِهِ ا‏بْنَتي العذراءُ وزَوجَةُ الرَّجُلِ أُخرِجُهُما إليكُم فَضاجِعوهُما وا‏صْنَعوا بِهِما ما يَحسُنُ في عُيونِكُم، ولا تَرتكِبوا بِـحَقِّ الرَّجُلِ هذا الأمرَ الفاحِشَ». 25 فرَفَضوا أنْ يَسمَعوا لَه، فأخذَ الرَّجُلُ زَوجَتَهُ وأخرَجَها إليهِم فضاجَعوها وتَمَتَّعوا بِها اللَّيلَ كُلَّهُ إلى الصَّباحِ وتَركوها عِندَ مَطلَعِ الفَجرِ. 26 فجاءَتِ المَرأةُ عِندَما أقبَلَ الصَّباحُ وسَقَطَت عِندَ بابِ البَيتِ حَيثُ كانَ زَوجُها، وبَقيَت هُناكَ إلى الصَّباحِ.
27 فقامَ سيِّدُها في الصَّباحِ وفتَحَ بابَ البَيتِ وخرَجَ لِـيذهَبَ في سبـيلِهِ، فوجَدَها مَطروحةً أمامَ البابِ ويَداها على العَتَبةِ. 28 فقالَ لها: «قُومي بِنا نذهَبُ». فلم تُجِبْهُ. فحمَلَ جُثَّتَها على حمارِهِ وذهَبَ إلى بَيتِهِ. 29 ولمَّا دخَلَ بَيتَهُ تناولَ سِكِّينا وأخذَ جُثَّةَ زَوجَتِهِ فقَطَعَها معَ عِظامِها ا‏ثنَتَي عشْرَةَ قِطعةً ووَزَّعَها في جميعِ أرضِ إِسرائيلَ. 30 وأوصى رُسُلَهُ أنْ يقولوا لجميعِ بَني إِسرائيلَ: «هل رَأى أحدٌ مِثلَ هذا مُنذُ أنْ خرَجَ بَنو إِسرائيلَ مِنْ أرضِ مِصْرَ إلى يومِنا هذا فتَأمَّلوا وتَشاوَروا وا‏حكُموا فيما يَجِبُ عمَلُهُ».