Dawuda keta Banisirayila bee la mansa ti
(2 Samuweli 5:1-3)
1 Banisirayila lasiloolu bee naata Dawuda yaa Heburoni, ì ko a ye ko, “Ntolu mu i fansuŋ moolu le ti. 2 Hani kabiriŋ Sawulu be mansayaa la, ite le ye Banisirayilankoolu ñaatonkayaa ì la keledulaalu to. Aduŋ Yaawe i la Alla ye a fo i ye le ko, ‘Ite le be n na moolu Banisirayilankoolu kanta la, i ye ke ì la maralilaa ti.’ ”
3 Kabiriŋ Banisirayilankoolu la alifaalu bee naata Mansa Dawuda yaa Heburoni, a niŋ ì ye kambeŋo siti jee Yaawe ñaatiliŋo la, aduŋ ì ye Dawuda toloo ka a ke Banisirayilankoolu la mansa ti ko Yaawe ye a fo ñaameŋ ka bo niŋ Samuweli la.
Dawuda la Yerusalaamu mutoo
(2 Samuweli 5:6-10)
4 Dawuda niŋ Banisirayila kelediŋolu bee taata Yerusalaamu, daameŋ mu nuŋ Yebusi ti. Yebusinkoolu mennu be sabatiriŋ jee, 5 ko Dawuda ye ko, “I te duŋ na jaŋ.” Bari hani wo ñaa-wo-ñaa, Dawuda ye ì la Siyoni* Tatoo taa. Bituŋ jee naata ke Dawuda la Saatewo* ti. 6 Dawuda ko le nuŋ ko, “Niŋ moo-wo-moo ye Yebusinkoolu boyinkaŋo ñaatonkayaa, wo maarii le be ke la kelediŋ ñaatonkoo ti.” Bituŋ Yowabu Seruya dinkewo foloo wulita a tambita ì ñaato. Bituŋ ñaatonkayaa kaŋo diita ate la.
7 Kabiriŋ Dawuda ye tatoo taa, a sabatita jee le, bituŋ ì ye jee kumandi Dawuda la Saatewo la. 8 Dawuda ye jee bee tata, ka bo naŋ sapoolu to a ye jee bee murubeŋ. Yowabu fanaa ye saatewo dulaa doolu lookuu. 9 Aduŋ Dawuda naata semboo soto-soto laalaa, kaatu Yaawe Alihawaa Maariyo*, be a fee le.
Dawuda la kelejawara too boriŋolu
(2 Samuweli 23:8-39)
10 Dawuda la kelejawaroolu kono, ñiŋ kewolu le too bota baake, aduŋ itolu le niŋ Banisirayilanka toomaalu denta ka a ke mansa ti aniŋ ka a la mansayaa bambandi, ko Yaawe ye a laahidi ñaameŋ Banisirayila la karoo la:
11 Foloo mu Yasobeyamu Hakimoninkoo le ti, meŋ keta kelejawara saboo ñaatonkoo ti. A ye a la sooroo wulindi kee keme saba kamma, aduŋ a ye ì bee faa kataba kiliŋ.
12 Bituŋ meŋ be a nooma ñaatonkayaa la mu Eleyasa le ti. Dodo dinkewo le mu, a bota Ahohi kaabiiloo le kono. 13 A be nuŋ Dawuda fee le Pasi-Dammimu, kabiriŋ Filisitinkoolu benta jee ka ì kele. A be nuŋ baali* siimaŋ kunkoo le kono. Wo waatoo le Banisirayilankoolu be bori kaŋ Filisitinkoolu ma. 14 Bari ate niŋ a mooñoolu lookuuta le kunkoo ñiŋ kono, ka Filisitinkoolu kelendi ka ì bee faa, aduŋ Yaawe ye ì tankandi ka kañee baa dii ì la.
15 Luŋ kiliŋ kelejawara saboo mennu be ñiŋ kee kende taŋ saboo kono, taata Dawuda yaa Adullamu berehuwo kono, wo ye a tara, Filisitinkoolu la kelediŋ kafoo be daakaariŋ nuŋ Refayimu Wulumbaŋo kono. 16 Wo waatoo Dawuda tarata tatoo le kono, aduŋ Filisitinkoolu la daakaa tarata Betilehemu le. 17 Bituŋ Betilehemu koloŋ jiyo ye Dawuda meeyaa, a kumata ko, “Hee, niŋ moo si soto noo, meŋ si jiyo bii n ye naŋ Betilehemu saatee dundaŋ daa koloŋo to.” 18 Wo to le ñiŋ kelejawara saboo wulita ka duŋ Filisitinkoolu la daakaa kono, ka taa jiyo bii naŋ wo koloŋo to, ì ye a samba Dawuda ye. Bari a maŋ soŋ na a miŋ na. A ye a taa, a ye a boŋ Yaawe ñaatiliŋo la. 19 A ko, “Hee Yaawe, Allamaa n tanka la ka ñiŋ miŋ. Fo ñiŋ kewolu maŋ ì niyolu le laa ka ñiŋ jiyo bii naŋ!” Bituŋ a maŋ soŋ a miŋ na.
Ñinnu le keta ñiŋ kelejawara saboo la kee kendeyaa kuwolu ti.
20 Abisayi, Yowabu kotoomaa le mu kelejawara too boriŋ taŋ saboo la ñaatonkoo ti. A ye kee keme saba kelendi, a ye ì bee faa a la sooroo la. Aduŋ a too naata bo komeŋ wo kelejawara saboo. 21 Ate le too bota ñiŋ kee taŋ saboo bee ti, bituŋ a keta ì la ñaatonkoo ti, bari hani wo, a too maŋ bo ko wo kee saboo.
22 Benaya Yehoyada dinkewo keta nuŋ kelejawara baa le ti. A bota Kabuseeli, a ye kee kendeyaa kuu baalu le ke. A nene ye Mowabinka kelejawara fula le faa. Aduŋ a nene ye jatoo fanaa faa dinkoo kono le luŋo meŋ sumayaa keta fo sanjiyo jiita kalaasi dunkuliŋ feemaa ti. 23 A nene ye Misiranka kee sembemaa baa doo le faa meŋ na jamfoo si kaañaŋ nonkonkatiñaa luulu ñoŋ fee. Sooro baa kataŋo le tarata a bulu. Wo ñaa-wo-ñaa Benaya ye a boyinkaŋ niŋ a la dokoo la. A ye sooroo buusi a bulu, a ye a faa niŋ a faŋo la sooroo la. 24 Ñinnu le keta Benaya Yehoyada dinkewo la kekuwolu ti. A fanaa keta moo darajariŋ baa le ti wo kelejawara saboo koolaa. 25 Ì ye ate le la kuwolu sikandi wo kee taŋ saboo ti, bari a maŋ tara wo kee saboo kono. Aduŋ Dawuda ye ate le ke a kantalaa ñaatonkoo ti.
26 Ñinnu le mu wo kelejawara toomaa toolu ti:
Asaheli Yowabu baadiŋo, Elihanani Dodo dinkewo Betilehemunkoo,
27 Sammoti Harorinkoo, Helesi Peloninkoo,
28 Ira Ikesi dinkewo Tekowankoo, Abiyesa Anatotinkoo,
29 Sibekayi Husankoo, Ilayi Ahohi koomalankoo,
30 Maharayi Netofankoo, Heledi Baana dinkewo Netofankoo,
31 Itayi Ribayi dinkewo meŋ bota Kibeya meŋ be Benjamini bankoo kaŋ, Benaya Piratoninkoo,
32 Hurayi meŋ bota Kaasi Wulumbaŋolu daala, Abiyeli Aribatinkoo,
33 Asimaweti Baharumunkoo, Eliyaaba Saaliboninkoo,
34 Hasemu dinkewolu, Yonatani Sakee dinkewo Hararinkoo,
35 Ahiyamu Sakari dinkewo Hararinkoo, Elifali Uri dinkewo,
36 Heferi Mekeratinkoo, Ahiya Peloninkoo,
37 Hesiro Karimelinkoo, Naarayi Esibayi dinkewo,
38 Yoweli Natani baadiŋo, Mibuha Hakiri dinkewo,
39 Seleki Ammoninkoo, Naharayi Beerotinkoo, Yowabu Seruya dinkewo la kelejooraŋ sambalaa,
40 Ira Itirinkoo, Karebu Itirinkoo,
41 Uriya Hitinkoo, Sabadi Aalayi dinkewo,
42 Adina Sisa Rubeni koomalankoo dinkewo, Rubeni lasiloo la keleñaatonkoo, aduŋ kee taŋ saba le be a fee,
43 Hanani Maaka dinkewo, Yosafati Mitaninkoo,
44 Usiya Asiterankoo, Sama niŋ Yeyeli Hotamu Arowerinkoo dinkewolu,
45 Yediyayeli niŋ Yoha Simuri Tisinkoo dinkewolu,
46 Eliyeli Mahawinkoo, Yeribayi aniŋ Yosawiya Elinaamu dinkewolu, Itima Mowabinkoo,
47 Eliyeli, Obedi aniŋ Yaasiyeli Mesobankoo.
داود يملك على إسرائيل ويهوذا
(2صم 5‏:1‏-3‏،2صم 6‏-10)
1 وأقبَلَ جميعُ بَني إِسرائيلَ إلى داوُدَ في حبرونَ‌ وقالوا لَه: «ها نَحنُ مِنْ لَحمِكَ وعَظمِكَ. 2 حينَ كانَ شاوُلُ علَينا مَلِكا، كُنتَ تَخرُجُ لِلحَربِ وتعودُ على رأسِ رجالِ إِسرائيلَ، والرّبُّ قالَ لكَ: أنتَ ترعى شعبـي بَني إِسرائيلَ، وأنتَ تكونَ قائِدا لهُم». 3 وأقبَلَ بَنو إِسرائيلَ إلى داوُدَ في حبرونَ، فقَطَعَ معَهُم عَهدا أمامَ الرّبِّ ومسَحُوهُ مَلِكا علَيهِم بِـحسَبِ كلامِ الرّبِّ على لِسانِ صموئيلَ.
4 وسارَ داوُدُ ورِجالُه إلى أورُشليمَ أي يَبُوسَ حَيثُ كانَ اليَبوسيُّونَ‌، 5 فقالوا لَه: «لا يُمكِنُكَ أنْ تَدخُلَ إلى هُنا». فا‏حتَلَّ داوُدُ حِصْنَ صِهيونَ الّذي سُمِّيَ مدينةَ داوُدَ فيما بَعدُ. 6 وقالَ في ذلِكَ اليومِ: «كُلُّ مَنْ يَقتُلُ يَبُوسيًّا أوَّلا يكونُ رئيسا وقائِدا». فصعِد أولا يُوآبُ ا‏بنُ صَرُويَّةَ وقتَلَ يَبوسيًّا فصارَ رئيسا. 7 وأقامَ داوُدُ في الحِصْنِ وسَمَّاهُ مدينةَ داوُدَ. 8 وبَنى المدينةَ مِنْ حَولِهِ، مِنْ مَلُو فما حَولَها، وجَدَّدَ يُوآبُ سائِرَ المدينةِ‌. 9 وكانَ داوُدُ يزدادُ عظَمَةً، والرّبُّ القديرُ معَهُ‌.
مشاهير الأبطال
(2صم 23‏:8‏-39)
10 وهذِهِ أسماءُ القادةِ الأبطالِ الّذينَ ساعَدوا داوُدَ معَ جميعِ بَني إِسرائيلَ لِـيُقيموهُ مَلِكا كما قالَ الرّبُّ: 11 يشُبْعامُ بنُ الحَكْمُونيُّ رئيسُ الثَّلاثَةِ الأبطالِ الّذي هَزَّ الرُّمحَ على ثَلاثِ مئَةٍ فقَتَلَهُم بِضربةٍ واحدةٍ‌. 12 وبَعدَهُ ألعازارُ بنُ دودو بنِ أخُوخي، وهوَ أحدُ الثَّلاثةِ الأبطالِ. 13 وكانَ معَ داوُدَ في فَسَّ دَمِّيمَ. وحشدَ الفلِسطيُّونَ جيشَهُم في حقلٍ مَزروعٍ شعيرا، فا‏نهَزَمَ رِجالُ إِسرائيلَ أمامَ الفلِسطيِّينَ. 14 فوقَفَ ألعازارُ وسَطَ الحقلِ وأنقَذَ داوُدَ، وهزَمَ الفلِسطيِّينَ، فأحرَزَ الرّبُّ نَصرا عظيما لإسرائيلَ.
15 وفي أوانِ الحَصادِ نزَلَ ثَلاثَةٌ مِنَ الثَّلاثينَ بطَلا إلى داوُدَ في مَغارةِ عَدُلاَّمَ‌. وكانَ جيشُ الفِلسطيِّينَ مُخَيِّما في وادي رَفائيمَ‌، 16 وكانَ داوُدُ في الحِصْنِ بَينَما كانَ مُعَسكَرُ الفلِسطيِّينَ في بَيتَ لَحمَ. 17 فتَأوَّهَ داوُدُ وقالَ: «مَنْ يَسقيني ماءً مِنْ بِئرِ بَيتَ لَحمَ الّتي عِندَ بابِ المدينةِ». 18 فا‏ختَرَقَ هؤلاءِ الأبطالُ الثَّلاثةُ مُعَسكرَ الفِلسطيِّينَ وحمَلوا ماءً مِنَ البِئرِ وجاؤوا بهِ إلى داوُدَ. فما شاءَ أنْ يشربَ مِنهُ، بل سكَبَهُ تَقدِمةً للرّبِّ وقالَ: 19 «يا رَبُّ حَرامٌ عليَّ أنْ أفعَلَ هذا، لِئلاَّ أكونَ كمَنْ يشربُ دَمَ رِجالٍ خاطَروا بِأنفُسِهِم». هذا ما فعَلَ هؤلاءِ الأبطالُ الثَّلاثةُ.
20 ثُمَّ أبـيشايُ أخو يُوآبَ وا‏بنُ صَرُويَّةَ وهوَ قائِدُ الثَّلاثينَ بطَلا. وهذا سَدَّدَ رُمحَهُ على ثَلاثِ مئَةٍ وقتَلَهُم، وكانَ ا‏سمُهُ بَينَ الثَّلاثينَ. 21 وهوَ أشهَرُهُم، وكانَ لهُم قائدا، إلاَّ أنَّهَ لم يَبلُغْ مَرتَبةَ الثَّلاثَةِ الأوَّلينَ.
22 ثُمَّ بَنايا بنُ يُوياداعَ المُقاتِلُ المِغوارُ، العظيمُ الفِعالِ مِنْ قَيصيئيلَ، وهوَ الّذي قتَلَ جبَّارَينِ مِنْ جَبابِرةِ مُوآبَ، وأسدا وسَطَ جُبٍّ في يومٍ مُثلِـجٍ‌. 23 وقتَلَ مِصْريًّا طُولُه خمسُ أذرعٍ في يَدِهِ رُمحٌ كنَولِ الحائِكِ فنازَلَهُ بالعصا وخطَفَ الرُّمحَ مِنْ يدِه وقتَلَهُ بهِ. 24 هذا ما فعَلَهُ بنايا بنُ يُوياداعَ وكانَ أحدَ الأبطالِ الثَّلاثينَ. 25 وكانَت شُهرَتُهُ تفوقُ شُهرَتَهُم جميعا، إلاَّ أنَّهُ لم يَبلُغْ مَرتَبةَ الثَّلاثَةِ الأوَّلينَ، فجَعَلَهُ داوُدُ قائدا لِحرَسِهِ. 26 وأبطالُ الجيشِ هُم: عَسائيلُ أخو يُوآبَ، وألحانانُ بنُ دودو مِنْ بَيْتَ لَحمَ، 27 وشَمُّوتُ الهَرُوريُّ، وحَالِصُ الفَلونيُّ، 28 وعيرا بنُ عَقِّيشَ التَّقوعيُّ، وأبـيعَزَرُ العَناثوتيّ، 29 وسِبْكايُ الحوشاتيُّ، وعيلايُ الآخوخيُّ، 30 ومَهرايُ النَّطوفاتيُّ، وخالِدُ بنُ بَعنَةَ النَّطوفاتيُّ 31 وإتَّايُ بنُ ريـبايَ مِنْ جِبعَة بَني بنيامينَ، وبنايا الفَرعَتونيُّ، 32 وحورايُ مِنْ أوديةِ جاعَشَ، وأبـيئيلُ العرَباتيُّ، 33 وعَزْموتُ البُحروميُّ، وإليَحْبَا الشَّعلَبونيُّ، 34 وهاشِمُ الجَزُّونيُّ، ويوناثانُ بنُ شاجايَ الهَراريُّ، 35 وأخيآمُ بنُ ساكارَ الهَراريُّ، وأليفالُ بنُ أورَ، 36 وحافِرُ المكيراتيُّ، وأخيا الفَلونيُّ، 37 وحَصْرُو الكَرمَليُّ، ونَعرايُ بنُ أزبايَ، 38 ويوئيلُ أخو ناثانَ، وميحارُ بنُ هَجْري، 39 وصالِقُ العَمُّونيُّ، ونَحرايُ البَئيروتيُّ حامِلُ سلاحِ يُوآبَ بنِ صَرويَّةَ، 40 وعيرا اليِثريُّ، وجارِبُ اليثريُّ، 41 وأوريَّا الحِثِّيُّ، وزابادُ بنُ أحلايَ، 42 وعَدينا بنُ شيزا الرأوبـينيُّ على رأسِ ثَلاثينَ مِنَ الرَّأوبـينيِّينَ، 43 وحانانُ بنُ مَعكةَ، ويوشافاطُ المَثْنيَّ، 44 وعُزيَّا العَشتَروتيُّ، وشاماعُ ويَعُوئيلُ ا‏بنا حوتامَ العروعيريِّ، 45 ويَديعيئيلُ بنُ شَمْري، ويوحا أخوهُ التِّيصيُّ، 46 وإيليئيلُ مِنْ مَحويمَ ويَريـبايُ ويوشويا ا‏بنا النَّعَمَ ويثمَةُ المُوآبـيُّ 47 وإيليئيلُ وعُوبـيدُ ويَعسيئيلُ مِنْ صُوبَةَ‌.