Yiri kankantiyo niŋ a la lebereesoolu
1 “Arijana mansabaayaa ka munta le ko kankantiyo, meŋ sorita soomandaa juunoo ka taa lebereesoolu ñini ka dookuwo ke a la wayini* yiri kankaŋo to. 2 Kabiriŋ a niŋ lebereesoolu kambenta ka ì joo denaari kiliŋ na tiloo to, a ye ì kii a la wayini yiri kankaŋo to. 3 Bituŋ soomandaa talaŋ kononto maafaŋo la a fintita kotenke, a ye doolu je looriŋ marisewo to kensenke. 4 A ko wolu ye ko, ‘Alitolu fanaa ye taa n na wayini yiri kankaŋo to. M be ali joo la niŋ tiliŋo le la.’ Bituŋ wolu fanaa taata. 5 Tukuŋ fanaa a fintita talaŋ taŋ niŋ fula maafaŋo la aniŋ talaŋ saba tilibuloo, aduŋ a ye wo kuu kiliŋo le ke. 6 Labaŋo la a fintita talaŋ luulu maafaŋo la wulaaroo. A ye doolu tara looriŋ, a ko ì ye ko, ‘Muŋ ne ye a tinna ali tarata looriŋ jaŋ kensenke tiloo bee la?’ 7 Ì ko a ye ko, ‘Kaatu moo maŋ ǹ taa dookuwo la.’ A ko ì ye ko, ‘Alitolu fanaa ye taa n na wayini yiri kankaŋo to.’
8 “Kabiriŋ wulaaroo siita, yiri kankantiyo ko a la dookuulaa kuntiyo ye ko, ‘Lebereesoolu kumandi naŋ, i ye ì joo ì la dookuwo la. I si a dati lebereesoolu la, mennu labanta naa la, i ye labaŋ mennu foloo naata.’ 9 Kabiriŋ lebereesoolu naata, a ye mennu taa talaŋ luulu maafaŋo la, ì meŋ-wo-meŋ ye denaari kiliŋ ne soto. 10 Kabiriŋ wo lebereesoolu naata, a ye mennu foloo taa, ì ye i yillaa le ko ì la joo le be siyaa la ka tambi lebereesi labaŋolu la. Bari ì fanaa meŋ-wo-meŋ naata denaari kiliŋ ne soto. 11 Kabiriŋ ì ye a taa, ì ŋunuŋunuta kankantiyo ma, 12 ì be a fo la ko, ‘Ñiŋ moo labaŋolu ye waati kiliŋ doroŋ ne dookuu. I ye wolu niŋ ntolu kaañandi, ntolu mennu ye tiloo bataa bee taa ñiŋ tili kandoo koto.’ 13 Bari a ye moo kiliŋ jaabi ì kono ko, ‘N teeri, m maŋ tapaleeyaa kuwo ke i la. Fo i niŋ m maŋ kambeŋ denaari kiliŋ ne la baŋ? 14 I la joo taa, i ye taa. Nte le lafita ka wo labaŋolu fanaa joo, ko ŋa i joo ñaameŋ. 15 Fo m maŋ siloo soto ka kuu-wo-kuu ke m fansuŋ kodoo la ko n lafita a la ñaameŋ? Waraŋ fo n na beteyaa le ye i kamfaa baŋ?’
16 “Wo to labaŋolu le be ke la foloolu ti, aduŋ foloolu le be ke la labaŋolu ti.”
Yeesu ye a la saayaa la kuwo fo sabanjanke
(Maaka 10:32-34Luka 18:31-34)
17 Kabiriŋ Yeesu be taa kaŋ Yerusalaamu, a ye a la saayibe taŋ niŋ fuloo samba kara la. Bituŋ wo taamasiloo kaŋ a ko ì ye ko, 18 “Ali i lamoyi. M̀ be taa kaŋ ne fo Yerusalaamu, aduŋ Moo Dinkewo* be duŋ na piriisi* ñaatonkoolu niŋ Luwaa karammoolu* bulu jee. Wolu be a kiitindi la le ka a faa. 19 Ì be a duŋ na wolu bulu le, mennu maŋ ke Yahuudoolu ti, aduŋ wolu be a ñaawali la le, ka a karawaasi aniŋ ka a pempeŋ yiribantambiloo kaŋ, bari a be wulindi la saayaa kono le tili sabanjaŋo la.”
Musoo la daaniroo
(Maaka 10:35-45)
20 Wo to le Sebede dinkewolu baamaa niŋ a dinkewolu naata Yeesu kaŋ. Musoo ñiŋ ñoyita Yeesu ñaatiliŋo la ka a daani. 21 Bituŋ Yeesu ye a ñininkaa ko, “I lafita muŋ ne la?” Musoo ko a ye ko, “Niŋ i siita i la mansabaayaa kono, i si siidulaa dii n dinkewolu la. Doo si sii i bulubaa karoo la, doo i maraa karoo la.” 22 Bari Yeesu ye a jaabi ko, “Ali maŋ a loŋ, ali ka meŋ daani. Fo ali si i miŋ noo wo tooroo mindaŋo la baŋ, n ka naa m miŋ meŋ na?” Ì ko a ye ko, “M̀ be a noo la le.” 23 Bituŋ a ko ì ye ko, “Tooñaa, ali be n na tooroo mindaŋo miŋ na le. Bari ka sii m bulubaa karoo la aniŋ m maraa karoo la, m faŋo maŋ mara wo la. A be moolu le ye, m Faamaa ye a parendi mennu ye fokabaŋ.”
24 Kabiriŋ saayibe taŋo ye ñiŋ moyi, ì kamfaata ñiŋ baadimmaa fuloo kamma. 25 Bari Yeesu ye ì kumandi naŋ ka a fo ì ye ko, “Ali ye a loŋ ko, duniyaa bankoolu la ñaatonkoolu ye moolu mara maraliñaa koleŋo le la, aduŋ ì la kuntii baalu ye kaŋo soto ì kaŋ ne. 26 Alitolu niŋ ì maŋ ñaŋ na kiliŋ na. Bari moo-wo-moo meŋ lafita a la kuwo ye wara alitolu kono, wo ñanta ke la ali la dookuulaa le ti, 27 aduŋ meŋ lafita ke la foloo ti alitolu kono, wo ñanta ke la ali la joŋo le ti. 28 Wo ñaa kiliŋo la Moo Dinkewo maŋ naa, fo moolu si a batu, bari a naata le ka moolu batu, aniŋ ka a niyo dii ka ke kumakaaraŋo ti jamaa ye.”
Yeesu ye finkintee fula ñaa yelendi
(Maaka 10:46-52Luka 18:35-43)
29 Kabiriŋ ì bota Yeriko, moo jamaa ye a nooma. 30 Finkintee fula tarata siiriŋ sila karoo la. Kabiriŋ ì ye a moyi ko, Yeesu le be tambi kaŋ wo siloo la, ì sarita santo ko, “M̀ Maariyo, Dawuda Dinkewo, balafaa soto ǹ ye!” 31 Bituŋ moolu ye ì jalayi ko, ì ye i deyi. Bari hani wo, ì ye ì kaŋo kafu santo ka wuuri, “M̀ Maariyo, Dawuda Dinkewo, balafaa soto ǹ ye.” 32 Wo to le Yeesu loota. A ye ì kumandi, a ko ì ye ko, “Ali lafita, ŋa muŋ ne ke ali ye?” 33 Ì ye a jaabi ko, “M̀ Maariyo, ǹ ñaalu yelendi.” 34 Bituŋ Yeesu balafaata ì ye, a ye ì ñaalu maa. Wo loo niŋ baroo teema ì ye jeroo ke. Bituŋ ì ye a nooma.
مثل العمّال في الكرم
1 «فمَلكوتُ السّماواتِ كمَثَلِ صاحِبِ كَرْمٍ خرَجَ معَ الفَجْرِ ليَسْتأجِرَ عُمّالاً لِكرمِهِ. 2 فاَتفَقَ معَ العُمّالِ على دينارٍ في اليومِ وأرْسلَهُم إلى كرمِهِ. 3 ثُمّ خرَجَ نحوَ السّاعةِ التّاسِعةِ، فرأى عُمّالاً آخرينَ واقِفين في السّاحَةِ بطّالينَ. 4 فقالَ لهُم: اَذهبوا أنتُمْ أيضًا إلى كَرمي، وسأُعطيكُم ما يَحقّ لكُم، 5 فذَهبوا. وخرَجَ أيضًا نحوَ الظّهرِ، ثُمّ نحوَ السّاعةِ الثّالِثةِ، وعمِلَ الشّيءَ نفسَهُ. 6 وخرَجَ نحوَ الخامِسَةِ مساءً، فلَقيَ عُمّالاً آخرينَ واقفينَ هُناكَ، فقالَ لهُم: ما لكُم واقفينَ هُنا كُلّ النّهارِ بطّالينَ؟ 7 قالوا لَه: ما اَستأجَرَنا أحدٌ. قالَ لهُم: اَذهبوا أنتُم أيضًا إلى كرمي.
8 ولمّا جاءَ المساءُ، قالَ صاحِبُ الكرمِ لوكيلِهِ: أُدْعُ العُمّالَ كُلّهُم واَدفَعْ لهُم أجورَهُم، مُبتدِئًا بالآخِرينَ حتّى تَصِلَ إلى الأوّلينَ. 9 فجاءَ الّذينَ اَستَأْجَرَهُم في الخامِسةِ مساءً وأخَذَ كُلّ واحدٍ منهُم دينارًا. 10 فلمّا جاءَ الأوّلونَ، ظَنّوا أنّهُم سيأخُذونَ زِيادةً، فأخَذوا هُمْ أيضًا دينارًا لِكُلّ واحدٍ مِنهُم. 11 وكانوا يَأْخُذونَهُ وهُمْ يَتذمّرونَ على صاحِبِ الكرمِ، 12 فيقولونَ: هَؤُلاءِ الآخِرونَ عَمِلوا ساعةً واحدةً، فساوَيْتَهُم بِنا نَحنُ الّذينَ اَحتمَلْنا ثِقَلَ النّهارِ وحَرّهُ. 13 فأجابَ صاحِبُ الكرمِ واحدًا مِنهُم: يا صديقي، أنا ما ظَلَمتُكَ. أما اَتّفَقْتُ معَكَ على دينارٍ؟ 14 خُذْ حَقّكَ واَنصرِفْ. فهذا الّذي جاءَ في الآخِرِ أُريدُ أنْ أُعطيَهُ مِثلَكَ، 15 أما يَجوزُ لي أنْ أتصرّفَ بِمالي كيفَما أُريدُ؟ أم أنتَ حسودٌ لأنّي أنا كَريمٌ؟»
16 وقالَ يَسوعُ: «هكذا يَصيرُ الآخِرونَ أوّلينَ، والأوّلونَ آخِرينَ».
يسوع ينبئ مرّة ثالثة بموته وقيامته
(مرقس 10‏:32‏-34، لوقا 18‏:31‏-34)
17 وكانَ يَسوعُ صاعدًا إلى أُورُشليمَ، فأخذَ التّلاميذَ الاثني عشَرَ على اَنفِرادٍ، وقالَ لهُم في الطّريقِ: 18 «ها نَحنُ صاعِدونَ إلى أُورُشليمَ، وسَيُسلّمُ اَبنُ الإنسانِ إلى رُؤساءِ الكَهنَةِ ومُعلّمي الشّريعةِ، فيَحكمونَ علَيهِ بالموتِ 19 ويُسلّمونَهُ إلى أيدي الغُرباءِ، فيَستهزِئونَ بِه ويجلِدونَهُ ويَصلِبونَهُ، وفي اليومِ الثّالثِ يقومُ».
طلب أم يعقوب ويوحنا
(مرقس 10‏:35‏-45)
20 وجاءَت إلَيهِ أمّ يَعقوبَ ويوحنّا اَبنَي زَبدي ومَعَها اَبناها، وسَجَدَت لَه تَطلُبُ مِنهُ حاجةً. 21 فقالَ لها: «ماذا تُريدينَ؟» قالَت: «مُرْ أنْ يَجلِسَ اَبنايَ هذانِ، واحدٌ عَنْ يمينِكَ وواحدٌ عَنْ شَمالِكَ في مَمْلكتِكَ».
22 فأجابَ يَسوعُ: «أنتُما لا تعرفانِ ما تَطلُبانِ. أتقْدِرانِ أنْ تَشرَبا الكأسَ التي سأشرَبُها؟» قالا لَه: «نقدِرُ!» 23 فقالَ لهُما: «نعم، ستَشرَبانِ كَأسي، وأمّا الجُلوسُ عَنْ يَميني وعَنْ شَمالي فَلا يَحِقّ لي أنْ أُعطيَهُ، لأنّهُ للّذينَ هيّأَهُ لهُم أبي».
24 ولمّا سمِعَ التَّلاميذُ العَشَرَةُ، غَضِبوا على الأخوَينِ. 25 فدعاهُمْ يَسوعُ إلَيهِ وقالَ لهُم: «تَعلَمونَ أنّ رُؤساءَ الأُممِ يَسودونَها، وأنّ عُظماءَها يتَسلّطونَ علَيها، 26 فلا يكُنْ هذا فيكُم. بلْ مَنْ أرادَ أنْ يكونَ عَظيمًا فيكُم، فلْيكُنْ لكُم خادِمًا. 27 ومَنْ أرادَ أنْ يكونَ الأوّلَ فيكُم، فلَيكُنْ لكُم عَبدًا. 28 هكذا اَبنُ الإنسانِ جاءَ لا ليَخدِمَهُ النّاسُ، بلْ ليخدِمَهُم ويَفدي بحياتِهِ كثيرًا منهُم».
يسوع يشفي أعميين
(مرقس 10‏:46‏-52، لوقا 18‏:35‏-43)
29 وبَينَما هُم خارِجونَ مِنْ أريحا، تَبِعَت يَسوعَ جُموعٌ كبيرةٌ. 30 وسَمِعَ أعمَيانِ جالسانِ على جانِبِ الطّريقِ أنّ يَسوعَ يمُرّ مِنْ هُناكَ، فأخذا يَصيحان: «اَرحمنا يا سيّدُ، يا اَبنَ داودَ!»
31 فاَنتَهَرَتْهُما الجُموعُ ليَسكُتا. لكنّهُما صاحا بصوتٍ أعلى: «اَرحَمْنا، يا سيّدُ، يا اَبنَ داودَ!» 32 فوقفَ يَسوعُ وناداهُما وقالَ لهُما: «ماذا تُريدانِ أنْ أعمَلَ لكُما؟» 33 أجابا: «أنْ تَفتَحَ أعيُنَنا، يا سيّدُ!»
34 فأشفقَ يَسوعُ علَيهِما ولَمَسَ أعيُنَهُما، فأبصرا في الحالِ وتَبِعاهُ.