Kiilaa taŋ niŋ fuloo
(Maaka 3:13-19Luka 6:12-16)
1 Kabiriŋ Yeesu ye a la saayibe taŋ niŋ fuloo kumandi, a ye kaŋo dii ì la ka seetaani jawoolu bayi aniŋ ka kuuraŋ siifaa bee kendeyandi, aniŋ saasaa siifaalu bee. 2 Wo kiilaa* taŋ niŋ fuloo toolu mu ñinnu le ti: Foloo-foloo, Simoni, ì ka meŋ kumandi Pita la, a baadiŋo Anduru, aniŋ Yankuba meŋ mu Sebede dinkewo ti, aniŋ a baadiŋo Yohana, 3 Filipi, Batolomeyu, Tomas, aniŋ Matiyu meŋ mu duwaañoo ti, aniŋ Yankuba meŋ mu Alifeyu dinkewo ti, aniŋ Tadeyu, 4 Simoni Kanaaninkoo, aniŋ Yudas Isikariyoti meŋ naata Yeesu jamfaa.
Yeesu ye a la kiilaalu kii
(Maaka 6:7-13Luka 9:1-6)
5 Yeesu ye ñiŋ kee taŋ niŋ fuloo le kii, aniŋ a ye ì yaamari ko, “Ali kana taa moolu kono, mennu maŋ ke Yahuudoolu ti. Ali kana duŋ hani Samariya saatee kiliŋ kono, 6 bari ali si taa Banisirayilankoolu yaa, mennu ka munta ko saajii filiriŋolu. 7 Niŋ ali be taa kaŋ, ali si ñiŋ kumoo kawandi ko, ‘Arijana mansabaayaa sutiyaata naŋ ne.’ 8 Ali kuurantoolu kendeyandi, ali ye furewolu wulindi saayaa kono, ali ye balajawutoolu seneyandi, aniŋ ali ye seetaani jawoolu bayi. Ali maŋ feŋ bo ñiŋ kaŋo kunna, wo to ali fanaa kana feŋ kaniŋ a kunna. 9 Ali kana sani kodoo, kodiforoo waraŋ jaawaloo bula ali la jifoolu kono. 10 Ali kana kufu samba ali la taamasiloo kaŋ, waraŋ dendika fulanjaŋo, samatoolu waraŋ taamaraŋ dokoo, kaatu dookuulaa le jarita a la joo la. 11 Niŋ ali dunta saatee-wo-saatee kono, ali si ñininkaaroo ke, meŋ si ali jiyaa noo. Aduŋ ali si sabati jee fo janniŋ ali be taa la. 12 Niŋ ali be duŋ na buŋo kono, ali si kontondiroo ke ko, ‘Kayiroo be ali fee.’ 13 Niŋ wo bunkononkoolu ye ali jiyaa, wo to ali la kayiroo si naa wolu kaŋ. Bari niŋ ì maŋ ali jiyaa, wo to ali la kayiroo si muru ali kaŋ. 14 Niŋ moo-wo-moo maŋ ali danku, waraŋ a maŋ a tuloo loo ali la kumoolu la, ali si ali siŋolu konkoŋ, niŋ ali be bo la wo buŋo kono waraŋ wo saatewo to. 15 Tooñaa, m be a fo la ali ye, kiitiiluŋo be sooneeyaa la Sodomu niŋ Komora saatewolu le ye ka tambi wo saatewo la, meŋ balanta alitolu ma.
Koleyaa kuwolu be naa la le
(Maaka 13:9-13Luka 21:12-17)
16 “Ali a kalamuta ko, m be ali kii kaŋ banta le ko saajiyolu, mennu be suluwolu kono. Wo kamma la ali si feere ko woloo, aniŋ ali si sooneeyaa ko puraa. 17 Ali ali hakiloo tu moolu to, kaatu ì be ali samba la kiitiyolu to le, aniŋ ì be ali karawaasi la ì la diina bendulaalu* kono le. 18 Ì be ali samba la ì la maralilaalu ñaatiliŋo la le, aniŋ mansoolu, nte la kuwo kamma, fo ali si ke n seedoolu ti ì ye, aniŋ moolu ye, mennu maŋ ke Yahuudoolu ti. 19 Niŋ ì ye ali muta, ali kana dewuŋ, ali be meŋ fo la waraŋ ali be a fo la ñaameŋ, kaatu niŋ wo waatoo siita, kumoo be dii la ali la le, ali ñanta meŋ fo la. 20 Kaatu a maŋ ke ko, alitolu le be diyaamu la, bari ali Faamaa la Nooroo, wo le be diyaamu la ka bo niŋ alitolu la.
21 “Baadiŋo be a baadiŋo jamfaa la le ka a faa, faamaa fanaa be a diŋo ke la wo le ñaama. Dindiŋolu be muriti la ì wuluulaalu ma le ka a tinna, ì ye ì faa. 22 Moolu bee le be ali koŋ na nte too kamma la. Bari moo meŋ wakiilita fo labandulaa to, wo maarii le be kiisa la.
23 “Niŋ ì ye ali toorandi saatee kiliŋ to, ali bori, ali ye taa saatee doo to. Tooñaa, m be a fo la ali ye, janniŋ ali ka Banisirayila saatewolu bee baŋ, Moo Dinkewo* be muru la naŋ ne. 24 Karandiŋo la kuwo maŋ wara a karammoo ti, waraŋ joŋo la kuwo ye wara a maarii ti. 25 Niŋ karandiŋo keta ko a karammoo, wo be a wasa la le, joŋo ye wasa, niŋ a keta ko a maariyo. Niŋ ì ye suutiyo kumandi Belisibul la, wo to ì be a la dimbaayaa kumandi la too le la meŋ jawuyaata wo ti.
Ali kana sila hadamadiŋolu la
(Luka 12:2-9)
26 “Wo kamma la, ali kana sila moolu la. Feŋ te muuriliŋ, meŋ te wura la. Feŋ te maaboriŋ, meŋ te loŋ na. 27 Nte ka meŋ fo ali ye diboo kono, ali si wo fo maloo kono. Aduŋ ali ye dumburoo meŋ moyi ali tuloolu la, ali si wo kankulaa kankaraŋo santo. 28 Ali kana sila moolu la, mennu si balajaatoo faa noo, bari ì te niyo faa noo la. Bari ali si sila Alla la, meŋ si niyo niŋ balajaatoo bee kasaara noo Jahannaba kono. 29 Fo jaataliŋ fula buka waafi koparoo la baŋ? Bari hani wo, hani kiliŋ te boyi la bankoo to, niŋ a maŋ ke ali Faamaa la lafoo ti. 30 Hani ali kuntiñoolu bee yaateeta le. 31 Wo to ali kana sila! Alitolu la nafaa le warata ka tambi jaataliŋ jamaalu la.
32 “Niŋ moo-wo-moo ye nte la kuwo seedeyaa moolu ñaatiliŋo la, nte fanaa be wo maarii la kuwo seedeyaa la m Faamaa ñaatiliŋo la le, meŋ be Arijana. 33 Bari niŋ moo-wo-moo balanta nte ma moolu ñaatiliŋo la, nte fanaa be balaŋ na wo maarii ma le m Faamaa ñaatiliŋo la, meŋ be Arijana.
Kayiroo waraŋ hawusaroo
(Luka 12:51-53Luka 14:26-27)
34 “Ali kana a miira ko, nte naata kayiroo le naati ñiŋ duniyaa kono. Nte maŋ naa ka kayiroo naati, bari hawusaroo*. 35 Kaatu nte naata le ka kewo niŋ a faamaa kuntundi, ka dimmusoo niŋ a baamaa kuntundi, aniŋ ka futuumusoo niŋ a bitammusoo kuntundi. 36 Aduŋ moo fansuŋ dimbaayaalu be ke la a jawoolu le ti. 37 Wo kamma la moo meŋ ye a faamaa waraŋ a baamaa kanu ka tambi nte la, wo maarii maŋ jari ka ke n na saayiboo ti. Aduŋ moo meŋ ye a dinkewo waraŋ a dimmusoo kanu ka tambi nte la, wo maarii maŋ jari ka ke n na saayiboo ti. 38 Moo meŋ maŋ a la yiribantambiloo bataa duni ka n nooma, wo maarii maŋ jari ka ke n na saayiboo ti. 39 Moo meŋ ye a niyo tankandi, wo maarii be foo la a la le, bari moo meŋ foota a niyo la nte la kuwo kamma, wo maarii be a soto la le.
Kuu kende kewo nafaa
(Maaka 9:41)
40 “Moo meŋ ye ali jiyandi, wo ye nte le jiyandi, aduŋ moo meŋ ye nte jiyandi, wo maarii ye Alla le jiyandi, meŋ ye nte kii. 41 Moo meŋ ye annabiyomoo jiyandi, kaatu a mu annabiyomoo le ti, wo be annabiyomoo la joo le soto la. Aduŋ moo meŋ ye moo tilindiŋo jiyandi, kaatu a mu moo tilindiŋo le ti, wo be moo tilindiŋo la joo le soto la. 42 Moo-wo-moo meŋ ye hani jii sumaa pootoo dii ñiŋ domandiŋolu hani kiliŋ na, kaatu a mu n na saayiboo le ti, tooñaa, m be a fo la ali ye, wo te foo la a la joo la muk.”
الرسل الاثنا عشر
(مرقس 3‏:13‏-19، لوقا 6‏:12‏-16)
1 ودَعا يَسوعُ تلاميذَهُ الاثنيَ عشَرَ وأعْطاهُم سُلطانًا يَطرُدونَ بِه الأرواحَ النّجسَةَ ويَشْفونَ النّاسَ مِنْ كُلّ داءٍ ومرَضٍ. 2 وهذِهِ أسماءُ الرّسُلِ الاثني عشَرَ: أوّلُهُم سِمْعانُ المُلَقّبُ بِبُطرُسَ وأخوهُ أندَراوُسُ، ويَعقوبُ بنُ زَبدي وأخوهُ يوحنّا، 3 وفيلُبّسُ وبَرْتولماوُسُ، وتوما ومتّى جابي الضّرائبِ، ويَعقوبُ بنُ حَلْفَى وتَدّاوسُ، 4 وسِمْعانُ الوطنيّ الغَيورُ، ويَهوذا الإسخَرْيوطيّ الذي أسلَمَ يَسوعَ.
يسوع يرسل الاثني عشر
(مرقس 6‏:7‏-13، لوقا 9‏:1‏-6)
5 وأرسَلَ يَسوعُ هؤُلاءِ التلاميذَ الاثنَي عشَرَ وأوْصاهُم قالَ: «لا تَقصِدوا أرضًا وثَنِيّةً ولا تَدْخُلوا مدينةً سامِريّةً، 6 بَلِ اَذْهَبوا إلى الخِرافِ الضّالةِ مِنْ بَني إِسرائيلَ، 7 وبَشّروا في الطّريقِ بأنّ مَلكوتَ السّماواتِ اَقتَرَبَ. 8 واَشفوا المَرضى، وأقيموا الموتَى، وطَهّروا البُرْصَ، واَطرُدوا الشّياطينَ. مجّانًا أخَذتُمْ، فمَجّانًا أعْطُوا. 9 لا تَحمِلوا نُقودًا مِنْ ذَهَبٍ ولا مِنْ فِضّةٍ ولا مِنْ نُحاسٍ في جُيوبِكُم، 10 ولا كِيسًا لِلطّريقِ ولا ثوبًا آخَرَ ولا حِذاءً ولا عصًا، لأنّ العامِلَ يَسْتَحِقّ طعامَهُ. 11 وأيّةَ مدينةٍ أو قريةٍ دَخَلْتُم، فاَستَخبِروا عَنِ المُستحِقّ فيها، وأقيموا عِندَهُ إلى أنْ تَرحَلوا. 12 وإذا دَخلْتُم بَيتًا فسَلّموا علَيهِ. 13 فإنْ كانَ أهلاً للسّلامِ، حلّ سلامُكُم بِه، وإلاّ رجَعَ سَلامُكُم إلَيكُم. 14 وإذا اَمتَنَعَ بَيتٌ أو مدينةٌ عَنْ قَبولِكُم أو سَماعِ كلامِكُم، فاَتركوا المكانَ واَنْفُضوا الغُبارَ عَنْ أقدامِكُم. 15 الحقّ أقولُ لكُم: سيكونُ مَصيرُ سَدومَ وعَمورَةَ يومَ الحِسابِ أكثرَ اَحتِمالاً مِنْ مَصيرِ تِلكَ المدينةِ.
زمن الاضطهاد
(مرقس 13‏:9‏-13، لوقا 21‏:12‏-17)
16 «ها أنا أُرسِلُكُم مِثلَ الخِرافِ بَينَ الذّئابِ فكونوا حَذِرينَ كالحيّاتِ، وُدَعاءَ كالحَمام. 17 واَنتَبِهوا، لأنّ النّاسَ سَيُسلّمونَكم إلى المَحاكِم، ويَجلِدونَكُم في المجامِعِ، 18 ويَسوقونَكم إلى الحُكّامِ والمُلوكِ مِنْ أجلي، لتَشْهَدوا عِندَهُم وعِندَ سائِرِ الشّعوبِ. 19 فلا تَهتَمّوا حِينَ يُسْلِمونَكُم كيفَ أو بِماذا تَتكلّمونَ، لأنّكُم سَتُعطَوْنَ في حينِهِ ما تَتكلّمونَ بِه. 20 فما أنتُمُ المُتكَلّمونَ، بَلْ رُوحُ أبيكمُ السّماويّ يَتكَلّمُ فيكُم. 21 سيُسلِمُ الأخُ أخاهُ إلى الموتِ، والأبُ اَبنَهُ، ويتَمَرّدُ الأبناءُ على الآباءِ ويَقتُلونَهُم، 22 ويُبْغِضُكُم جَميعُ النّاسِ مِنْ أجلِ اَسْمي. والّذي يَثبُتُ إلى النّهايةِ يَخلُصُ. 23 وإذا اَضطَهَدوكُم في مدينةٍ، فاَهرُبوا إلى غَيرِها. الحقّ أقولُ لكُم: لن تُنْهوا عَمَلكُم في مُدُنِ إِسرائيلَ كُلّها حتى يَجيءَ اَبنُ الإنسانِ.
24 لا تِلميذَ أعظَمُ مِنْ مُعلّمِهِ، ولا خادِمَ أعظَمُ مِنْ سيّدِهِ. 25 يكفي التّلميذَ أنْ يكونَ مِثلَ مُعلّمِهِ والخادِمَ مِثلَ سيّدِهِ. إذا كان ربّ البَيتِ قيلَ لَه بَعلَزَبولُ، فكَيفَ أهلُ بيتِهِ؟
مخافة الله
(لوقا 12‏:2‏-7)
26 «لا تَخافوهُم. فما مِنْ مَستورٍ إلاّ سَيَنكَشِفُ، ولا مِنْ خفِيّ إلاّ سَيُظهَرُ. 27 وما أقولُهُ لكُم في الظّلامِ، قولوهُ في النّورِ. وما تَسمَعونَهُ هَمسًا، نادوا بِه على السّطوحِ. 28 لا تخافوا الّذينَ يَقتُلونَ الجسَدَ ولا يَقدرونَ أنْ يقتُلوا النّفسَ، بَل خافوا الّذي يَقدِرُ أنْ يُهلِكَ الجسَدَ والنّفسَ معًا في جَهَنّم. 29 أما يُباعُ عُصْفورانِ بدِرْهَمٍ واحدٍ؟ ومعَ ذلِكَ لا يقَعُ واحدٌ منهُما إلى الأرضِ إلاّ بِعِلمِ أبيكُمُ السّماويّ. 30 أمّا أنتُم، فشَعرُ رُؤُوسِكُم نفسُهُ معدودٌ كُلّهُ. 31 لا تخافوا، أنتُم أفضَلُ مِنْ عصافيرَ كثيرةٍ.
الاعتراف بالمسيح
(لوقا 12‏:8‏-9)
32 «مَنِ اَعترفَ بي أمامَ النّاسِ، أعترِفُ بِه أمامَ أبي الّذي في السّماواتِ.
33 ومَنْ أنْكَرَني أمامَ النّاسِ، أُنكِرُهُ أمامَ أبي الّذي في السّماواتِ.
يسوع والعالم
(لوقا 12‏:51‏-53؛ لوقا 14‏:26‏-27)
34 «لا تَظُنّوا أنّي جِئتُ لأحمِلَ السّلامَ إلى العالَمِ، ما جِئتُ لأحْمِلَ سَلامًا بَلْ سَيفًا. 35 جِئتُ لأُفرّقَ بَينَ الاَبنِ وأبيهِ، والبِنتِ وأمّها، والكَنّةِ وحماتِها. 36 ويكونُ أعداءَ الإنسانِ أهلُ بيتِهِ.
37 مَنْ أحبّ أباهُ أو أمّهُ أكثرَ ممّا يُحِبّني، فلا يَسْتحِقّني. ومَنْ أحبّ اَبنَهُ أو بِنتَهُ أكثرَ ممّا يُحبّني، فلا يَسْتحِقّني. 38 ومَنْ لا يَحمِلُ صليبَهُ ويَتْبعُني، فلا يَسْتحِقّني. 39 مَنْ حَفِظَ حياتَهُ يَخسَرُها، ومَنْ خَسِرَ حياتَهُ مِنْ أجلي يَحفَظُها.
الجزاء
(مرقس 9‏:36‏-41)
40 «مَنْ قَبِلَكُم قَبِلَني، ومَنْ قَبِلَني قَبِلَ الّذي أرسَلَني. 41 مَنْ قَبِلَ نَبيّا لأنّهُ نَبيّ، فَجَزاءَ نَبيّ يَنالُ. ومَنْ قَبِلَ رَجُلاً صالحًا لأنّهُ رجُلٌ صالِحٌ، فجَزاءَ رَجُلٍ صالِحٍ يَنالُ. 42 ومَنْ سَقى أحدَ هؤُلاءِ الصّغارِ ولَو كأسَ ماءٍ بارِدٍ لأنّهُ تِلميذي، فأجرُهُ، الحقّ أقولُ لكُم، لن يَضيعَ».