Alla la neemoo be jii la Banisirayila kaŋ
1 Yaawe* ko: “Banisirayilankoolu, ali i lamoyi n na,
n na dookuulaalu, n na tomboŋ moolu, Yaakuba koomalankoolu.
2 Nte Yaawe meŋ ye alitolu daa,
ŋa muluŋo ke ali la wuluuñaŋo kono,
ali la maakoyilaa, ŋa a fo ali ye le ko,
n na dookuulaa Yaakuba, n na tomboŋ moo Yesuruni, ali kana sila.
3 Bankoo meŋ suulata jiyo la, m be jamaa ke la jee le,
ŋa jiyo boŋ banku jaaroo kaŋ.
M be n na Nooroo dii la ali diŋolu la le,
ŋa n na neemoo jindi ali koomalankoolu kaŋ.
4 Ì be wulikuu la le ko ñaamoo meŋ ye jiyo soto a ñaama,
aniŋ komeŋ yirisuŋ biireeriŋolu mennu be looriŋ woyoolu daala.
5 Moo jamaa le be naa kafu la Yaawe la moolu ma.
Doo si a fo ko, ‘Yaawe le taa mu nte ti.’
Doo si a faŋo toolaa ‘Yaakuba’ la.
Doo koteŋ fanaa si a tampu a buloo bala ko, ‘Yaawe taa,’
aduŋ a si a too ke ‘Banisirayila’ ti.”
Yaawe, Alla kiliŋo
6 Banisirayila la Mansoo, a Kumakaalaa,
Yaawe Alihawaa Maariyo* ko:
“Nte le mu foloo ti,
aduŋ nte le mu labaŋo ti.
Nte koolaa Alla te keriŋ.
7 Jumaa le be ko nte? A maarii ye a faŋ fo.
A ye a yitandi n na, kuwolu mennu keta,
kabiriŋ ŋa n na moo foloolu fintindi ñiŋ duniyaa kono,
aniŋ kuwolu mennu be naa ke la ñaato.
8 Ali kijoo kana ali fara, waraŋ ka sila.
Fo m maŋ ñiŋ fo ali ye nuŋ kabiriŋ aniŋ saayiŋ?
Alitolu le mu n seedoo ti.
Fo alla doo le be jee nte koolaa?
Hanii, semberaŋ bere doo te jee, nte maŋ hani kiliŋ loŋ.”
Kuntaŋyaa meŋ be jalambatoo la kuwo to
9 Moo-wo-moo ka jalaŋo dadaa, a maŋ ke feŋ ti,
i ka feŋolu mennu muta naafuloo ti, maŋ nafaa soto.
Moolu mennu ka loo ì ye, mu finkintewolu le ti,
ì maŋ feŋ kalamuta, wo le ye a tinna ì be malu la.
10 Toolewo koolaa, jumaa le be a fansuŋ alla dadaa la,
jalaŋo meŋ te a maakoyi noo la muumeeke?
11 Ate niŋ a ñoŋolu bee be malu la le.
Jalaŋ tunkannaalu fanaa maŋ ke feŋ ti fo hadamadiŋolu.
Ì bee kafuriŋo be loo la le, ì kijoo ye ì fara,
aduŋ ì be tara la dooyaa le kono.

12 Neefiŋ numoo ka nee kuntoo bula dimbaa kono le,
a ye dookuwo ke a la,
a ka jalaŋo tembendi niŋ maritoo la,
aduŋ a ka a semboo le boyi ka a dadaa kuu.
A ka konko le, fo a buka sembe soto.
A buka jii miŋ fo a ka lafi ketu la.
13 Kapintaa ka sumandiroo ke niŋ juloo le la,
a ye nuuneeroo ke niŋ nuuneerilaŋo la.
A ye a lese niŋ denoo la.
A ye a dadaa le ko hadamadiŋ muluŋo,
hadamadiŋo la kallankeeyaa* be ñaameŋ,
fo a si sabati noo batudulaa to.
14 A ka sedari* yiroolu kuntu le.
A ka yiri kendoolu tomboŋ sutoo kono,
a ye ì topatoo fo ì ye meŋ,
waraŋ a ye junipa yiroo tutu, samaajiyo ye a falindi.
15 Hadamadiŋo ka a ke loo le ti.
A ka doo samba le, a ka i jaa a la,
a ka dimbaa mala doo la, ka mbuuroo jani.
Bari a ka batufeŋo fanaa dadaa a la le, ka a batu,
a ka jalaŋo lese, a ka sujudi a ye.
16 A ka a talantee taa le, a ye a mala, a ye a la domoroo tabi a la.
A ka a la suboo jani a la, a ye a ñimi fo a konoo ye faa.
A ka i jaa le fanaa, a ye a fo ko,
“Allaŋ, n kandita le, dimbaa diyaata le.”
17 Too meŋ tuta jee, a ka jalaŋo dadaa a la,
a ka sujudi a ye, a ka a batu.
A ka duwaa ñini a bulu le, a ka a fo ko,
“N tanka, kaatu ite le mu n na alla ti.”

18 Ì maŋ feŋ loŋ, aduŋ ì maŋ feŋ fahaamu.
Ì ñaalu be finkiriŋ ne, wo le ye a tinna ì buka feŋ je.
Ì sondomoo be sukiriŋ, ì buka fahaamuroo ke.
19 Moo te jee meŋ ye londoo soto,
waraŋ ka fahaamuroo ke ka a miira ko,
“Ŋa kara kiliŋo ke loo ti,
ŋa mbuuroo jani a dimbaa keñemboo la,
ŋa suboo fanaa jani ka a ñimi.
Fo n si kuu kondiŋo ke noo a too la le baŋ?
Fo n si sujudi noo yiri kuntoo ye le baŋ?”
20 Toolewo meŋ ka a faŋ neenee ka i baluu seebuutoo le la.
A laata feŋ ne la, meŋ te a maakoyi noo la muumeeke.
Hani wo, a maŋ a faŋo hakiloo kiitii ka a fo ko,
“Fo ñiŋ jalaŋo ŋa meŋ muta m buloo kono, maŋ ke faniyaa le ti baŋ?”
Alla le mu Daamansoo ti, aniŋ Taarikoo Maariyo
21 Yaawe ko: “Hee Yaakuba, ali kana ñina ñiŋ kuwolu la,
kaatu alitolu mu n na dookuulaalu le ti, Banisirayila.
Nte le ye ali daa, ali mu n na dookuulaalu le ti.
Hee Banisirayila, n te ñina la ali la.
22 Ŋa ali la kuu jawoolu bondi le komeŋ minaayoo,
ali la junuboolu komeŋ soomandaa tuutuwo.
Ali muruŋ n kaŋ, kaatu ŋa ali kumakaa le.”

23 Hee saŋ fatoolu, ali suukuwo laa,
kaatu Yaawe le ye ñiŋ ke.
Hee duniyaa daŋo, sari santo.
Alitolu konkoolu ali wutu suukuwo ti,
aniŋ alitolu sutoolu niŋ ali la yiroolu bee,
kaatu Yaawe ye Yaakuba kumakaa le,
a ye a la semboo niŋ waroo yitandi Banisirayila.

24 Yaawe ali Kumakaalaa meŋ ye ali daa wuluuñaŋo kono ko:
“Nte le mu Yaawe ti, meŋ ye feŋolu bee daa,
nte dammaa le ye saŋ fatoolu waree,
aduŋ nte faŋo le ye duniyaa fanundi.
25 N ka juubeerilaalu ke moo kuntaŋolu le ti,
ŋa ì la taamanseeroolu ke faniyaa ti.
N ka moo ñaamendiŋolu la kumoolu faniyandi,
ŋa a yitandi ì la ko, ì la ñaameŋo mu kuntaŋyaa le ti.
26 N ka n na dookuulaa la kumoo timmandi le,
ŋa n na annabiyomoo la bankeeroo ke kuu sotoriŋo ti.
Ŋa a fo le ko, moolu be sabati la Yerusalaamu le kotenke,
ì ye Yahuuda saatewolu lookuu.
Ì la saatewolu be bo la tumbundiŋ ne,
ì ye seyi ì ñaama.
27 Ŋa a fo le fankaasoo ye jaa,
aduŋ m be a baalu jandi la le.
28 Ŋa a fo Kirusi ye le ko, ‘I mu n na kantarilaa le ti,
aduŋ feŋ-wo-feŋ diyaata n ye i be wo le ke la.
I be yaamaroo dii la le, ka Yerusalaamu lookuu,
aniŋ ka Alla Batudulaa fondamaŋo dadaa.’ ”
1 «فا‏سمَعْ يا يَعقوبُ عبدي،
يا إِسرائيلُ الّذي ا‏ختَرتُهُ:
2 أنا الرّبُّ الّذي صنَعَكَ،
ومِنَ الرَّحِمِ كانَ نصيرَكَ
لا تَخَفْ يا يَعقوبُ عبدي،
إِسرائيلُ‌ الّذي ا‏ختَرتُهُ:
3 أُفيضُ المياهَ على العطشانِ
والسُّيولَ على الأرضِ القاحِلَةِ،
وأسكُبُ روحي على ذُرِّيَّتِكَ
وبَرَكتي على نَسلِكَ.
4 فيَنبُتونَ كاللُّبانِ الأَخْضَرِ
وكالصَّفصافِ على ضِفافِ الجَداوِلِ
5 هذا يقولُ: أنا أنتَمي للرّبِّ،
ويُسَمِّي نفسَهُ با‏سمِ يَعقوبَ،
وذاكَ يكتُبُ على يَدِهِ: أنا للرّبِّ
وبإِسرائيلَ يجعَلُ كِنيَتَهُ».
6 وقالَ الرّبُّ ملِكُ إِسرائيلَ،
فاديهِ ورَبُّهُ القديرُ
«أنا الأوَّلُ وأنا الآخِرُ،
ولا إلهَ في الكَونِ غَيري. ‌
7 مَنْ مِثلي؟ فليُعلِنْ هذا،
ولْيتَقَدَّمْ‌ بهِ ويَعرِضُهُ لي.
مَن أنبَأَ مِنْ قديمِ الزَّمانِ
بما حدَثَ وبما سيَحدُثُ؟
8 لا تَرتَعِبوا ولا تَرتاعوا،
أمَا أعلَمتُكُم مِنْ قديمٍ وأخبَرتُكُم؟
أنتُم شُهودي، هل مِنْ إلهٍ غَيري؟
وهل مِنْ خالِقٍ ما عَلِمتُ بهِ؟‌
السخرية بعبادة الأوثان
9 الّذينَ صَنَعوا التَّماثيلَ كُلُّهُم باطِلٌ، وما يـبتَهِجونَ بهِ لا خَيرَ فيهِ. وهم شُهودٌ علَيها بأنَّها لا ترى ولا تعرِفُ، فيا لخِزيِهِم! 10 فمَنْ يَسبُكُ تِمثالا في صُورةِ إلهٍ لا خَيرَ مِنْ عِبادتِهِ؟ 11 ومَنْ يَعبُدُهُ ألا يَخزَى؟ والّذينَ يصنَعونَهُ بشَرٌ؟ فلْيَجتَمِعوا كُلُّهُم ويَحضَروا للقضاءِ، فيَنزِلَ بهِمِ الرُّعبُ والخِزيُ معا. 12 فالحَدَّادُ يصنَعُ التِّمثالَ مِنَ الحديدِ، يُقَلِّبُهُ في الجَمرِ ويُهيِّئُه بالمَطارِقِ ويَصوغُهُ بذِراعِهِ القَويَّةِ حتّى يَجوعَ فيَخورَ عَزمُهُ، ولا يشربُ ماءً فيَتعَبُ. 13 والنَّجَّارُ يصنَعُهُ مِنَ الخشَبِ. يمُدُّ الخَيطَ ويضَعُ بالمِخرَزِ عَلامةً في الخشَبِ، ويُسَوِّيهِ بالإِزميلِ ويَرسُمُهُ بالبـيكارِ ويَصنَعُهُ على شَكلِ إنسانٍ وجَمالِ بشَرٍ ليُوضَعَ في البُيوتِ. 14 ورُبَّما قطَعَ لِصِناعتِه أرزا، أوِ ا‏ختارَ السَّرْوَ والبَلّوطَ وسِواهُما مِنْ أشجارِ الغابِ، أو غَرسَ الصَّنَوبَرَ وا‏نتَظَرَ المَطرَ حتّى يُنمِّيَهُ 15 بعضُهُ يكونُ للإنسانِ وقُودا يتدَفَّأُ بهِ أو يخبِزُ خبزا على جَمرِهِ وبَعضُهُ الآخَرُ يُعمَلُ مِنهُ تِمثالُ إلهٍ ويُسجَدُ لَه. 16 ورُبَّما أحرَقَ نِصفَ الخشَبِ بالنَّارِ ليَشويَ لَحما ويشبَعَ ويَتدَفَّأَ ويقولَ: «ما أهنأَ أنْ أتَدَفَّأَ وأرى نارا». 17 وأمَّا نِصفُهُ الآخَرُ فيَصنَعُ مِنهُ تِمثالَ إلهٍ ويُسجَدُ لَه ويَركَعُ ويُصَلِّي ويقولُ: «أنقِذْني، فأنتَ إلهي!»
18 هؤلاءِ لا يَعلَمونَ ولا يَفهَمونَ، لأنَّ اللهَ أغلَقَ عُيونَهُم لِئلاَّ يُبصِروا وقُلوبَهُم لِئلاَّ يَفهَموا. 19 لا أحدَ مِنهُم يتأمَّلُ في قلبِهِ، فيقولُ عَنْ عِلْمٍ وفَهْمٍ: «أحرَقتُ نِصفَ الخشَبِ بالنَّارِ وخَبَزتُ خُبزا على جَمْرِهِ وشَوَيتُ لَحما وأكَلتُ، والآنَ أأصنَعُ مِنْ بَقيَّتِهِ وثَنا؟ فكَيفَ أسجُدُ لجِذْعِ شجَرةٍ؟» 20 خيرٌ لَه أنْ يَقتاتَ رمادا. ضَلَّلَهُ قلبُهُ المَغرورُ، فلا يُنقِذُ نفْسَهُ ولا يقولُ: «هذا إلهٌ كاذِبٌ، أمَا صَنَعتُهُ أنا بـيَميني؟» 21 وقالَ الرّبُّ:
«أُذكُرْ هذا يا يَعقوبُ،
يا إِسرائيلُ عبدي:
أنا جبَلتُكَ عبدا لي
ولن أنساكَ أبدا. ‌
22 مَحَوتُ كالسَّحابِ مَعاصيَكَ،
وكالغَمامِ جميعَ خطاياكَ.
إرجِـعْ إليَّ يا إِسرائيلُ،
فأنا الرّبُّ ا‏فتَدَيتُكَ».
23 رنِّمي أيَّتُها السَّماواتُ فالرّبُّ فعَلَ،
وا‏هتِفي يا أعماقَ الأرضِ!
إندَفِعي بالتَّرنيمِ أيَّتُها الجبالُ،
أيَّتُها الغاباتُ وكُلُّ أشجارِها!
الرّبُّ ا‏فتَدى يَعقوبَ،
وفي إِسرائيلَ تمَجَّدَ.
24 أنا الرّبُّ فاديكَ،
ومِنَ الرَّحِمِ جبَلتُكَ.
أنا الرّبُّ صنَعتُ كُلَّ شيءٍ.
نشَرتُ السَّماواتِ وحدي
وبسَطتُ الأرضَ بِنَفسي.
25 أبطَلتُ أقوالَ الكذَّابـينَ،
وأظهَرتُ حماقَةَ العَرَّافينَ.
دحَضتُ حُجَجَ الحُكماءِ.
وجَعَلتُ مَعرِفَتَهُم جَهالَةً.
26 أثبَتُّ كلامَ عبدي‌
وتَمَّمتُ مَشورَةَ رُسُلي.
أقولُ لأُورُشليمَ: سأُعمِّرُكِ،
ولمُدُنِ يَهوذا: سأبني خرائِبَكِ.
27 وأقولُ لِلبحرِ: إنشَفْ!
أنا جَفَّفتُ أنهارَكَ.
28 وأقولُ لكورَشَ: إرْعَ شعبـي
وتَمِّمْ كُلَّ ما أشاءُ،
ولأُورُشليمَ: سأبنيكِ،
وللهَيكلِ: سأضَعُ أُسُسَكَ. ‌