Banisirayilankoolu ye Kulunjumbe Baa teyi
1 Bituŋ Yaawe* ko Musa ye ko, 2 “A fo Banisirayilankoolu ye ko, ì ye muruŋ, ì ye taa daakaa Pi-Hahiroti maafaŋo la, Mikidoli niŋ baa teema. Ì ñanta daakaa la baa le daala, Baali-Sefoni ñaatiliŋo la. 3 Firawoona be a miira la le ko, Banisirayilankoolu be yaayi kaŋ bankoo kaŋ ne ì niŋ jaakaloo, aduŋ ì be teeririŋ keñewuloo* kono le. 4 M be Firawoona sondomoo jandi la le, aduŋ a be ali bayindi la le. Bari m be n na semboo niŋ waroo yitandi la Firawoona niŋ a la kelediŋ kafoo bee la le, fo n too si horoma. Misirankoolu be a loŋ na le ko, nte le mu Yaawe ti.” Banisirayilankoolu ye wo le ke.
5 Kabiriŋ ì ko Firawoona ye ko, moolu borita le, a niŋ a la ñaatonkoolu ye ì hakiloo yelemandi. Ì kumata ko, “Ŋà muŋ ne ke teŋ? Ŋà a ke le, fo Banisirayilankoolu kanata, m̀ foota ì la, ka ì ke ǹ na joŋolu ti.” 6 Firawoona ye a la keleraŋ sareetoo* taa, a ye a la kelediŋolu parendi. 7 A ye keleraŋ sareeti kende keme wooro taa, aniŋ sareeti toomaalu mennu be Misira, a ye ñaatonkoolu ke ì bee la.
8 Yaawe ye Firawoona Misira mansa sondomoo jandi, fo a si Banisirayilankoolu bayindi, mennu niŋ fatiyaa be finti kaŋ. 9 Bituŋ Misirankoolu ye Banisirayilankoolu bayindi, Firawoona la suwoolu bee aniŋ a la keleraŋ sareetoolu, suuborindilaalu, aniŋ kelediŋ kafoolu, fo ì ye ì tarandi ì be daakaariŋ baa daala daameŋ, Pi-Hahiroti maafaŋo la, Baali-Sefoni ñaatiliŋo la.
10 Kabiriŋ Banisirayilankoolu ye a je, Firawoona niŋ a la kelediŋ kafoo ka kata naŋ, ì kijoo farata, ì kumboota Yaawe ye maakoyiroo la. 11 Ì ko Musa ye ko, “Fo kaburoolu te Misira, wo le ye a tinna i ye ǹ samba naŋ ñiŋ keñewuloo kono ka naa faa baŋ? I ye muŋ ne ke ǹ na, ka m̀ fintindi naŋ Misira bankoo kaŋ? 12 Fo m̀ maŋ a fo i ye Misira ko, i ye fata ǹ na, ŋà dookuwo ke Misirankoolu ye baŋ? A be fisiyaa la ǹ ye le, niŋ ŋà dookuwo ke Misirankoolu ye, janniŋ m̀ be naa faa la keñewuloo kono.”
13 Musa ye moolu jaabi ko, “Ali kana sila. Ali loo, ali ye bambaŋ, aduŋ ali be a je la le, Yaawe be ali tankandi la ñaameŋ bii. Ali ye Misirankoolu mennu je bii, ali te ì je la kotenke. 14 Yaawe le be keloo ke la ali ye, ali ñanta tenkuŋ na le doroŋ.”
15 Wo to le Yaawe ko Musa ye ko, “Muŋ ne ye a tinna, i ka woosii n ye? A fo Banisirayilankoolu ye taa. 16 I la dokoo wulindi, i ye i buloo coodi baa kunto, ka jiyo talaa teema, fo Banisirayilankoolu si dulaa jaaroo soto ka tambi baa la. 17 M be Misirankoolu sondomoolu jandi la le, i si a je, ì si ì bayindi fo baa kono. M be n na semboo niŋ waroo yitandi la Firawoona niŋ a la kelediŋ kafoo bee la, a la keleraŋ sareeti borindilaalu aniŋ a la suuborindilaalu, fo n too si horoma. 18 Wo to le Misirankoolu be a loŋ na ko, nte le mu Yaawe ti.”
19 Bituŋ Alla la malaayikoo, meŋ be nuŋ Banisirayilankoolu la kelediŋolu ñaato, muruta, bituŋ a taata ì kooma. Minaayi samasimmaa fanaa bota ì ñaato, a loota ì kooma, 20 Misirankoolu la kelediŋ kafoo niŋ Banisirayilankoolu la kelediŋ kafoo teema. Minaayoo ye a dibindi Misirankoolu ye, bari a ye maloo dii Banisirayilankoolu la, fo ì kana kata ñoo bala suutoo muumee.
21 Wo to le Musa ye a buloo coodi baa kunto, aduŋ wo suutoo muumee Yaawe ye foño baa wulindi tiliboo la, a ye baa yelemandi banku jaaroo ti. Jiyo talaata fula ti, 22 bituŋ Banisirayilankoolu taamata banku jaaroo kaŋ baa kono. Jiyo keta ì ye le komeŋ sansaŋo ì bulubaa niŋ ì maraa karoo la. 23 Misirankoolu ye ì bayindi, aduŋ Firawoona la suwoolu bee niŋ a la keleraŋ sareetoolu ka taa fo a la suuborindilaalu, bulata ì nooma baa kono. 24 Suutoo duutalaa Yaawe ye juubeeroo ke Misirankoolu la kelediŋolu la, ka bo niŋ dimbaa samasimmaa la aniŋ minaayoo, aduŋ a ye ì kijoo teyi. 25 A ye ì la keleraŋ sareetoolu siŋolu lanjuurundi fo taamoo kana sooneeyaa ì bulu. Misirankoolu ko, “Yaawe le ka keloo ke Banisirayilankoolu ye ntolu kaŋ. Ali ŋà bori ì la.”
26 Bituŋ Yaawe ko Musa ye ko, “I buloo coodi baa kunto, fo jiyo si seyi a ñaama, ka Misirankoolu niŋ ì la keleraŋ sareetoolu niŋ ì la suuborindilaalu kunuŋ.”
27 Kabiriŋ fanoo keta, Musa ye a buloo coodi baa kunto, bituŋ baa muruta a ñaama. Misirankoolu be bori kaŋ ne, ka finti baa kono, bari Yaawe ye ì bee ñori a kono. 28 Jiyo muruta a ñaama, a ye keleraŋ sareetoolu, suuborindilaalu bee kunuŋ aniŋ Firawoona la kelediŋ kafoolu, mennu be Banisirayilankoolu nooma baa kono. Hani moo kiliŋ ne maŋ baluu. 29 Bari Banisirayilankoolu taamata banku jaaroo le kaŋ, baa keta ì ye komeŋ sansaŋo ì bulubaa niŋ ì maraa la.
30 Wo luŋo la Yaawe ye Banisirayilankoolu tankandi Misirankoolu ma le, aduŋ Banisirayilankoolu ye Misirankoolu furewolu je laariŋ baa daala. 31 Kabiriŋ Banisirayilankoolu ye sembe baa je, Yaawe ye Misirankoolu noo meŋ na, ì silata Yaawe la, aduŋ ì laata a niŋ a la dookuulaa Musa la.
1 وقالَ الرّبُّ لموسى: 2 «قُلْ لبَني إِسرائيلَ أنْ يرجعوا وينزِلوا أمامَ فَمِ الحيروثِ‌ بَينَ مَجدُلَ‌ والبحرِ، تُجاهَ بعْلَ صفونَ‌ على البحرِ. 3 فيظُنَّ فِرعَونُ أنَّ بَني إِسرائيلَ تائِهونَ في الأرضِ وأنَّ البرِّيَّةَ ا‏نغلقت علَيهِم. 4 وأُقسِّي قلبَ فِرعَونَ فيتبعُهُم، وأُجهِزُ على فِرعَونَ وجميعِ جُنودهِ، ويَعلمُ المِصْريُّونَ أنِّي أنا الرّبُّ». ففعَلَ بَنو إسرائيلَ كما قيلَ لهُم.
المصريون يتبعون الإسرائيليـين
5 فلمَّا سَمِـعَ فِرعَونُ مَلِكُ مِصْرَ بأنَّ بَني إِسرائيلَ هربوا ا‏نقلبَ رأيُهُ ورأيُ رِجالهِ علَيهِم وقالوا: «ماذا عَمِلْنا، فأطلَقْنا بَني إسرائيلَ مِنْ خِدمتِنا». 6 فشدَّ فِرعَونُ مركبتَهُ وأخذَ جيشَهُ معَهُ، 7 وا‏ختارَ سِتَّ مئةِ مركبةٍ مِنْ مركباتهِ وأخذَ معَها جميعَ مركباتِ مِصْرَ وعلَيها قادتُها. 8 وقَسَّى الرّبُّ قلبَ فِرعَونَ مَلكِ مِصْرَ، حتّى تَبِـعَ بَني إِسرائيلَ، وهُم خارجونَ بقوَّةٍ عظيمةٍ‌، 9 فلحِقَهُمُ المِصْريُّونَ بجميعِ مركباتِ فِرعَونَ وفُرسانهِ وجُنودهِ وهُم نازلونَ عِندَ البحرِ قربَ فَمِ الحيروثِ، أمامَ بعْلَ صفونَ. 10 ولمَّا ا‏قتربَ فِرعَونُ رفعَ بَنو إِسرائيلَ عُيونَهُم، فرأوا المِصْريِّينَ يتبَعونَهم. فخافوا جدًّا وصرخوا إلى الرّبِّ. 11 وقالوا لموسى: «أمَا في مِصْرَ قُبورٌ، فأخذْتَنا لنموتَ في هذهِ البرِّيَّةِ؟ ماذا عمِلتَ بنا، فأخرجْتَنا مِنْ مِصْرَ؟ 12 أما قُلنا لكَ في مِصْرَ؛ دَعْنا نخدِمُ المِصْريِّينَ، فخِدْمَتُنا لهُم خَيرٌ مِنْ أنْ نموتَ في البرِّيَّةِ؟» 13 فقالَ لهُم موسى: «لا تخافوا. قِفوا وا‏نظروا اليومَ خلاصَ الرّبِّ. سترَونَ المِصْريِّينَ اليومَ ولن تعودوا ترَونَهم إلى الأبدِ. 14 الرّبُّ يُحاربُ عَنكُم، وأنتُم لا تُحرِّكونَ ساكِنا».
عبور البحر
15 فقالَ الرّبُّ لموسى: «ما بالُكَ تصرُخُ إليَّ؟ قُلْ لبَني إِسرائيلَ ليرحَلوا. 16 وأنتَ إرفعْ عصاكَ ومُدَّ يَدَكَ على البحرِ فينشقَّ ليَدخُلَ بَنو إِسرائيلَ في وسَطِ البحرِ على الأرضِ اليابسةِ. 17 وأنا أُقسِّي قُلوبَ المِصْريِّينَ فيدخُلونَ وراءَهُم، فأُجهِزُ على فِرعَونَ وجميعِ جُنودهِ ومركباتهِ وفُرسانهِ. 18 فيعلمَ المِصْريُّونَ متى أجهَزْتُ علَيهِم أنِّي أنا الرّبُّ».
19 فا‏نتقلَ ملاكُ اللهِ مِنْ أمامِ جيشِ بَني إِسرائيلَ وسارَ وراءَهُم وا‏نتقلَ عَمودُ السَّحابِ‌ أيضا ووقفَ وراءَهم 20 بحيثُ دخلَ بَينَ جيشِ المِصْريِّينَ وجيشِ بَني إسرائيلَ، فكانَ مِنْ جانبِ أولئكَ مُظلِما ومِنْ جانبِ هؤلاءِ يُنيرُ اللَّيلَ حتّى لا يقتربَ أحدُ الفريقَينِ مِنَ الآخرِ طُولَ اللَّيلِ. 21 ومَدَّ موسى يَدَهُ على البحرِ، فأرسلَ الرّبُّ على البحرِ ريحا شرقيَّةً عاصفةً طُولَ اللَّيلِ حتّى أيـبسَ ما بَينَ مِـياههِ فا‏نشقَّتِ المياهُ 22 ودخَلَ بَنو إِسرائيلَ في وسَطِ البحرِ على الأرضِ اليابسةِ‌. والماءُ لهُم سورٌ عَنْ يَمينِهم وعَنْ يسارِهِم. 23 وتَبِــعَهُمُ المِصْريُّونَ بجميعِ خَيلِ فِرعَونَ ومركباتِهِ وفُرسانهِ ودخلوا إلى وسَطِ البحرِ. 24 وأشرفَ الرّبُّ عِندَ طُلوعِ الصُّبحِ على جيشِ المِصْريِّينَ مِنْ عَمودِ النَّارِ والسَّحابِ، فأوقعَ الفوضَى في صُفوفِهم 25 وعطَّلَ‌ دواليـبَ مركباتِهِم فساقُوها بصعوبةٍ، فقالوا: «نهربُ مِنْ أمامِ بَني إِسرائيلَ، لأنَّ الرّبَّ يُقاتلُنا عَنهُم».
26 فقالَ الرّبُّ لموسى: «مُدَّ يَدَكَ على البحرِ فيرتدَّ الماءُ على المِصْريِّينَ وعلى مركباتِهِم وفرسانِهِم». 27 فمَدَّ موسى يدَهُ على البحرِ، فا‏رتدَّ البحرُ عِندَ طُلوعِ الصُّبحِ إلى ما كانَ علَيهِ. فواجَهَهُ المِصْريُّونَ وهُم هاربونَ. فطرحَهُمُ الرّبُّ في وسَطِ البحرِ. 28 ورجَعتِ المِـياهُ فغطَّتِ المركباتِ والفُرسانَ وجميعَ جيشِ فِرعَونَ الّذينَ دخلوا وراءَ بَني إسرائيلَ في البحرِ، وما بقيَ مِنهُم أحدٌ. 29 ومشى بَنو إِسرائيلَ على الأرضِ اليابسةِ في وسَطِ البحرِ، والماءُ لهُم سورٌ عَنْ يَمينِهِم وعَنْ شمالِهِم. 30 وخلَّصَ الرّبُّ في ذلِكَ اليومِ بَني إِسرائيلَ مِنْ أيدي المِصْريِّينَ، ورأى بَنو إِسرائيلَ المِصْريِّينَ أمواتا على شاطئِ البحرِ. 31 وشاهدَ بَنو إِسرائيلَ الفِعْلَ العظيمَ الّذي فعَلَهُ الرّبُّ بالمِصْريِّينَ، فخافوا الرّبَّ وآمنوا بهِ وبموسى عبدِهِ.