Sulemani ye Alla Batudulaa Buŋo loo
(2 Taarika 3:1-14)
1 Sanji keme naani sanji taŋ seyi koolaa, kabiriŋ Banisirayilankoolu bota Misira, wo waatoo le mu Sulemani ye a dati ka Yaawe* Batudulaa Buŋo* loo. Ñiŋ keta sanji naaninjaŋo le kono, kabiriŋ Mansa Sulemani tarata Banisirayila mara kaŋ. A keta Sifu karoo le kono, meŋ mu kari fulanjaŋo ti.
2 Sulemani ye buŋo meŋ loo Yaawe ye, a karoo la jamfoo kaañanta simfaañaa taŋ kononto le fee. A la kono fanoo mu simfaañaa taŋ saba le ti, a loo la jamfoo mu nonkonkatiñaa taŋ saba le ti. 3 Buŋo ñaato pereŋo konoo la fanoo kaañanta simfaañaa taŋ niŋ luulu le fee, a karoo la jamfoo kaañanta simfaañaa taŋ saba le fee. Ñiŋ pereŋo karoo la jamfoo niŋ Alla Batudulaa Buŋo faŋo ñaatiliŋo le kaañanta. 4 Bituŋ a ye palanteeri huundiŋolu ke Alla Batudulaa Buŋo kono. 5 Aduŋ fanaa a ye karala bunjaŋo loo ka a coki buŋo konobaa ñiŋ baloo dandaŋo la, aniŋ konoto buŋ senuŋo. 6 Wo bujaŋo duuma dekoo la kono fanoo mu simfaañaa woorowula niŋ too le ti. Dekoo meŋ teema la kono fanoo mu simfaañaa kononto le ti, aniŋ meŋ be santo la wo la kono fanoo kaañanta simfaañaa taŋ niŋ talantewo le fee. A ye bunkaboolu le ke Alla Batudulaa Buŋo karadandaŋo banta bee la, ñiŋ kamma la dandanna buŋolu siliŋolu dundulaa te siŋ na Alla Batudulaa Buŋo bala.
7 Kabiriŋ Alla Batudulaa Buŋo be loo la, beroolu mennu dadaata bere sindulaa, ì ye wolu le taa. Wo kamma la hani maritoo waraŋ teeraŋo waraŋ nee jooraŋ koteŋ kumakaŋo maŋ moyi Alla Batudulaa Buŋo kono, kabiriŋ a be loo kaŋ.
8 Dundaŋ daa meŋ ka taa duuma buŋolu kono, Alla Batudulaa Buŋo dandaŋo bala, tarata bulubaa karoo le la. Selenselendaŋo bota wo le to ka taa teema dekoo kono aniŋ ka bo wo to ka taa deki sabanjaŋo kono meŋ be teema taalu kunto santo. 9 Bituŋ Sulemani ye buŋo ñiŋ loo, aduŋ a ye a baŋ. A ye buŋo kankaraŋo dadaa biliyolu la, aniŋ sedari* babara teleŋolu. 10 Aduŋ a ye wo karala buŋolu loo Alla Batudulaa Buŋo dandaŋo bala bee la. Kiliŋ-wo-kiliŋ na loo jamfoo mu simfaañaa woorowula niŋ talantewo le ti, aduŋ ì cokita Alla Batudulaa Buŋo bala sedari yiri biliyolu le la.
11 Bituŋ Yaawe ko Sulemani ye ko, 12 “Ñiŋ buŋo la kuwo kamma la i ka meŋ loo teŋ, niŋ a ye a tara i be taama la n na yaamari safeeriŋolu la, i ye n na kaŋolu muta, aniŋ i ye n na yaamaroolu bee muta ka taama ì la, wo to m be n na laahidoo timmandi la i ye le, ŋa meŋ dii i faamaa Dawuda la. 13 M be tara la n na moolu Banisirayilankoolu kono le, aduŋ n te n koo dii la ì la.”
14 Bituŋ Sulemani ye Alla Batudulaa Buŋo loo a ye a baŋ. 15 A ye konoto bumbaloolu bee tembendi niŋ sedari babara faataalu le la, ka ì muuri ka bo buŋo teroo to ka taa biloo bala santo, aniŋ a ye buŋo teroo muuri niŋ junipa babara teleŋolu la. 16 A ye kuntuntewo ke buŋo ñiŋ konoo daŋo to. A ye a dadaa niŋ sedari babara faataalu le la, ka bo teroo to ka taa biloo bala, ka jee ke konoto senuŋo ti Alla Batudulaa Buŋo kono. Wo to le mu Dulaa Senuŋ Baa* ti meŋ konoo kaañanta simfaañaa taŋ saba fee. 17 Buŋo kono baa meŋ be ñiŋ dulaa ñaatiliŋo la, wo karoo la jamfoo kaañanta simfaañaa taŋ wooro le fee. 18 Konoto bumbaloo bee tembendita niŋ sedari babaroo le la ka bere birikoolu muuri, aduŋ ì ye mirandiŋolu niŋ firoolu ñenje sedari babaroo bala ka ke ñarandiraŋo ti.
19 A ye buŋo Dulaa Senuŋ Baa ñiŋ parendi Alla Batudulaa Buŋo kono ka Yaawe la Kambeŋ Kunewo* londi jee. 20 Dulaa Senuŋ Baa ñiŋ na kara jamfoo mu simfaañaa taŋ saba le ti, a la kono fanoo mu simfaañaa taŋ saba le ti, a la jamfoo santo mu nonkonkatiñaa muwaŋ ne ti. A ye a konoo muumewo bee muuri niŋ saniforoo le la, aduŋ a ye sadaabodulaa muumewo bee muuri niŋ sedari babaroo le la. 21 Sulemani ye Alla Batudulaa Buŋo konoo muumewo bee muuri niŋ saniforoo le la, aduŋ a ye sani yooroolu deŋ Dulaa Senuŋ Baa ñaatiliŋo la, meŋ fanaa muumewo muurita niŋ sanoo la. 22 Bituŋ a ye Alla Batudulaa Buŋo muumewo bee muuri niŋ sanoo la, ñiŋ kamma la buŋo ñiŋ muumewo bee si timma. Hani sadaabodulaa, meŋ be Dulaa Senuŋ Baa la karoo la, a ye a muumewo bee muuri niŋ sanoo la le.
23 A ye olifu* babaroo lese kerubu malaayika* fula ti ka ì ke Dulaa Senuŋ Baa kono, aduŋ ì kiliŋ-wo-kiliŋ loo mu nonkonkatiñaa taŋ ne ti. 24 Ì ye dampaŋ fula le soto. Dampaŋ kiliŋ-wo-kiliŋ na jamfoo mu nonkonkatiñaa luulu le ti. Ka bo dampaŋ neŋ doo to ka taa dampaŋ neŋ doo to, wo la jamfoo kaañanta nonkonkatiñaa taŋ ne fee. 25 Ñiŋ kerubu malaayika fuloo mu siifaa kiliŋolu le ti, aduŋ ì bee kaañanta le. 26 Ñiŋ kerubu malaayikoolu kiliŋ-wo-kiliŋ loo la jamfoo mu nonkonkatiñaa taŋ ne ti. 27 A ye kerubu malaayikoolu ke Alla Batudulaa Buŋo Dulaa Senuŋ Baa le kono. Ì dampaŋolu tarata werendenderiŋ. Kiliŋo dampaŋ kiliŋo nakita bumbaloo la kara doo la. Kiliŋ doo fanaa dampaŋ kiliŋo nakita bumbaloo la kara doo la, aduŋ ì dampaŋ doolu nakita ñoo la buŋo teema. 28 A ye kerubu malaayikoolu fanaa bala bee ke sanoo le ti.
29 A ye kerubu malaayikoolu ñenje konoto buŋo baloo bee bala, firoolu aniŋ tamaree yiroolu, konoto niŋ banta konoolu bee. 30 A ye buŋo ñiŋ konoto buŋo aniŋ a kono baa fanaa bee muuri niŋ sanoo le la.
31 A ye bundaalu dadaa olifu babaroo la ka ì ke Dulaa Senuŋ Baa dundaŋ daa ti, meŋ bundaa kaadaroolu ye kara luulu soto. 32 Olifu bundaa tawundaŋ fuloo kaŋ, a ye kerubu malaayikoolu le lese ì bala, firoolu aniŋ teŋ yiroolu. A ye kerubu malaayikoolu baloo bee muuri niŋ sanoo la, aniŋ a ye teŋ yiroolu fanaa bala bee ke sani tunkandiŋo ti. 33 Wo ñaa kiliŋo la a ye bundaa kaadaroolu dadaa olifu babaroo la, ka ì ke buŋo ñiŋ kono baa dundaŋ daa to. Ñiŋ bundaa kaadaroolu ye tonkoŋ naani le soto. 34 A ye junipa babara bundaa fula fanaa dadaa, kiliŋ-wo-kiliŋ niŋ a teleŋ tawundaŋ fula mennu ka yele. 35 A ye kerubu malaayikoolu aniŋ teŋ yiroolu niŋ firoolu ñenje bundaalu bala. A ye ì muuri niŋ sanoo la meŋ tunkankuuta ñiŋ ñenjeroolu kaŋ.
36 A ye konoto luwo sansaŋo loo niŋ bere biriki kunturiŋ jonki saba le la. Jonki saba niŋ jonki saba teema, a ye sedari babaroo laa jee.
37 Alla Batudulaa Buŋo fondamaŋo sinta Sifu karoo le kono, meŋ mu saŋo kari fulanjaŋo ti, sanji naaninjaŋo kono kabiriŋ Sulemani keta Banisirayila la mansa ti. 38 Alla Batudulaa Buŋo banta loo la Sulemani la mansayaa sanji taŋ niŋ kilinjaŋo le kono, kari seyinjaŋo kono, meŋ mu Buli karoo ti. Buŋo ñiŋ loota le komeŋ a taamanseerita ñaameŋ. Sulemani ye sanji woorowula le ke a loo la.
بناء الهيكل
(2أخ 3‏:1‏-14)
1 وفي السَّنةِ الأربَعِ مئَةٍ والثَّمانينَ لِخُروجِ بَني إِسرائيلَ مِنْ أرضِ مِصْرَ، في السَّنةِ الرَّابِــعةِ مِنْ مُلْكِ سُليمانَ على إِسرائيلَ، في زِيو‌ وهوَ الشَّهرُ الثَّاني، بدأ سُليمانُ بِبِناءِ هَيكلِ الرّبِّ. 2 وكانَ الهَيكلُ سِتِّينَ ذِراعا في الطُّولِ، وعِشرينَ في العَرضِ، وثَلاثينَ ذِراعا في العُلُوِّ. 3 وكانَ الرِّواقُ أمامَ الهَيكلِ عِشرينَ ذِراعا طولا، على مُحاذاةِ عَرضِ الهَيكلِ، وعَشْرَ أذرُعٍ عَرضا أمامَهُ. 4 وصنَعَ لَه نَوافِذَ مُشَبَّكةً بِــعَوارِضَ مَتينَةٍ. 5 وبَنى على جَوانِبِهِ مِنْ حَولِهِ مُلحَقا بِثَلاثِ طبقاتٍ يُحيطُ بِالقاعةِ والمِحرابِ، وصنَعَ غُرَفاتٍ على مُحيطِهِ. 6 فالطَّبقَةُ السُّفلى عَرضُها خَمسُ أذرُعٍ، والوُسْطى عَرضُها سِتُّ أذرُعٍ، والثَّالِثَةُ عَرضُها سَبعُ أذرُعٍ، لأنَّه ترَكَ مساحةً في خارِجِ جُدرانِ كُلِّ طَبقَةٍ على مُحيطِها، حتّى تَثبُتَ في مكانِها مِنْ دونِ إدخالِ عَوارِضِها في داخِلِ الجُدرانِ.
7 وبَنى البَيتَ بِـحجارةٍ أُعِدَّت في المَقلَعِ، فلم يكُنْ أحدٌ يسمَعُ صوتَ مِطرَقَةٍ ولا إزميلٍ ولا أداةٍ مِنْ حديدٍ في الهَيكلِ عِندَ بِنائِهِ.
8 وكانَ بابُ الغُرفَةِ السُّفلى على الجانِبِ الأيمَنِ مِنَ الهَيكلِ، وكانَ يُصعَدُ في دَرَجٍ لَولَبـيٍ إلى الطَّبقَةِ الوُسطى، ومِنَ الوُسطى إلى الثَّالِثَةِ. 9 فبَنى سُليمانُ الهَيكلَ وأكمَلَهُ وسَقَفَهُ بِـجُذوعٍ وألواحٍ مِنَ الأرزِ. 10 وبَنى الطَّبَقاتِ على جَوانِبِ الهَيكلِ كُلِّهِ، عُلُوُّ كُلِّ طَبقَةٍ خَمسُ أذرُعٍ، ووَصَلها بالهَيكلِ بِـخشَبِ الأرْزِ.
11 وقالَ الرّبُّ لِسُليمانَ: 12 «إذا عَمِلْتَ بِفَرائِضي وأحكامي وحَرِصْتَ على ا‏تِّباعِ جميعِ وصايايَ، فأنا أفي لكَ بِوَعدي الّذي وَعَدْتُ بهِ أباكَ داوُدَ. 13 وأُقيمُ في هذا الهيكلِ الّذي تَبنيهِ وأكونُ معَ شَعبـي بَني إِسرائيلَ، ولا أترُكُهُم».
14 فبَنى سُليمانُ الهَيكلَ وأكمَلَهُ.
الترتيـب الداخلي: قدس الأقداس
15 وعلى جُدرانِهِ مِنَ الدَّاخِلِ بَنى ألواحَ أرْزٍِ، وصَفَّحَ داخِلَه مِنَ الأرضِ إلى السَّقفِ بالخشَبِ، وفرَشَ أرضَهُ بألواحِ السَّرْوِ. 16 وفي مُؤخَّرِ الهَيكلِ على مسافَةِ عِشرينَ ذِراعا بَنى ألواحَ أرْزٍ مِنَ الأرضِ إلى السَّقفِ، بَناها في داخِلِهِ مِحرابا هوَ قُدْسُ الأقداسِ‌. 17 فكانَ مُقَدَّمُ الهَيكلِ أربَعينَ ذِراعا. 18 وكانَ على الهَيكلِ مِنَ الدَّاخِلِ أرزٌ مَنقوشٌ على شكلِ يَقطينٍ وزُهورٍ مُتَفَتِّحَةٍ، فلم يكُنْ يَبـينُ حجَرٌ لأنَّ كُلَّهُ مِنَ الدَّاخِلِ كانَ أرْزا. 19 وهَيَّأ المِحرابَ في باطِنِ الهَيكلِ لِـيضَعَ هُناكَ تابوتَ عَهدِ الرّبِّ 20 وكانَ طولُ المِحرابِ عِشرينَ ذِراعا، وعَرضُهُ عِشرينَ ذِراعا، وعُلُوُّهُ عِشرينَ ذِراعا، وغَطَّاهُ بِذَهَبٍ خالصٍ. وصنَعَ مذبَحا مِنَ الأرْزِ. 21 وغطَّى سُليمانُ داخِلَ الهَيكلِ بِذهَبٍ خالصٍ، ومَدَّ سَلاسِلَ ذهَبٍ أمامَ المِحرابِ، 22 وغطَّى بالذَّهَبِ الهَيكلَ كُلَّهُ ومذبَحَ المِحرابِ.
23 وصنَعَ في المِحرابِ كَروبَينِ مِنْ خشَبِ الزَّيتونِ، عُلُوُّ كُلِّ واحدٍ عَشْرُ أذرُعٍ، 24 والجَناحُ الواحدُ مِنَ الكَروبِ الواحدِ خَمسُ أذرُعٍ، والجَناحُ الآخَرُ خَمسُ أذرُعٍ، فَمِنْ طَرَفِ الجَناحِ الواحدِ إلى طَرَفِ الجَناحِ الآخَرِ عَشْرُ أذرُعٍ. 25 والكَروبُ الآخَرُ عَشْرُ أذرُعٍ، قياسٌ واحدٌ وصَوغٌ واحدٌ لِلكَروبَينِ. 26 وعُلُوُّ الكَروبِ الواحدِ عَشْرُ أذرُعٍ، وكذلِكَ الكَروبُ الآخَرُ. 27 ووَضَعَ الكَروبَينِ وسَطَ المكانِ الدَّاخلي. وكانَت أجنِحةُ الكَروبَينِ مُفَرَّشةً، فمَسَّ جَناحُ الواحدِ الحائِطَ الواحدَ، وجَناحُ الآخَرِ الحائِطَ الآخَرَ، وتَماسَّت أجنِحَتُهُما في وسَطِ الهَيكلِ. 28 وغطَّى الكَروبَينِ بالذَّهبِ. 29 ونَقَشَ على مدارِ جُدرانِ الهَيكلِ صُوَرَ كَروبـيمَ ونَخيلٍ وزُهورٍ مُتَفتِّحةٍ في الهَيكلِ وما يَتَّصِلُ بهِ. 30 وغطَّى بالذَّهبِ أرضَ الهَيكلِ داخِلا وخارِجا.
31 وصنَعَ لِبابِ المِحرابِ مِصراعَينِ مِنْ خشَبِ الزَّيتونِ، وكانَ أعلى المَدخَلِ بارِزا وعلى شَكلِ قَوسٍ. 32 ونَقَشَ على المِصراعَينِ صُوَرَ كَروبـيمَ ونَخيلٍ وزُهورٍ مُتَفتِّحَةٍ وغطَّاهُما بِذهَبٍ، ورَصَّعَ الكَروبـيمَ والنَّخيلَ بِالذََّهَبِ. 33 وكذلِكَ صنَعَ لِبابِ القاعةِ قَوائِمَ مِنْ خشَبِ الزَّيتونِ مُربَّعةَ الإطارِ، 34 ومِصراعَينِ مِنْ خشَبِ السَّرْوِ، كُلُّ مِصْراعٍ مِنهُما دَفَّتانِ تَنطَويانِ، 35 ونقَشَ علَيهِما كَروبـيمَ ونَخيلا وزُهورا مُتَفتِّحَةً، وغطَّاهُما بِذهَبٍ مُطَعَّمٍ على النَّقشِ. 36 وبَنى الدَّارَ الدَّاخِليَّةَ ثَلاثةَ صُفوفٍ مِنَ الحجارةِ المَنحوتَةِ وصفا مِنْ عَوارِضِ الأرْزِ.
37 وفي السَّنةِ الرَّابِــعةِ، في شهرِ زيو، أسَّسَ هَيكلَ الرّبِّ. 38 وفي السَّنةِ الحاديةَ عشْرَةَ، في شهرِ بولَ‌ وهوَ الشَّهرُ الثَّامِنُ، أكمَلَ الهَيكلَ بجميعِ أقسامِهِ ومُواصَفاتِهِ. فا‏ستَغرَقَ بِناؤُهُ سَبْعَ سِنينَ.