Kiilaariyaa kumafoo aniŋ diyaamoo kaŋ koteŋolu la
1 Ali kanoo ke ali la natoo ti, aniŋ ali ye tara hameriŋ Noora Kuliŋo la soorifeŋolu la, sako ka Alla la kiilaariyaa kumoolu fo. 2 Kaatu moo meŋ ka diyaamu kaŋ koteŋolu la, wo buka diyaamu moolu ye, bari Alla. Moo buka a fahaamu noo, kaatu a ka kulloolu le diyaamu Nooroo kono. 3 Bari moo meŋ ka kiilaariyaa kumoo fo, wo ka diyaamu moolu le ye ka ì bambandi, ka ì wakiilindi, aniŋ ka ì sabarindi. 4 Moo meŋ ka diyaamu kaŋ koteŋolu la, wo ka a faŋo le yiriwandi, bari moo meŋ ka kiilaariyaa kumoo fo, wo ka Yeesu la kafoo le yiriwandi. 5 Saayiŋ, nte lafita le, alitolu bee ye diyaamu kaŋ koteŋolu la. Bari moo meŋ ka kiilaariyaa kumoo fo, wo le la soorifeŋo warata ka tambi moo la, meŋ ka diyaamu kaŋ koteŋolu la, fo niŋ moo doo tarata jee, meŋ si wo fasari ka Yeesu la kafoo yiriwandi.
6 Baadiŋolu*, niŋ nte naata ali kaŋ, aduŋ n diyaamuta kaŋ koteŋolu la, m be alitolu nafaa la muŋ ne la? N te ali nafaa la, fo niŋ ŋa kumoolu fo, mennu lankenemata m ma, londi kumoolu, kiilaariyaa kumoo waraŋ karandiroo. 7 Hani feŋolu mennu maŋ niyo soto ka kumakaŋo dii le, fo footaŋo le mu baŋ waraŋ kontiŋo. Niŋ ì kumakaŋolu maŋ fata seneyaarinke, jumaa le be a loŋ na, meŋ feeta waraŋ meŋ kosita? 8 Niŋ kelebinoo kumakaŋo maŋ seneyaa, jumaa le be paree la ka taa keloo la? 9 Wo ñaa kiliŋo la, niŋ ali maŋ kuma senuŋo fo ali neŋo la, moolu be a loŋ noo la ñaadii le, ali be meŋ fo kaŋ? Ali be tara la diyaamu la foño kenseŋo le kono. 10 Tooñaa, kaŋ siifaa jamaa baa le be ñiŋ duniyaa kono, bari kiliŋ te jee, meŋ na kumoolu maŋ kotoo soto! 11 Bari niŋ m maŋ kumoo kotoo loŋ, m be ke la a diyaamulaa fee le ko bantalankoo, aduŋ a diyaamulaa fanaa be ke la nte fee le ko bantalankoo. 12 Alitolu fanaa be wo le ñaama. Baawo ali ka hame baake le ka Nooroo la soorifeŋolu soto, wo to ali a kata ka ì soto kendeke ka Yeesu la kafoo bambandi.
13 Wo daliiloo kamma la, moo meŋ ka diyaamu kaŋ koteŋolu la, a ñanta duwaa la le fo a si kumoolu fasari noo, a ka mennu fo. 14 Kaatu niŋ n duwaata kaŋ koteŋolu la, n na nooroo ka duwaa le, bari n hakiloo buka tara jee. 15 Wo to, n si muŋ ne ke? M be duwaa la niŋ n na nooroo le la, aniŋ m be duwaa la niŋ n hakiloo fanaa le la. M be suukuwo laa la niŋ n na nooroo le la, aniŋ n hakiloo fanaa. 16 Niŋ ite be Alla tentu kaŋ ka a jayi niŋ i la nooroo la, moo meŋ maŋ i fahaamu noo, wo be a fo noo la ñaadii le, “Amiin”? 17 Hani niŋ ite ye tenturoo dii i la duwaa kono kendeke, wo maŋ moo koteŋ yiriwandi.
18 Ŋa Alla tentu ko, n ka diyaamu kaŋ koteŋolu la le ka tambi alitolu bee la. 19 Bari Yeesu la kafoo kono, m be lafi la le ka kuma senuŋ luulu fo niŋ n hakiloo la ka moo doolu karandi, diina ka kuma wuli taŋ fo niŋ kaŋ koteŋolu la.
20 Baadiŋolu, ali kana ke dindiŋolu ti ali la miiroolu to. Ali ke deenaanoolu ti kuu jawoo la kuwo to, bari ali si ke moo mendiŋolu ti ali la miiroolu to. 21 Maariyo la kumoo be safeeriŋ Luwaa Kitaaboo* kono le ko:
“ ‘M be bantalankoolu le taa la, ŋa diyaamu ñiŋ moolu ye niŋ wandi kaŋo la,
luntaŋolu neŋo, m be diyaamu la ì ye niŋ wo le la.
Bari hani wo, ì te ì tuloo loo la n na kumoolu la,’
Maariyo ye ñiŋ ne fo.”
22 Wo kaŋ koteŋolu maŋ ke taamanseeroo ti lannamoolu ye, bari lannabaloolu. Wo ñaa kiliŋo la, Alla la kiilaariyaa kumoo foo mu taamanseeroo le ti lannamoolu ye, bari a maŋ ke taamanseeri ti lannabaloolu ye. 23 Wo to, niŋ ali bee kafuta ñoo kaŋ Yeesu la kafoo kono, aduŋ ali bee be diyaamu la niŋ kaŋ koteŋolu la, niŋ bantalankoolu waraŋ lannabaloolu dunta wo to, fo ì te a fo la ko, alitolu mu ñaamaatoolu le ti baŋ? 24 Bari niŋ ali bee be Alla la kiilaariyaa kumoo fo kaŋ, aduŋ lannabaloo waraŋ bantalankoo dunta wo to, a be kalamutandi la a la junuboolu la le, aduŋ ali la kumoolu be a la kuwo kiitindi la le. 25 Wo to le kuwolu mennu be maaboriŋ a sondomoo kono, ì be finti la, aduŋ a be a faŋo fayi la bankoo to le, a ye Alla batu ka a fo ko, “Tooñaa, Alla be ali fee le.”
Alla batuñaa kendoo Yeesu la kafoo kono
26 Baadiŋolu, n si muŋ ne fo ñiŋ kuwo to? Niŋ ali benta ñoo kaŋ, ali meŋ-wo-meŋ ye suukuwo soto, karandiri kumoo, lankenema kumoo, kumoo kaŋ koteŋolu to, waraŋ ka ñiŋ kumoolu fasari. Ñinnu bee si ke ka ali bee yiriwandi. 27 Niŋ moo diyaamuta niŋ kaŋ koteŋolu la, wo to moo fula waraŋ a kana tambi saba la, ì kiliŋ-kiliŋ naa si diyaamu, doo ye ì la kumoo fasari. 28 Bari niŋ moo maŋ soto ka a fasari, ì si i deyi kafoo kono. Ì ye diyaamu ì faŋolu doroŋ ye, ì niŋ Alla. 29 Kiilaariyaa kumafolaa fula waraŋ saba si diyaamu, bituŋ doolu si ì la diyaamoo yinka, ì ye meŋ fo. 30 Aduŋ niŋ kumoo lankenemata moo doo ye, meŋ be siiriŋ jee, wo to diyaamulaa foloo ñanta i deyi la le. 31 Kaatu alitolu bee kiliŋ-kiliŋ naa si kiilaariyaa kumoo fo noo le fo ali bee si karaŋ, aniŋ ali bee ye wakiilindi. 32 Kiilaariyaa kumafolaalu ka ì la soorifeŋo mara noo le, Nooroo ye meŋ dii ì la. 33 Alla maŋ ke Alla ti, meŋ ka jakasoo saabu, bari a mu kayiroo Alla le ti.
Ko a be ñaameŋ Alla la moo senuŋolu bee la kafoolu kono, 34 musoolu ñanta i deyi la beŋolu to le. Kaatu a maŋ ke siloo ti ì ye ka diyaamu, bari ì ñanta tara la faŋ seyoo le kono, hani Luwaa faŋo ye a fo le. 35 Niŋ feŋ be jee, ì lafita meŋ loŋ na, ì si ì keemaalu ñininkaa noo suwo kono. Kaatu a mu malu kuwo le ti musoo ye, ka diyaamu ali la beŋo to.
36 Muŋ ne duŋ mu? Fo Alla la kumoo naata ka bo niŋ alitolu le la baŋ? Waraŋ fo a futata alitolu doroŋ ne la baŋ? 37 Niŋ moo-wo-moo ye a miira ko, a mu kiilaariyaa kumafolaa le ti, waraŋ a be Nooroo la siloo le kaŋ, wo maarii si a loŋ ko, nte be meŋ safee kaŋ ali ye, a mu Maariyo la yaamaroo le ti. 38 Bari niŋ moo meŋ maŋ ñiŋ muta feŋ ti, Alla te wo maarii fanaa muta la feŋ ti. 39 M baadiŋolu, wo kamma la, ali tu hameriŋ baake soorifeŋo la ka kiilaariyaa kumoo fo, aduŋ ali kana moo bali ka diyaamu kaŋ koteŋolu la. 40 Bari kuwolu bee si ke a ñaama daajika betoo kono.
النبوّة والتكلّم بلغات
1 لِتكُنِ المَحبّةُ غايَتَكُمُ المَنشودَةَ، واَرغَبوا في المواهِبِ الروحِيّةِ، وخُصوصًا مَوهِبَة النُبوءَةِ. 2 فالذي يَتكَلّمُ بِلُغاتٍ لا يُكَلّمُ النّاسَ بَلِ اللهَ، لأنّ ما مِنْ أحَدٍ يَفهَمُ كلامَهُ، فهوَ يَقولُ بالرّوحِ أشياءَ خَفِـيّةً. 3 وأمّا الذي يتَنـبّأُ، فهوَ يُكَلّمُ النّاسَ بِكلامٍ يَبني ويُشَجّعُ ويُعَزّي. 4 الذي يتكَلّمُ بِلُغاتٍ يَبني نَفسَهُ، وأمّا الذي يَتنبّأُ فيَبني الكنيسةَ.
5 أُريدُ أنْ تَتكَلّموا كُلّكُم بِلُغاتٍ، ولكِنْ بالأَولى أنْ تَتنبّأوا، لأنّ الذي يتَنبّأُ أعظَمُ مِنَ الذي يَتكَلّمُ بِلُغاتٍ، إلاّ إذا كانَ يُـتَرجِمُ ما يَقولُ حتى تَفهَمَهُ الكنيسةُ، فتنالَ بِه ما يُقوّي بُنيانَها.
6 فإذا جِئتُ إلَيكُم، أيّها الإخوةُ، وكَلّمْتُكُم بِلُغاتٍ، فكيفَ أنفَعُكُم إذا كانَ كلامي لا يَحمِلُ وَحْيًا أو مَعرِفَةً أو نُبُوءَةً أو تَعليمًا.
7 فلَو كانَت آلاتُ العَزْفِ الجَمادِيّةُ كالمِزمارِ والقيثارَةِ لا تُخرِجُ أنغامًا مُتميّزَةً بَعضُها مِنْ بَعضٍ، فكيفَ نَعرِفُ اللّحنَ المَعزوفَ بِها؟ 8 ولَو أخرَجَ البُوقُ صَوتًا مُشوّشًا، فمَنْ يتَأَهّبُ لِلقِتالِ؟ 9 وكذلِكَ أنتُم، إنْ نَطَقَ لِسانُكُم بِكلامٍ غيرِ مَفهومٍ، فكيفَ يَعرِفُ أحدٌ ما تَقولونَ؟ ألا يَذهَبُ كلامُكُم في الهَواءِ؟ 10 في العالَمِ لُغاتٌ كثيرةٌ ولا واحدةٌ مِنها بِغَيرِ مَعنًى، 11 فإذا جَهِلتُ مَعنى الألفاظِ، أكونُ كالأعجمِ عِندَ مَنْ أُكَلّمُهُ، ويكونُ مَنْ يُكَلّمُني كالأعجَمِ عِندي. 12 أمّا وأنتُم أيضًا تَرغَبونَ في المواهِبِ الرّوحِيّةِ، فاَطلُبوا أن يَزيدَكُمُ اللهُ مِنها لبُنيانِ الكنيسةِ.
13 لذلِكَ يَجبُ على المُتكَلّمِ بِلُغاتٍ أنْ يَلتمِسَ مِنَ اللهِ موهِبَةَ تَفسيرِها، 14 لأنّي إذا صَلّيتُ بِلُغاتٍ فَرُوحي يُصَلّي ولا يَستَفيدُ عَقلي شيئًا. 15 فماذا أعمَلُ؟ أُصلّي بِروحي وأُصلّي بِعَقلي أيضًا. وأُرَنّمُ بِرُوحي وأُرَنّمُ بعَقلي أيضًا. 16 فإذا كُنتَ لا تَحمَدُ اللهَ إلاّ بالرّوحِ، فكيفَ يُمكِنُ لِلمُستَمِـعِ المُبتَدِئِ أنْ يُجيبَ «آمين» على حَمدِكَ، وهوَ لا يَعرِفُ ما تَقولُ؟ 17 أنتَ أحسَنتَ الحَمدَ، ولكِنّ غَيرَكَ ما كسَبَ شيئًا لِلبُنيانِ.
18 أحمَدُ اللهَ على أنّي أتكَلّمُ بِلُغاتٍ أكثَرَ مِمّا تتكَلّمونَ كُلّكُم، 19 ولكِنّي في الكنيسةِ أُفَضّلُ أنْ أقولَ خَمسَ كَلِماتٍ مَفهومَةٍ أُعَلّمُ بِها الآخَرينَ على أنْ أقولَ عَشَرَةَ آلافِ كَلِمَةٍ بِلُغاتٍ.
20 لا تكونوا أيّها الإخوَةُ أطفالاً في تَفكيرِكُم، بَلْ كونوا أطفالاً في الشّرّ وراشِدينَ في التّفكيرِ. 21 جاءَ في الشّريعةِ: «قالَ الرّبّ: سأُكَلّمُ هذا الشّعبَ بألسِنةٍ غَريبَةٍ وبِشفاهٍ غَريبةٍ، ومعَ ذلِكَ لا يُصغونَ إليّ».
22 فَما اللّغاتُ آيَةً لِلمُؤمِنينَ، بَلْ لِغَيرِ المُؤمِنينَ. أمّا موهِبَةُ النّبُوءَةِ فهِـيَ لِلمُؤمنينَ، لا لِغَيرِ المُؤمنينَ.
23 فلَو اَجتَمَعَتِ الكنيسةُ كُلّها وتَكلّمَ كُلّ واحدٍ فيها بِلُغاتٍ، فدَخَلَ مُستَمِعونَ مُبتَدِئونَ أو غيرُ مُؤمنينَ، ألا يَقولونَ إنّكُم مَجانينُ؟ 24 ولكنْ لَو تَنبّأوا كُلّهُم، فدَخَلَ علَيهِم مُستَمِـعٌ مُبتَدِئٌ أو غَيرُ مُؤمِنٍ، لَوَبّخَهُ الحاضِرونَ ودانوهُ كُلّهُم، 25 فتَنكَشِفُ خَفايا قَلبِهِ، فيَسجُدُ ويَعبُدُ اللهَ مُعتَرِفًا أنّ اللهَ بالحقيقَةِ بَينَكُم.
النظام في الكنيسة
26 فَماذا بَعدُ، أيّها الإخوَةُ؟ عِندَما تَجتَمِعونَ ولِكُلّ واحدٍ مِنكُم تَرنيمَةٌ أو تَعليمٌ أو وَحْيٌ أو رِسالةٌ بِلُغاتٍ أو تَرجَمَةٌ، فلْيكُنْ كُلّ شيءٍ لِلبُنيانِ. 27 وإذا تكَلّمتُم بِلُغاتٍ، فلْيتكَلّمْ مِنكُم اَثنانِ أو ثلاثةٌ على الأكثَرِ، واحدٌ بَعدَ الآخَرِ، وليكُنْ فيكُم مَنْ يُتَرجِمُ. 28 وإذا كانَ لا يُوجَدُ مُترجِمٌ، فَلْيصمُتِ المتكلّمُ بلغاتٍ في الكنيسةِ ويُحَدّثُ نَفسَهُ واللهَ. 29 أمّا الأنبـياءُ، فلْيتكَلّمْ مِنهُم اَثنانِ أو ثلاثةٌ، وليَحكُمِ الآخَرونَ. 30 وإنْ تَلَقّى غَيرُهُم مِنَ الحاضِرينَ وحْيًا مِنَ اللهِ، فلْيَصمُتْ مَنْ كانَ يَتكَلّمُ، 31 لأنّ في إمكانِكُم كُلّكُم أنْ تَتَنبّأوا، واحدًا بَعدَ الآخَرِ، ليتَعَلّمَ جميعُ الحاضِرينَ ويتَشَجّعوا. 32 فأرواحُ الأنبـياءِ خاضِعَةٌ لِلأنبـياءِ، 33 فما اللهُ إلهَ فوضى، بَلْ إلهُ السّلامِ.
وكما تَصمُتُ النّساءُ في جميعِ كنائِسِ الإخوَةِ القِدّيسينَ، 34 فلْتَصمُتْ نِساؤُكُم في الكنائسِ، فَلا يَجوزُ لَهُنّ التّكَلّمُ. وعلَيهنّ أنْ يَخضَعْنَ كما تَقولُ الشّريعةُ. 35 فإنْ أرَدْنَ أنْ يتَعَلّمنَ شيئًا، فلْيَسْألنَ أزواجَهُنّ في البَيتِ، لأنّهُ عَيبٌ على المَرأةِ أنْ تَتكَلّمَ في الكنيسةِ.
36 هَلْ صدَرَتْ عَنكُم كَلِمَةُ اللهِ، أمِ انتَهَتْ إلَيكُم وحدَكُم؟ 37 إنْ حَسِبَ أحدٌ نَفسَهُ نَبـيّا أو صاحِبَ مَوهِبَةٍ روحِيّةٍ أُخرى، فلْيَعلَمْ أنّ ما أكتُبُهُ إلَيكُم هوَ وَصِيّةُ الرّبّ، 38 فإنْ تَجاهَلَ ذلِكَ، فتَجاهَلوهُ.
39 فاَرغبوا إذًا، يا إخوَتي، في مَوهِبَةِ النّبوءَةِ ولا تَمنَعوا أحدًا أنْ يتكَلّمَ بِلُغاتٍ. 40 ولْيكُن كُلّ شيءٍ بِلَياقَةٍ ونِظامٍ.