كلام على الرعاة
1 ويلٌ لِلرُّعاةِ‌ الّذينَ يَبـيدونَ ويُبَدِّدونَ غنَمَ رَعيَّتي يقولُ الرّبُّ.
2 وهذا ما تكَلَّمَ بهِ الرّبُّ إلهُ إِسرائيلَ على أُولئِكَ الرُّعاةِ الّذينَ يَرعَونَ شعبـي: «أنتُم بَدَّدْتُم غنَمي وطَردتُموها وما تَفَقَّدْتُموها. فسأُعاقِبُكُم على شَرِّ أعمالِكُم 3 وأجمَعُ بَقِـيَّةَ غنَمي مِنْ جميعِ الأراضي الّتي طَرَدْتُها إليها وأرُدُّها إلى حظائِرِها، فتُثمِرُ وتَكثُرُ، 4 وأُقيمُ علَيها رُعاةً يَرعَونها، فلا تخافُ مِنْ بَعدُ ولا تَفزَعُ ولا يكونُ فيها مَفقودٌ يقولُ الرّبُّ.
5 «ستَأْتي أيّامٌ يقولُ الرّبُّ، أُقيمُ مِنْ نَسلِ داوُدَ مَلِكا صالحا‌، يَملِكُ ويكونُ حكيما ويُجري الحَقَّ والعَدلَ في الأرضِ. 6 في أيّامِهِ يُخَلَّصُ شعبُ يَهوذا ويَسكُنُ بَنو إِسرائيلَ في أمانٍ، ويكونُ ا‏سمُهُ: «الرّبُّ صادِقٌ معَنا‌».
7 «وستَأتي أيّامٌ لا يُقالُ فيها مِنْ بَعدُ: حَيٌّ الرّبُّ الّذي أخرَجَ بَني إِسرائيلَ مِنْ أرضِ مِصْرَ، 8 بل حيٌّ الرّبُّ الّذي أخرَجَ ذُرِّيَّةَ بَيتِ إِسرائيلَ وجاءَ بهِم مِنْ أرضِ الشِّمالِ ومِنْ جميعِ الأراضي الّتي طَرَدْتُهُم إليها، فسَكَنوا في أرضِهِم». ‌
كلام على الأنبـياء
9 وهذا كلامٌ على الأنبـياءِ‌:
إنكَسرَ قلبـي في داخلي
ورَجَفَت كُلُّ عِظامي.
بِالرّبِّ وكَلامِهِ المُقَدَّسِ
صِرْتُ كإِنسانٍ سَكْران،
كرَجُلٍ غَلَبَتْهُ الخمرُ.
10 الأرضُ ا‏متَلأت بِالفاسِقينَ‌،
مَساعيهِم صارَت للشَّرِّ
وقُدرَتُهُمُ الخارِقةُ لِلباطِلِ
ومِنْ لَعنَةِ الرّبِّ‌
يَبِسَت مَراعي البرِّيَّةِ.
11 «النَّبـيُّ والكاهنُ كافِرانِ،
وفي هيكَلي وجَدْتُ شَرَّهُما‌.
12 لذلِكَ يكونُ طريقُهُما
كزَلاَّقَةٍ لهُما في الظَّلامِ
يُدفعانِ إليها فَيسقُطانِ
وأجلِبُ علَيهِما شَرًّا.
في سنَةِ عِقابِهِما‌.
13 في أنبـياءِ السَّامِرةِ‌ رأيتُ حماقَةً:
يتَنَبَّأونَ بِا‏سمِ الإلَهِ بَعلٍ
ويُضَلِّلونَ شعبـي إِسرائيلَ.
14 وفي أنبـياءِ أُورُشليمَ رأيتُ العَجَبَ:
يَسلُكونَ طريقَ الزِّنى والزُّورِ،
ويُشَجِّعونَ مَنْ يَفعَلونَ الشَّرَّ
لِئلاَّ يَرجِعوا عَنْ شَرِّهِم.
فصاروا لي كُلُّهُم كسَدومَ‌،
وصارَ سُكَّانُها كعَمورَةَ‌».
15 وقالَ الرّبُّ القديرُ على الأنبـياءِ: «سأُطعِمُ أنبـياءَ أُورُشليمَ عَلْقَما وأسقيهِم سَمًّا، فَمِنهُم خرَجَ الكُفْرُ إلى كُلِّ الأرضِ».
16 وقالَ الرّبُّ القديرُ: «لا تَسمَعوا لِكَلامِ الأنبـياءِ الّذينَ يتَنَبَّأونَ لكُم ويَخدَعونَكُم. هُم يتَكَلَّمونَ بِما يتَراءى لهُم، لا بِما أقولُ أنا الرّبُّ. 17 هُم يَقولونَ لِلَّذينَ يَستَهينونَ بِكَلامي‌: لكُم سلامٌ، ويَقولونَ لِكُلِّ مَنْ يَسيرُ بِـحسَبِ نيَّاتِ قلبِهِ لا يُصيـبُكُم أذًى».
18 ولَكِنْ مَنْ مِنهُم وقَفَ في مَجلِسِ الرّبِّ ورأى وسَمِعَ كَلِمَتَهُ؟ مَنْ مِنهُم أصغى إلى كَلِمَتِهِ واستَمَعَ لها‌؟
19 ها غضَبُ الرّبِّ زَوبَعَةٌ تَهبُّ وريحٌ عاصِفَةٌ على رُؤوسِ الأشرارِ، 20 فلا يَرتَدُّ حتّى يفعَلَ فِعلَهُ ويُتَمِّمَ ما نوى في قلبِهِ. وفي آخِرِ الأيّامِ تَفهَمونَ ذلِكَ حَقَّ الفَهمِ.
21 «أنا لم أُرسِلْ أُولَئِكَ الأنبـياءَ يقولُ الرّبُّ. بل هُم أرسَلوا أنفُسَهُم. وأنا لم أُكلِّمْهُم، بل هُم تَنَبَّأوا. 22 لو وقَفوا في مَجلِسي وسَمِعوا كَلامي وأسمَعوهُ لِشعبـي، لَكانوا رَدُّوهُم عَنْ طريقِ الشَّرِّ وعَنْ شَرِّ ما يَفعلونَ.
23 «أإلَهٌ أنا يرى عَنْ قريـبٍ يقولُ الرّبُّ، ولَستُ إِلها يرَى عَنْ بُعدٍ؟ 24 أيختَبِـئُ أحدٌ في الخَفايا وأنا لا أراهُ؟ أما أنا مالِـئُ السَّماواتِ والأرضِ؟ 25 سَمِعْتُ ما تنَبَّأَ بهِ الأنبـياءُ بِا‏سمي زُورا قائِلينَ: «رأينا ذلِكَ في الحُلُمِ، 26 فإلى متى يَدومُ الكَذِبُ في قُلوبِ الأنبـياءِ المُتَنَبِّئينَ بِالكَذِبِ، المُتَنَبِّئينَ بِما يتَوَهَّمونَ في قُلوبِهِم. 27 الّذينَ يَظُنُّونَ أنَّهُم بِالأحلامِ الّتي يتَناقَلونَها يَجعَلونَ شعبـي يَنسى ا‏سمي كما نَسيَهُ آباؤُهُم وا‏تَّبَعوا الإلَهَ البَعلَ؟
28 «النَّبـيُّ الّذي عِندَهُ حُلُمٌ فلْيَقُصَّ حُلُمَهُ، والّذي عِندَهُ كَلِمَتي، فليَقُلْ كَلِمَتي بأمانَةٍ. ما شَأْنُ التِّبْنِ معَ الحِنطَةِ؟ يقولُ الرّبُّ. 29 أمَا كَلِمَتي كالنَّارِ وكالمطرَقَةِ الّتي تُحَطِّمُ الصَّخرَ؟ 30 فأنا خَصمُ الأنبـياءِ الّذينَ يَسرُقونَ الكَلامَ، بَعضُهُم مِنْ بَعضٍ، ويَزعمونَ أنَّهُ كَلامي. 31 وأنا خَصمُ الأنبـياءِ الّذينَ يَختَلِقونَ الكَلامَ ويقولونَ: قالَ الرّبُّ. 32 وأنا خَصمُ الّذينَ يتَنَبَّأونَ بِأحلامٍ كاذِبَةٍ، ويَقُصُّونَها ويُضَلِّلونَ شعبـي بِأكاذيـبِهِم وعَنجَهِيَّتِهِم. فلا أنا أرسَلْتُهُم، وأمَرْتُهُم ولا هُم يَنفَعونَ هذا الشَّعبَ في شيءٍ».
وحي الرب
وقالَ الرّبُّ لإرميا: 33 «إذا سألَكَ هذا الشَّعبُ أو نَبـيٌّ أو كاهنٌ: ما وَحيُ الرّبِّ؟ فَقُلْ لهُم: هذا وَحيُ الرّبِّ‌: إنِّي أرفُضُكُم يقولُ الرّبُّ. 34 والنَّبـيُّ والكاهنُ وكُلُّ مَنْ يقولُ: هذا وَحيُ الرّبِّ، أُعاقِبُهُ هوَ وأهلُ بَيتِهِ. 35 بل فليَقُلْ كُلٌّ مِنكُم لِصاحبِهِ أو لأخيهِ: بِماذا أجابَ الرّبُّ؟ أو بِماذا تكَلَّمَ الرّبُّ؟ 36 أمَّا وَحيُ الرّبِّ فلا تَذكُروهُ مِنْ بَعدُ، لأنَّ لِكُلٍّ مِنكُم كلاما مِنْ وَحيهِ، فعكَسْتُم كلامَ الإلَهِ الحَيِّ والرّبِّ القديرِ. 37 فَقُلْ لِلأنبـياءِ: بِماذا أجابَكُمُ الرّبُّ وبِماذا كلَّمَكُم؟ 38 فإِنْ قالوا: هذا وَحيُ الرّبِّ، تُجيـبُهُم: جَزاءَ قولِكُم هذا: 39 سأنساكُم وأنبُذُكُم أنتُم والمدينةُ الّتي أعطيتُها لكُم ولآبائِكُم، 40 وأُلْحِقُ بِكُم عارا أبديًّا وخِزْيا دائِما لن يُنْسى». ‌
Jikoo Banisirayilankoolu ye ñaato siniŋ
1 Yaawe* ko: “Kooroo be maralilaalu ye le, mennu ka n na saajii koorewo janjandi ka a kasaara, aduŋ itolu le mu kantarilaalu ti ì kunna.” 2 Wo kamma la Yaawe, Banisirayila la Alla ye ñiŋ ne fo kantarilaalu la kuwo to, mennu ñanta ka a la moolu topatoo ko: “Alitolu ye n na saajii koorewo, meŋ mu n na moolu ti, janjandi le ka ì bayi, ali maŋ ì hati. Wo to silaŋ, nte be alitolu hati la ali la kuu jawoolu kaŋ ne.” Yaawe le ye a fo. 3 “Nte faŋo le be n na moo toomaalu bondi la naŋ bankoolu kaŋ, ŋa ì bayi ka taa daamennu to. M be ì murundi la naŋ ì taradulaa to le, aduŋ ì be jiidi la le ka siyaa. 4 M be kantarilaalu bula la ì kunna le, mennu be kali ì topatoo la. Ì te sila la kotenke, ì kija te ì fara la, sako kiliŋ si fili ì kono.” Yaawe le ye a fo.

5 Yaawe le ye ñiŋ fo ko:
“A juubee, luŋolu be naa le,
m be yiribulu tilindiŋo sorondi la
Mansa Dawuda koomalankoolu ye.
A be ke la mansakewo le ti
meŋ be maraloo ke la niŋ fahaamuroo la,
aduŋ a be tooñaa kiitiiteyoo
niŋ tiliŋo le taamandi la bankoo kaŋ.
6 A la waatoo la Yahuuda be tankandi la le,
aduŋ Banisirayila be tara la sabatiriŋ tankoo le kono.
Ì be kali a kumandi la ñiŋ too le la:
Yaawe le mu ǹ ye Tiliŋo ti.
7 Yaawe ko: “Luŋolu be naa le moolu te a fo la kotenke ko, ‘A be koyiriŋ ñaameŋ ko Yaawe be baluuriŋ ne, meŋ ye Banisirayilankoolu bondi naŋ Misira bankoo kaŋ.’ 8 Bari ì be kali a fo la le ko, ‘A be koyiriŋ ñaameŋ ko Yaawe be baluuriŋ ne, meŋ ye Banisirayila koomalankoolu bondi naŋ bankoo meŋ be maraa kara maafaŋo la, aniŋ bankoolu bee kaŋ a ye ì janjandi daamennu to.’ Bituŋ ì si tara siiriŋ ì fansuŋ bankoo kaŋ.”
Yeremiya ye meŋ fo faniyaa annabiyomoolu ma
9 Ŋa ñiŋ ne fo faniyaa annabiyomoolu la kuwo to ko:
N sondomoo toorata le,
hani fo n kuloolu bee baabaata.
N ka munta le siiratoo,
ko doloo ye moo meŋ siira,
Yaawe la kuwo kamma,
a la kuma jankuriŋo kamma la.
10 Bankoo kaŋ be faariŋ jeenelaalu le la,
ì ye a tinna bankoo dankata,
fo bankoo faŋo ka woosii,
aduŋ a beeyaŋ daañini dulaalu jaata.
Ì taañaa jawuyaata le,
aduŋ ì ka ì semboo taamandi tilimbaliyaa le kono.

11 Yaawe ko:
“Annabiyomoolu niŋ piriisoolu* bee mu Alla sookilaalu le ti,
hani m Batudulaa Buŋo* kono ŋa ì la kuu kuruŋolu je jee le.”
Yaawe le ye a fo.
12 “Wo kamma la ì taaraŋ siloolu be ke la ì ye le
komeŋ sila namayaariŋo diboo kono.
M be ì ñori la wolu le kaŋ, ì ye boyi.
M be kasaaroo le boyi la ì kaŋ,
niŋ m be ì jarabi la waatoo meŋ na.”
Yaawe le ye a fo.

13 “Ŋa kuu ñewundiŋo le je
Samariya annabiyomoolu la karoo la.
Ì ye kiilaariyaa kumoolu fo Baali* jalaŋo tooyaa le la,
ì ye n na moolu, Banisirayilankoolu filindi.
14 Bari ŋa meŋ je Yerusalaamu annabiyomoolu la kuwo to,
wo le faŋo saŋarata.
Ì ka jeenoo ke le
aniŋ ka taama faniyaa la.
Ì ka kuu kuruŋ kelaalu jambandi le,
ka a tinna moo buka soŋ fata la kuu kuruŋ kewo ma.
Ì bee keta n ñaa koto le komeŋ Sodomu moolu,
Yerusalaamu moolu keta komeŋ Komora moolu.”

15 Wo kamma la Yaawe Alihawaa Maariyo* ye ñiŋ ne fo wo annabiyomoolu la kuwo to ko:
“M be ì domorindi la domori kunaŋo le la,
ŋa ì mindi kunoo la,
kaatu Yerusalaamu annabiyomoolu ye a tinna le
Alla soosoo janjanta bankoo bee kaŋ.”

16 Yaawe Alihawaa Maariyo ye ñiŋ ne fo ko:
“Ali kana i lamoyi annabiyomoolu la,
mennu ka ñaatokumoolu fo ali ye,
ka ali faa jiki kenseŋo la.
Ì ka ì faŋolu hakiloo la jeroo le fo,
a maŋ ke nte Yaawe la kumoo ti.
17 Ì ka tu la a fo la moolu ye le,
mennu ka jutu nte Yaawe la kumoo la,
‘Kayira doroŋ ne be ke la ali ye.’
Moo-wo-moo kanjaaramaa
ka bula a faŋo sondomoo la lafoo le nooma,
ì ka a fo ì ye ko, ‘Tana te ali soto la.’ ”

18 Bari wo annabiyomoolu kono jumaa le kiliŋ
nene ka maabee Yaawe la mansabeŋo to,
ka a la kumoo moyi, aniŋ ka a fahaamu,
ka i lamoyi a la kumoo la, aniŋ ka a muta?
19 A juubee, Yaawe la kamfaa turubaadimaa le mu,
a saafoñotomaa le mu.
A be feteŋ na moo kuruŋolu le kuŋo kaŋ.
20 Yaawe la kamfaa te sumayaa la,
fo niŋ a ye a la lafoo bee timmandi,
mennu be a sondomoo to.
Wo luŋolu la, labandulaa to,
ali be a kuwo fahaamu la le kendeke.

21 Yaawe ko:
“Nte maŋ ñiŋ annabiyomoolu kii,
hani wo ì niŋ boroo taata.
Nte maŋ diyaamu ì ye,
hani wo ì ka kumoolu fo n tooyaa la.
22 Niŋ a ye a tara nuŋ ì maabeeta n na mansabeŋo le to,
wo to le ì si n na kumoolu kankulaa noo n na moolu ye,
aduŋ ì si ì bondi noo ka bo ì la sila kuruŋolu kaŋ,
ka bo ì la kuu jawu kewo to.

23 “Nte maŋ ke Alla ti meŋ ka tara dulaa kiliŋ,
bari m mu Alla le ti meŋ be dulaa bee to.”
Yaawe le ye a fo.
24 “Fo moo si a faŋ maabo noo kulloo kono dulaalu to,
ñiŋ kamma la n kana a je?”
Yaawe le ye a fo.
“Fo m maŋ saŋo niŋ bankoo faa tep?”
Yaawe le ye a fo.
25 A ko: “Ŋa a moyi le wo annabiyomoolu ka meŋ fo, wolu mennu ka faniyaa kumoolu fo n tooyaa la. Ì ka tu la a fo la le ko, ‘N siiboota, n siiboota!’ 26 Fo janniŋ muŋ tuma le faniyaa be tara la ñiŋ annabiyomoolu sondomoolu kono, mennu ka ì fansuŋ miiroolu ke kiilaariyaa kumoo ti? 27 Ì ye a miira le ì kiliŋ-kiliŋ naa ka ì la siiboolu mennu fo ñoo ye, wo le be a tinna n na moolu ye ñina n too la, ko ì la alifaa foloolu ñinata n too la ñaameŋ ka bo niŋ Baali jalambatoo la. 28 Annabiyomoo meŋ siiboota, a si wo siiboo fo, bari n na kumoo be meŋ daa, wo si n na kumoo fo a ñaama. Siimaŋ kaloo niŋ siimaŋ kesoo si kaañaŋ noo baŋ?” Yaawe le ye a fo. 29 “Nte la kumoo ka munta le ko dimbaa, aduŋ a ka munta le fanaa ko maritoo, meŋ ka bere baa busa ka a janjaŋ.” Yaawe le ye a fo.
30 “Wo kamma la n loota wo annabiyomoolu kamma le, mennu ko ì ka n na kumoolu le suuñaa ñoo bulu.” Yaawe le ye a fo. 31 “N loota annabiyomoolu kamma le famfaŋ, mennu ka ì neŋo taa ka kuma, ka a fo ko, ‘Yaawe le kumata.’ 32 N loota moolu kamma le mennu ka faniyaa siiboolu ke kiilaariyaa kumoo ti. Ì ka wo siiboolu fo le ka n na moolu filindi niŋ ì la landatambi faniyaalu la, a ye a tara m maŋ ì kii waraŋ ka ì bula a la. Ì maŋ ñiŋ moolu nafaa hani feŋ na.” Yaawe le ye a fo.
Yaawe la dunoo a la moolu ye
33 Yaawe ko: “Yeremiya, niŋ ñiŋ moolu, waraŋ annabiyomoo, waraŋ piriisoo ye i ñininkaa ko, muŋ ne mu Yaawe la dunoo ti ì ye, a fo ì ye ko, itolu le mu dunoo ti, aduŋ nte Yaawe be ì fayi la le.” Yaawe le ye a fo. 34 “Niŋ annabiyomoo, waraŋ piriisoo, waraŋ moo-wo-moo meŋ ka a dantee ko, Yaawe la dunoo le mu ñiŋ ti ì ye, m be wo maarii kuluu la le, aniŋ a la dimbaayaa. 35 Meŋ ñanta, wo le mu moo-wo-moo kali a siiñoo niŋ a baadiŋo ñininkaa ko, Yaawe ye muŋ jaabiri le dii? Yaawe ye muŋ ne fo? 36 Bari ì kana ñiŋ fo kotenke ko, Yaawe la dunoo itolu ye, kaatu dunoo keta moo bee daakumoo le ti. Ì ka Alla baluuriŋo la kumoo le yelemandi, Yaawe Alihawaa Maariyo, ì la Alla. 37 Ì ñanta annabiyomoo ñininkaa la ñiŋ ne la ko, Yaawe ye muŋ jaabiri le dii a la? Yaawe ye muŋ ne fo? 38 Bari ì kana a fo ko, Yaawe la dunoo le mu ñiŋ ti. Niŋ ì ye wo kumoolu fo, wo to nte Yaawe ko: Bayiri ì ka a fo le ko, Yaawe la dunoo le mu ñiŋ ti, aduŋ ŋa a fo ì ye le, ì kana wo kumoolu fo, 39 wo to m be ì sika la le, ŋa ì fayi ka bo n ñaatiliŋo la. M be ì niŋ Yerusalaamu saatewo fayi la ñoo la le, ŋa meŋ dii ì la, aniŋ ì la alifaa foloolu la. 40 M be badaa-badaa jutunnayaa le naati la ì kaŋ, aniŋ malu bambaloo, meŋ te ke la ñina kuu ti.”