أبرام ينقذ لوطا
1 كانَ في أيّامِ أمرافَلَ مَلِكِ شِنْعارَ، وأريوكَ مَلِكِ الآسارَ، وكَدرْلعومرَ مَلِكِ عيلامَ، وتدعالَ مَلِكِ جويـيمَ، 2 أنَّهم حارَبوا بارَعَ مَلِكَ سدومَ، وبرشاعَ مَلِكَ عَمورةَ، وشَِنآبَ مَلِكَ أدمةَ، وشمئيـبرَ مَلِكَ صَبُويـيمَ، ومَلِكَ بالَعَ وهيَ صوغَرُ. 3 هؤلاءِ جميعا حشَدوا رِجالَهُم في وادي السِّدِّيمِ وهوَ البحرُ المَيْتُ. 4 كانوا خاضِعينَ لِكَدَرْلعَومَرَ ا‏ثـنتي عَشْرَةَ سنَةً، وفي السَّنةِ الثَّالثةَ عَشْرةَ ثاروا علَيهِ. 5 وفي السَّنةِ الرَّابعةَ عشْرَةَ جاءَ كَدرْلَعَومَرُ والملوكُ حُلفاؤُهُ، فأخضَعوا الرَّفَائيِّينَ في عَشتَاروتَ قَرنايمَ، والزُّوزيِّينَ في هَامَ، والإيميِّين في شَوَى قِريتايِم، 6 والحوريِّينَ في جبَلِهم سَعيرَ حتى سَهلِ فارانَ على حُدودِ الصَّحراءِ. 7 ثُمَّ رَجَعوا وجاؤوا إلى عينِ مِشفاطَ وهيَ قادشُ، فَأخضَعوا أرضَ العمالِقَةِ كُلَّها والأموريِّينَ المُقيمينَ في حَصُّونِ تامارَ. 8 فخرَجَ مُلوكُ سدومَ وعَمورةَ وأدمةَ وصبوئيمَ وبالَعَ، وهيَ صوغرُ وا‏صْطفُّوا للقتالِ في وادي السِّدِّيمِ 9 معَ كدَرْلَعَومَرَ مَلِكِ عيلامَ، وتدِعالَ مَلِكِ جُويـيمَ، وأمرافَلَ ملكِ شِنْعارَ، وأريوكَ مَلِكِ الآسارَ، وهُم أربعةُ مُلوكٍ مُقابلَ الخَمْسةِ. 10 وكانَ في وادي السِّدِّيمِ آبارٌ كثيرةٌ مِنَ القارِ، فلمَّا هرَبَ مَلِكا سدومَ وعَمورةَ سقطا فيها، والباقُونَ هربوا إلى الجبَلِ. 11 فأخذَ الغُزاةُ جميعَ ثروةِ أهلِ سدومَ وعَمورةَ ومُؤونَتَهُم ومَضَوا. 12 وأخَذوا أيضا لُوطا، ا‏بنَ أخي إبراهيمَ، وثَروَتَه ومَضَوا، وكانَ لُوطٌَ مُقيما بِمدينةِ سدومَ. 13 فجاءَ أَحدُ النَّاجينَ وأخبرَ أبرامَ العِبرانيَّ وهوَ مُقيمٌ عِندَ بَلُّوطِ مَمْرا الأموريِّ، أخي أشكولَ وعانِرَ، وهُم حُلفاءُ أبرامَ. 14 فلمَّا سَمِعَ أبرامُ أنَّ ا‏بنَ أخيهِ في الأسْرِ. جمَعَ مَواليَهُ المولودينَ في بَيتهِ، وعَدَدُهُم ثلاثُ مئةٍ وثمانيةَ عشَرَ، وتَبِــعَهُم شمالا إلى دَانَ. 15 وهُناكَ أطبقَ علَيهِم في اللَّيلِ مِنْ كُلِّ جانبٍ هوَ ورجالُه، فهَزَمَهُم وتَبعَهُم إلى حُوبَةَ شَماليَّ دِمَشْقَ. 16 فا‏سترَدَّ جميعَ الثَّروةِ، ولُوطا ا‏بنَ أخيهِ وثَروَتَه، والنِّساءَ وسائِرَ القَومِ.
ملكيصادق
17 وعِندَ رُجوعِ أبرامَ مُنتَصِرا على كَدَرلَعَومَرَ والمُلوكِ الّذينَ حاربوا معَهُ، خرَجَ مَلِكُ سدومَ للقائهِ في وادي شَوَى، وهوَ وادي المَلِكِ. 18 وأخرَجَ مَلكيصادِقُ‌، مَلِكُ شاليمَ‌، خُبزا وخمرا، وكانَ كاهنا للهِ العليِّ. 19 فبارَكَ أبرامَ بِقولِهِ:
«مُبارَكٌ أبرامُ مِنَ اللهِ العليِّ،
خالِقِ السَّماواتِ والأرضِ
20 وتباركَ الله العليُّ
الّذي أسلَمَ أعداءَكَ إلى يَدِكَ!»
فأعطاهُ أبرامُ العُشْرَ مِنْ كُلِّ شيءٍ.
21 وقالَ مَلِكُ سدومَ لأبرامَ: «أعطِني القَومَ، وُخذِ الثَّروةَ لكَ». 22 فقالَ أبرامُ لِملِكِ سدومَ: «أرفَعُ يَدي وأحلِفُ بِالرّبِّ الإلهِ العليِّ، خالقِ السَّماواتِ والأرضِ 23 أنْ لا آخُذَ خيطا ولا رِباطَ نَعلٍ مِنْ جميعِ ما لكَ لِئلاَّ تقولَ: أنا أغنيتُ أبرامَ، 24 ما عدا ما أكَلَهُ الفِتيانُ، ونصيـبَ الرِّجالِ الّذينَ ساروا مَعي، وهُم عانِرُ وأشكولُ ومَمْرا، فهؤلاءِ يأخذونَ نصيـبَهُم».
Iburama ye Luuti tankandi
1 Wo waatoo la mansakewo doolu le taata keloo la. Wolu le mu Amurafeli ti, Sinari mansa, Ariyoki, Ellasari mansa, Kedori-Lawoma, Elamu mansa, aniŋ Tidali, Koyimu mansa. 2 Ñiŋ mansakee naanoolu, wolu le naata keloo wulindi mansakee luulu koteŋolu kamma, mennu mu Bera ti, Sodomu mansa, Birisa, Komora mansa, Sinabu, Aduma mansa, Semeba, Seboyimu mansa, aniŋ Bela mansa. Bela, saayiŋ ì ka ate le kumandi Sowari la. 3 Ñiŋ mansakee luuloolu bee niŋ ì la kelediŋ kafoolu benta Sidimu Wulumbaŋo le kono, saayiŋ daameŋ to mu Koojii Baa ti. 4 Ì tarata Kedori-Lawoma la maroo le to fo sanji taŋ niŋ fula. Bituŋ sanji taŋ niŋ sabanjaŋo, ì ye balaŋo wulindi.
5 Wo le ye a tinna Kedori-Lawoma aniŋ mansoolu mennu kafuta a fee, naata ka keloo ke, sanji taŋ niŋ naaninjaŋo. Keloo foloo-foloo, ì ye Rafa koomalankoolu le noo Asiteroti-Karinayimu, ì ye Susinkoolu noo Hamu, ì ye Emi koomalankoolu noo Sawe-Kiriyatayimu tundoo kaŋ, 6 aniŋ Horinkoolu, Seyiri konkotundoo* kaŋ ka taa fo Eliparani keñewuloo* daala. 7 Bituŋ ì muruta ka naa Eni-Misipati, saayiŋ ì ka a fo daameŋ to ye ko, Kadesi. Ì ye Amalekinkoolu la bankoo bee taa, aniŋ Amorinkoolu fanaa la dulaa, mennu be sabatiriŋ Hasasoni-Tamari.
8 Bituŋ mansoolu ka bo Sodomu saatewo to, Komora, Aduma, Seboyimu aniŋ Bela, ì ka meŋ kumandi Sowari la, ì bee fintita naŋ ka keloo ke Sidimu Wulumbaŋo kono. 9 Ñiŋ mansakee luuloolu ye wo mansakee naanoo kele, mennu mu Kedori-Lawoma, Elamu mansa ti, Tidali, Koyimu mansa, Amurafeli, Sinari mansa aniŋ Ariyoki, Ellasari mansa. 10 Sidimu Wulumbaŋo be faariŋ dinkoolu le la, aduŋ manoo le be ì kono. Kabiriŋ Sodomu mansa niŋ Komora mansa be bori kaŋ, ì taata joloŋ wo dinkoolu le kono. Bituŋ moo toomaalu, wolu borita ka taa konkoolu to. 11 Bituŋ wo mansakee naanoo ye Sodomu aniŋ Komora la sotofeŋolu bee taa ka taa fo ì la domori maaboriŋolu bee, ì niŋ ì taata. 12 Ì ye Luuti fanaa muta, Iburama doomaa dinkewo, meŋ be sabatiriŋ Sodomu, a niŋ a la sotofeŋolu, bituŋ ì taata.
13 Bituŋ moo kiliŋo, meŋ kanata ì kono, naata ñiŋ kibaaroo bee sindi Iburama ma, meŋ mu Hiburunkoo* ti. Wo waatoo la, Iburama be sabatiriŋ yirisuŋ baalu le daala, mennu mu Mamure Amorinkoo taa ti. Mamure niŋ a baadiŋolu Esikoli aniŋ Aneri be laariŋ Iburama le kaŋ. 14 Kabiriŋ Iburama ye ñiŋ moyi ko, jawoolu ye a doomaa dinkewo muta le, ì ye a samba, a ye a la dookuulaalu kumandi, mennu wuluuta a faŋo la daakaa kono, ì ye keloo noo, moo keme saba moo taŋ niŋ seyi. Ì ye ñiŋ mansakee naanoo bayindi le fo Dani. 15 Jee le to, a ye a la dookuulaalu talaŋ-talaŋ suutoo, bituŋ a ye ñiŋ mansoolu boyinkaŋ. A ye ì noo, a ye ì bayi ka taa fo Hoba, meŋ be Damasiku maraa kara maafaŋo la. 16 Bituŋ a ye feŋolu bee murundi naŋ, a ye a doomaa dinkewo Luuti fanaa murundi naŋ, a niŋ a la sotofeŋolu, musoolu aniŋ moolu, ì ye mennu muta.
Iburama niŋ Melikisedeki benta
17 Kabiriŋ Iburama bota naŋ Kedori-Lawoma kelendoo la aniŋ mansoolu, mennu tarata a fee, Sodomu mansakewo taata a benduŋ Sawe Wulumbaŋo kono, ì ka ñiŋ dulaa kumandi Mansakee Wulumbaŋ ne la. 18 Mansakee Melikisedeki, Salaamu mansakewo, fanaa naata ka mbuuroo niŋ wayinoo* dii a la. Ate le mu Alla Mansa Tallaa la piriisoo* ti. 19 A ye neemoo daani a ye, a ko,
“Allamaa Alla Mansa Tallaa ye neema Iburama ma,
saŋo niŋ bankoo Daamansoo.
20 Tentoo be Alla Mansa Tallaa ye,
meŋ ye i jawoolu duŋ i buloo kono.”
Iburama ye feŋolu siidulaa tanjaŋo dii a la, a ye mennu murundi naŋ.
21 Bituŋ Sodomu mansakewo ko Iburama ye ko, “Moolu, wolu dii n na, bari feŋolu, hani niŋ i ye wolu taa.”
22 Bari Iburama ko Sodomu mansakewo ye le ko, “Nte ye n kali Yaawe* le ye, Alla Mansa Tallaa, saŋo niŋ bankoo Daamansoo, 23 ko, i taa mu feŋ-wo-feŋ ti, nte te wo taa la, hani niŋ a ye a tara boorajuloo le mu, waraŋ samata juloo. Niŋ wo nte, i si a fo noo ko, ite le ye nte fankamaayandi. 24 N te feŋ taa la, fo n na dookuulaalu ye meŋ domo. Bari n deŋñoolu Aneri, Esikoli aniŋ Mamure, n niŋ mennu taata ñoo la, wolu bula ì ye ì niyo soto feŋolu to, mennu buusita jawoolu la.”