الطلاق والزواج
1 إذا تزَوَجَّ رَجُلٌ با‏مرَأةٍ ولم تَعُدْ تَجِدُ حُظوَةً عِندَهُ لِعَيـبٍ أنكرَهُ علَيها، فعلَيهِ أنْ يكتُبَ لها كِتابَ طَلاقٍ‌ ويُسلِّمَهُ إلى يَدِها ويَصرِفَها مِنْ بَيتِهِ. 2 فإذا خرَجَت مِنْ بَيتِهِ وتَزَوَّجَت رَجُلا آخَرَ 3 أبغَضَها فيما بَعدُ وكتَبَ لها كِتابَ طلاقٍ وسلَّمَهُ إلى يَدِها وصرَفَها مِنْ بَيتِهِ، أو ماتَ الرَّجُلُ الآخَرُ الّذي تزَوَّجَها، 4 فلا يَحِلُّ لِزَوجِها الأوَّلِ الّذي طَلَّقَها أنْ يعودَ ويتَزوَّجَها بَعدَما تَدَنَّسَت لَه، فذلِكَ يَعيـبُهُ الرّبُّ. فلا تجلِبوا خطيئةً على الأرضِ الّتي يُعطيكُمُ الرّبُّ إلهُكُم مُلْكا.
أحكام متفرقة
5 إذا تزَوَّجَ رَجُلٌ بِا‏مرَأةٍ، فلا يخرُجْ في الجيشِ لِلحربِ ولا يحمِلْ عِبءَ مهِمَّةٍ ما، إلاَّ بَعدَ سنَةٍ واحدةٍ يتَفَرَّغُ فيها لِبَيتِهِ ويفرَحُ معَ ا‏مرَأتِهِ الّتي تزَوَّجَها.
6 لا يَرتَهِنْ أحدٌ الرَّحى ومِحوَرَها، لأنَّهُ بِذلِكَ يرتَهِنُ حياةَ عيالِها.
7 مَنْ خطَفَ أحدا مِنْ إخوتِهِ بَني إِسرائيلَ فا‏ستَعبَدَهُ أو باعَهُ ثُمَّ ا‏نكشَفَ أمرُهُ، فجَزاؤُهُ القَتْلُ. هكذا تُزيلونَ الشَّرَّ مِنْ بَينِكُم‌.
8 إحرصوا في داءِ البرَصِ‌ أنْ تعمَلوا بِكُلِّ ما يُعَلِّمُكُمُ الكهنَةُ اللاَّويُّونَ. كما أمَرتُهُم تحرِصونَ أنْ تعمَلوا. 9 أُذكُروا ما فعَلَهُ الرّبُّ إلهُكُم بِمَريَمَ في الطَّريقِ، عِندَ خُروجِكُم مِنْ مِصْرَ‌.
10 إذا أقرَضتَ أحدا قَرْضا، فلا تدخُل بَيتَهُ لِتأخُذَ مِنهُ ثوبَهُ الّذي رهَنَهُ لكَ. 11 بل قِفْ خارِجا، والرَّجُلُ الّذي أقرَضتَهُ هوَ يُخرِجُ لكَ الرَّهْنَ إلى خارِجِ البـيتِ. 12 وإنْ كانَ المُقتَرِضُ رَجُلا مِسكينا، فلا تَنَمِ اللَّيلَ والرَّهنُ عِندَكَ. 13 بل عِندَ مَغيـبِ الشَّمسِ تُعيدُهُ إليهِ حتّى ينامَ في ثوبِهِ ويُبارِكَكَ، فيُحسَبَ لكَ هذا العمَلُ صَدَقةً لدى الرّبِّ إلهِكَ‌.
14 لا تهضُمْ أُجرةَ مِسكينٍ ولا بائِسٍ مِنْ إخوتِكَ بَني إِسرائيلَ، أو مِنَ الدُّخَلاءِ الّذينَ في أرضِكَ ومُدُنِكَ. 15 بلِ ا‏دفَعْ إليهِ أجرتَهُ في يومِهِ قَبلَ أنْ تَغيـبَ علَيها الشَّمسُ، لأنَّهُ مِسكينٌ وبِها يَعولُ نفْسَهُ لِئلاَّ يدعُوَ علَيكَ إلى الرّبِّ فتكونَ علَيكَ خطيئةٌ‌.
16 لا يُقتَلُ الآباءُ بِـخطيئةِ البَنينَ، ولا يُقتَلُ البَنونَ بِـخَطيئةِ الآباءِ. بل كُلُّ إنسانٍ بِـخطيئتِهِ يُقتَلُ‌.
17 لا تُحَرِّفْ حُكْمَ غريـبٍ ولا يَتيمٍ، ولا ترتَهِنْ ثوبَ أرملَةٍ. 18 وا‏ذْكُرْ أنَّكَ كُنتَ عبدا في مِصْرَ وفداكَ الرّبُّ إلهُكَ مِنْ هُناكَ، لِذلِكَ آمُرُكَ أنْ تعمَلَ بِهذِهِ الوصيَّةِ‌.
19 إذا حَصَدْتَ حَصادَكَ في حَقلِكَ فنَسيتَ حُزمَةً في الحقلِ، فلا ترجِـعْ لِتَأخُذَها. دَعْها لِلغريـبِ واليَتيمِ والأرملَةِ، فيُبارِكَكَ الرّبُّ إلهُكَ في جميعِ أعمالِ يَدَيكَ. 20 وإذا خبَطْتَ زَيتونَكَ، فلا تُراجِـعْ ما بَقيَ في الأغصانِ. دَعْهُ لِلغريـبِ واليَتيمِ والأرملَةِ. 21 وإذا قَطَفْتَ كرمَكَ، فلا ترجِـعْ إلى قَطْفِه مَرَّةً بَعدَ مَرَّةٍ. دَعْهُ لِلغريـبِ واليَتيمِ والأرملَةِ‌. 22 وا‏ذْكُرْ أنَّكَ كُنتَ عبدا بِمِصْرَ، لِذلِكَ آمُرُكَ أنْ تعمَلَ بِهذِهِ الوصيَّةِ.
Futuwo niŋ futuubaŋo
1 Musa ko Banisirayilankoolu ye ko:
Niŋ ali kono kewo ye musoo futuu, wo koolaa a naata kuu je a la kuwo to a maŋ lafi meŋ na, a si futuubaŋ kayitoo safee noo le, a ye a dii musoo la ka a bula. 2 Niŋ a naata futuu kee doo ye, 3 wo fanaa maŋ naa lafi a la kotenke, a ye futuubaŋ kayitoo safee, a ye a dii a la ka a bula, waraŋ kewo ñiŋ naata faa, 4 a te daa noo la a kee foloo ye ka muru a kaŋ ka a futuu kotenke, a kosota a ye le. Wo mu kuu haraamuriŋo le ti Yaawe* ñaa koto. Ali maŋ ñaŋ na wo junube siifaa ke la bankoo kaŋ, Yaawe ali la Alla be naa daameŋ dii la ali la ka a taa.
5 Niŋ kewo ye musoo futuusiti, aduŋ futuwo ñiŋ maŋ sanjoo sii foloo, a maŋ ñaŋ ka duŋ kele wuloo kono, waraŋ ka bula kafu dookuwo kono. A si tu noo suwo kono le fo sanji kiliŋ ka a la musoo seewondi.
Sembentaŋolu la kuwo
6 Niŋ ali ye moo donto, ali kana a la tuurilaŋo taa sankayaaraŋo ti. Niŋ ali ye wo ke, a ka munta ali ye a la baluuraŋo le taa sankayaaraŋo ti.
7 Ali kono niŋ doo ñapita a baadiŋ Banisirayilankoo kaŋ, a ye a suuñaa ka a ke joŋo ti, waraŋ ka a waafi joŋo ti, ali ñanta wo maarii faa la le. Ali be kuruŋyaa bondi la ali kono teŋ ne.
8 Niŋ balafata kuuraŋo boyita ali kaŋ, ali si ali hakiloo tu kuwolu to Lewi koomalanka piriisoolu* be mennu fo la ali ye. Aduŋ ali si bula yaamaroolu nooma, ŋa mennu dii ì la, ali ye ì bee ke. 9 Ali hakiloo si bula Yaawe ali la Alla ye meŋ ke Miriyaamu la, waatoo meŋ na ali be bo kaŋ naŋ Misira bankoo kaŋ.
10 Niŋ i ye i baadiŋ Banisirayilankoo donto kodoo la, kana duŋ a nooma a la buŋo kono ka sankayaaraŋo taa naŋ jee. 11 I si a batu banta, a faŋo ye sankayaaraŋo samba i ye naŋ. 12 Niŋ a ye a tara a maarii mu fuwaaroo le ti, a la waramboo doroŋ ne be a bulu ka a ke sankayaaraŋo ti, kana soŋ a la wo waramboo ye suutoo laa ì bulu. 13 Niŋ wulaaroo siita, i ñanta a murundi la a kaŋ ne fo a si a duŋ noo laa waatoo. A si duwaa i ye, aduŋ wo le be ke la i la tiliŋo ti Yaawe ñaa koto, ali la Alla.
14 Ali kana fuwaaroolu niŋ fentaŋolu tilimbaliyaa ka ì la joo nakari niŋ ì ye dookuwo ke ali ye, fo ì keta ali baadiŋ Banisirayilankoolu le ti, waraŋ tumarankewolu mennu be sabatiriŋ ali la saatewolu kono. 15 Ì ye tili-wo-tili dookuu, ali ñanta ì joo la a la le janniŋ tiloo ka boyi, kaatu ì jikoo be looriŋ wo joo le kaŋ. Niŋ ali balanta ka ì joo a waatoo la fo ì woosiita Yaawe ye, wo be ke la ali ye junuboo le ti.
16 Ali maŋ ñaŋ na wuluulaalu faa la ì diŋolu la junube kewo la, aduŋ ali maŋ ñaŋ na diŋolu fanaa faa la ì wuluulaalu la junube kewo la. Moo-wo-moo ñanta faa la a faŋo la junube kuwo le kaŋ.
17 Ali kana tumarankewolu niŋ aliyatiimoolu la ñantoo nakari, aduŋ ali kana furuyaamusoo la duŋ feŋo taa ka a ke sankayaaraŋo ti juloo kunna. 18 Ali hakiloo si bula ñiŋ na ko, ali tarata nuŋ joŋyaa kono Misira bankoo kaŋ ne, Yaawe ali la Alla naata ali firiŋ ka ali bondi naŋ jee. Wo daliiloo le ye a tinna ŋa ñiŋ yaamaroo dii ali la ka bula a nooma.
19 Niŋ ali ye ali la siimaŋolu kati, ali ye ì kafu ñoo ma, ali naata ñina kunsiti doo la jee, ali kana muru a kamma. Wo ñanta tu la tumarankewolu, aliyatiimoolu aniŋ furuyaamusoolu le ye jee, fo Yaawe ali la Alla si baraka ke ali la kata kuwolu bee to. 20 Niŋ ali ye ali la olifu* yiri kankaŋolu kati, ali kana muru jee ka ì karaŋ. Wo ñanta tu la tumarankewolu, aliyatiimoolu aniŋ furuyaamusoolu le ye jee. 21 Niŋ ali ye ali la wayini* yiri kankaŋolu kati, ali kana muru jee ka ì karaŋ. Wo ñanta tu la tumarankewolu, aliyatiimoolu aniŋ furuyaamusoolu le ye jee. 22 Ali hakiloo si bula ñiŋ na ko, ali tarata nuŋ joŋyaa kono Misira bankoo kaŋ ne. Wo daliiloo le ye a tinna ŋa ñiŋ yaamaroo dii ali la ka a muta.