لوحان آخران للوصايا
1 في ذلِكَ الوقتِ قالَ ليَ الرّبُّ: «إنحَتْ لوحَينِ مِنْ حجَرٍ كاللَّوحَينِ الأوَّلَينِ وا‏صعَدْ إليَّ إلى الجبَلِ وا‏صنَعْ تابوتا مِنْ خشَبٍ تضعُهُما فيهِ. 2 فأكتبُ على اللَّوحَينِ الكلماتِ الّتي كتَبتُها على اللَّوحَينِ الأوَّلَينِ اللَّذَينِ كسَّرتَهُما. 3 فصنَعْتُ تابوتا مِنْ خشَبِ السِّنطِ، ونَحَتُّ لوحَينِ مِنْ حجَرٍ كالأوَّلَينِ، وصَعِدتُ الجبَلَ واللَّوحانِ في يَديَّ. 4 فكتبَ الرّبُّ علَيهما كالكِتابةِ الأُولى، أي العَشْرَ الوصايا الّتي كلَّمَكُمُ الرّبُّ بِها في الجبَلِ مِنْ وسَطِ النَّارِ في يومِ اجتماعِكُم هُناكَ، وسلَّمَهُما إليَّ. 5 ثُمَّ رَجَعتُ ونزَلْتُ مِنَ الجبَلِ ووضَعتُ اللَّوحَينِ في التَّابوتِ الّذي صَنَعتُهُ، فكانا هُناكَ كما أمرَني الرّبُّ.
6 ورحَلَ بَنو إِسرائيلَ مِنْ آبارِ بَني يعقانَ إلى مُوسيرَ. هُناكَ ماتَ هرونُ ودُفِنَ، فتولَّى خِدمةَ الكهَنوتِ مكانَهُ إلِعازارُ ا‏بنُهُ‌. 7 ورحَلوا مِنْ هُناكَ إلى جَدجودَ، ومِنها إلى يُطْباتَ الّتي تَجري فيها أنهارُ ماءٍ. 8 في ذلِكَ الوقتِ خَصَّ الرّبُّ سِبْطَ لاوي بِـحَملِ تابوتِ عَهدِ الرّبِّ والوقوفِ أمامَهُ ليخدِموه ويـباركوا با‏سمِهِ كما هيَ حالُهُم إلى هذا اليومِ‌. 9 لذلِكَ لم يكنْ للاَّويِّينَ نصيـبٌ ومُلْكٌ معَ إخوتِهِم بَني قومِهِم، وإنَّما الرّبُّ مَصدَرُ كُلِّ مُلْكٍ لهُم، كما كلَّمَهُمُ الرّبُّ إلهُهُم.
10 وقالَ موسى: «وأنا أقمتُ بالجبَلِ‌، مِثلَ الأيّامِ الأُولى، أربعينَ نهارا وأربعينَ ليلةً، فسمِعَ ليَ الرّبُّ هذِهِ المرَّةَ أيضا ولم يُحِبَّ أنْ يُهلِكَهُم». 11 ثُمَّ قالَ ليَ الرّبُّ: «تَقومُ وتسيرُ مُرتَحِلا أمامَ الشَّعبِ ليدخلوا ويرِثوا الأرضَ الّتي أقسمْتُ لآبائِهِم أنْ أُعطيَها لهُم».
ما يطلبه الرب
12 والآنَ يا شعبَ إِسرائيلَ، ما الّذي يطلبُهُ مِنكَ الرّبُّ إلهُكَ إلاَّ أنْ تخافَهُ، وتسلُكَ في كُلِّ طُرُقِهِ، وتُحِبَّهُ وتعبُدَهُ بِكُلِّ قلبِكَ وكُلِّ نفْسِكَ 13 وتعمَلَ بوصاياهُ وسُنَنِهِ الّتي أنا آمُرُكَ بها اليومَ لِخَيرِكَ. 14 للرّبِّ إلهِكَ السَّماواتُ وسماواتُ السَّماواتِ والأرضُ وكُلُّ ما فيها. 15 لكنَّهُ تعلَّقَ قلبُهُ بآبائِكَ فأحبَّهُم وا‏ختارَ ذُرِّيَّتهُم مِنْ بَعدِهِم، وأنتُم هيَ هذِهِ الذُّرِّيَّةُ الّتي اختارها مِنْ بَينِ الشُّعوبِ كما تَرونَ اليومَ. 16 فكرِّسوا قلوبَكُم للرّبِّ‌، يا بَني إِسرائيلَ، ولا تعانِدوا بَعدَ الآنَ 17 لأنَّ الرّبَّ إلهَكُم هوَ إلهُ الآلهةِ وربُّ الأربابِ‌، الإلهُ العظيمُ الجبَّارُ الرَّهيـبُ الّذي لا يُحابـي‌ ولا يَرتشي. 18 يحكمُ لليتيمِ والأرملةِ، ويُحبُّ الغريـبَ ويُرزِقُهُ طَعاما وكِسوةً. 19 فأحِبُّوا الغريـبَ لأنَّكم كُنتُم غُرباءَ في أرضِ مِصْرَ.
20 إتَّقِ الرّبَّ إلهَكَ، يا شعبَ إِسرائيلَ، ولا تعبُدْ سِواهُ، وتمَسَّكْ بهِ ولا تحلِفْ إلاَّ با‏سمِهِ. 21 هوَ فخرُكَ، وهوَ إلهُكَ الّذي صَنعَ مَعكَ تِلكَ العَظائمَ والأهوالَ الّتي رَأتها عيناكَ‌. 22 كانَ آباؤُكَ سَبعينَ‌ نفْسا حينَ نزَلوا إلى مِصْرَ، والآنَ صَيَّركَ الرّبُّ إلهُكَ في الكَثرةِ مِثلَ نُجومِ السَّماءِ‌.
Yaawe ye berewalaa fula dii Musa la kotenke
(2 Musa 34:1-9)
1 Musa ko ì ye ko:
Yaawe* naata a fo n ye ko, “Berewalaa fula dadaa ko wo berewalaa foloolu be ñaameŋ, ì ye sele naŋ n kaŋ konkoo santo. I si babara kunewo fanaa dadaa. 2 M be kumoolu safee la ì bala, ko a be nuŋ safeeriŋ berewalaa foloolu bala ñaameŋ, i ye mennu teyi. Bituŋ i si naa ì ke kunewo ñiŋ kono.”
3 Wo to le n naata kunewo dadaa baransaŋ yiroo la, ŋa berewalaa fula fanaa dadaa ko foloolu be nuŋ ñaameŋ. Bituŋ n niŋ ñiŋ berewalaa fuloo seleta konkoo santo. 4 Bituŋ Yaawe naata wo kuma kiliŋolu safee ì bala. Wolu le keta Yaamari Taŋo ti, a ye mennu dii ali la kabiriŋ luŋo meŋ na, a diyaamuta ali ye dimbaa maloo kono. Wo luŋo le mu ali benta nuŋ konkoo to. Bituŋ Yaawe naata wo walaa fuloo dii n na. 5 N jiita naŋ konkoo duuma, ŋa walaa fuloo ñiŋ ke kunewo kono, ŋa meŋ dadaa, ko Yaawe ye n yaamari a la ñaameŋ, aduŋ ì be wo le kono fo ka naa bula bii la.
6 Bituŋ Banisirayilankoolu naata tenteŋ ì la taamasiloo la ka bo Yaakaninkoolu la koloŋolu to ka taa Mosera. Haaruna beleta wo dulaa le to, ì ye a baadee jee. Bituŋ a dinkewo Eleyasa naata seyi a noo to piriisiyaa* la. 7 Kabiriŋ ì bota wo dinkiraa to, ì tententa ka taa Kudikoda aniŋ Yotibata, boloŋolu be siyaariŋ daameŋ. 8 Wo waatoo le mu, Yaawe ye Lewi lasiloo moolu tomboŋ ka ì marandi a la Kambeŋ Kunewo* samboo la, ka piriisiyaa dookuwo ke Yaawe ñaatiliŋo la, aniŋ ka neemoo duwaa moolu ye a too la ka naa bula fo bii la. 9 Wo daliiloo le ye a tinna Lewi lasiloo moolu maŋ keetaakenoo soto, ko ì baadiŋ lasili koteŋolu. Yaawe ali la Alla faŋo le mu ì niyo ti, ko a ye a laahidi ì ye ñaameŋ.
10 Musa ko ì ye ko:
Biriŋ ŋa berewalaa fuloo samba nuŋ konkoo santo siiñaa fulanjaŋo, n tarata konkoo santo le fo tili taŋ naani aniŋ suuto taŋ naani, ko ŋa a ke nuŋ ñaameŋ. Yaawe naata n na duwaa jaabi kotenke, a maŋ naa ali kasaara. 11 Wo to le Yaawe ko n ye ko, “Musa wuli, i ye ñiŋ moolu ñaatonkayaa fo ì si duŋ bankoo kaŋ ka ke ì taa ti, ko ŋa n kali ì mumuñolu ye ñaameŋ.”
Yaawe ye meŋ kaniŋ
12 Alitolu Banisirayilankoolu, Yaawe ali la Alla ye meŋ kaniŋ ali bulu, wo le mu ñiŋ ti, ka a ñaasilaŋo soto, ka taama a la siloo la, ka a kanu aniŋ ka a batu ali sondomoo bee la aniŋ ali niyo bee la. 13 Ali Yaawe la luwaalu niŋ yaamaroolu muta, ŋa mennu dii ali la bii. Niŋ ali ye wo ke, a be beteyaa la ali fee le. 14 Ali la Alla le taa mu duniyaa niŋ a konokono feŋolu bee ti, fo ka taa saŋ fatoolu to. 15 Bari a ye a la kanu baa meŋ yitandi ali mumuñolu la, wo daliiloo le ye a tinna a ye alitolu tomboŋ ka ali ke a la moolu ti ka tambi moo koteŋolu la. Aduŋ a tarata wo le ñaama fo ka naa bula bii la. 16 Wo kamma la, ali kunjaa bula, ali ye ali sondomoo sunna, ko ali ye ali balajaatoo sunna ñaameŋ. 17 Yaawe ali la Alla le mu mansoolu la Mansa ti, maariyolu Maarii. Ate le mu Alla Tallaa ti, a warata, aduŋ a ñaasilaŋo warata. A buka laa moo kaŋ, sako ka dukoo taa. 18 A ka aliyatiimoolu niŋ furuyaamusoolu la kiitiyo kuntu tiliŋo le kono, aduŋ a ka tumarankewolu kanu le ka domoroo niŋ feetoofatoo dii ì la. 19 Wo to niŋ a be wo ñaama, ali fanaa ñanta kanoo yitandi la tumarankewolu la le, kaatu ali fanaa tarata nuŋ tumarankeeyaa le kono Misira bankoo kaŋ. 20 Ali si Yaawe ñaasilaŋo soto, ali la Alla, ali ye a batu. Ali si i deŋ a la, aduŋ ali si i kali a doroŋ too la. 21 Baawo ate le mu ali la Alla ti, wo to ali a tentu. Kaatu ali faŋo ñaa seedeyaata kaawakuwolu niŋ silaŋ kuwolu la le, a ye mennu ke ali ye a bulu sembemaa la.
22 Ali mumuñolu moo taŋ woorowula doroŋ ne taata Misira bankoo kaŋ ka sabati jee. Bari a fele saayiŋ Yaawe ali la Alla ye ali siyandi ko saŋo santo looloolu.