دعوة إلى التوبة
1 إسمَعوا هذِهِ الكلِمةَ الّتي أُنادي بها علَيكم رِثاءً يا بَيتَ إِسرائيلَ:
2 سقطتْ مَملكةُ‌ إِسرائيلَ فلا تعودُ تقومُ. طُرحَتْ على أرضِها ولا مَنْ يُقيمُها.
3 فهذا ما قالَ السَّيِّدُ الرّبُّ: «المدينةُ الّتي لبَيتِ إِسرائيلَ وتُخرِجُ للقتالِ ألفا يـبقى لها مِئةٌ، والّتي تُخرِجُ مِئةً يـبقى لها عشَرَةٌ».
4 وهذا ما قالَ الرّبُّ لبَيتِ إِسرائيلَ: «أطلُبوني فتحيَوا، 5 ولا تطلُبوا بَيتَ إيلَ‌، لا تجيئوا إلى الجِلجالِ‌ ولا تعبُروا إلى بئرَ سبعَ‌. فأهلُ الجِلجالِ مَصيرُهُم إلى السبْـي وبَيتُ إيلَ إلى العدَمِ‌».
6 أُطلبوا الرّبَّ فتحيَوا لِئلاَّ يقتحمَ الرّبُّ بَيتَ يوسفَ‌ كنارٍ تأكلُ بَيتَ إيلَ ولا مَنْ يُطفِئُها.
7 وَيلٌ لكُم! تُحوِّلونَ العَدلَ إلى عَلقَمٍ وتُلقُونَ الحَقَّ إلى الأرضِ.
8 هوَ الّذي خلَقَ الثُّريَّا والجوزاءَ‌، ويُحوِّل ظِلَّ الموتِ صباحا والنَّهارَ ليلا مُظلِما، ويدعو مياهَ البحرِ فيُفيضُها على وجهِ الأرضِ، وا‏سمُهُ الرّبُّ. 9 وهوَ الّذي يُنزِلُ الخَرابَ على الأقوياءِ ويَجلُبُ الخَرابَ على قِلاعِهِم.
10 يُبغِضونَ القاضيَ بالعَدلِ في المَحاكِمِ‌ ويمقُتونَ المُتكلِّمَ بالصِّدْقِ. 11 لذلِكَ، بما أنَّكُم تدوسونَ الفقيرَ وتأخذونَ مِنهُ ضريـبةَ قمحٍ، فأنتُم تَبنونَ بـيوتا مِنْ حجرٍ منحوتٍ ولا تُقيمونَ فيها، وتغرِسونَ كرُوما شهيَّةً ولا تشربونَ خمرَها. 12 فأنا عالِمٌ بمعاصيكُمُ الكثيرةِ وخطاياكُمُ العظيمةِ. تُضايقونَ الصِّدِّيقَ وتأخذونَ الفِدْيةَ وتُحرِّفُونَ حَقَّ البائسينَ في المَحاكِمِ. 13 لذلِكَ يَسكُتُ العاقلُ في ذلِكَ الزمنِ لأنَّهُ زمنٌ رديءٌ.
14 فا‏طلبوا الخَيرَ لا الشَّرَّ لتحيَوا. فيكونَ الربُّ الإلهُ القديرُ معَكُم كما تقولونَ. 15 أبغضوا الشَّرَّ وأحِبُّوا الخَيرَ وأقيموا العَدلَ في المَحاكِمِ فلَعلَّ الرّبَّ الإلهَ القديرَ يتحنَّنُ على مَنْ تبقَّى مِنْ بَيتِ يوسُفَ.
16 لذلِكَ هذا ما قالَ السَّيِّدُ الرّبُّ الإلهُ القديرُ: «في جميعِ السَّاحاتِ يكونُ نحيـبٌ، وفي جميعِ الشَّوارعِ يُقالُ: وَيلٌ وَيلٌ. ويُدعى النَّوَّاحونَ إلى النُّواحِ والنَّدَّابونَ إلى النَّدْبِ. 17 ويكونُ في جميعِ الكُرومِ نحيـبٌ لأنِّي أعبرُ في وسَطِكُم، فأعاقِبُكُم أنا الرّبُّ».
18 وَيلٌ للمُتمنِّينَ يومَ الرّبِّ. ماذا ينفعُكُم يومُ الرّبِّ وهو لكُم ظلامٌ لا نورٌ؟ 19 أنتُم كمَنْ هرَبَ مِنْ وجهِ الأسدِ فلَقيَهُ الدُّبُّ. أو دخلَ البَيتَ وأسندَ يدَهُ إلى الحائطِ فلَسعتْهُ حيَّةٌ. 20 فيومُ الرّبِّ ظلامٌ لا نورٌ، بل هوَ سَوادٌ لا ضياءَ لَه؟
21 أبغضتُ أعيادَكُم ورفضتُها، ولا أرتاحُ لا‏حتفالاتِكُم. 22 إذا أصعدْتُم لي مُحرقاتِكُم وتقدماتِكُم لا أرضى بها، ولا أنظُرُ إلى ذبائحِ السَّلامةِ مِنْ عُجولِكُمُ المُسمَّنةِ‌. 23 أَبعدوا عنِّي هزيجَ أغانيكُم، فأنا لا أسمعُ نغَمَ عيدانِكُم. 24 بل ليجْرِ العَدلُ كالمياهِ، والصِّدقُ كنهرٍ لا ينقطِـعُ.
25 هل قرَّبتُم ذبائحَ وتقدماتٍ مُدَّةَ أربعينَ سنَةً في البرِّيَّةِ يا بَيتَ إِسرائيلَ؟ 26 بل حملتُم‌ سُكُّوتَ مَلِكَكُم والكوكبَ كيوانَ‌ إلهَكُم، وهيَ أصنامٌ صنعتُموها لكُم. 27 فسأَسبـيكُم إلى ما وراءِ دِمشقَ، أنا الّذي ا‏سمُهُ الرّبُّ الإلهُ القديرُ.
Amosi la woosiyo Banisirayilankoolu la junube kuwo to
1 Ali ñiŋ kumakaŋo moyi, alitolu Banisirayilankoolu, m be meŋ woosii la teŋ ali la kuwo to,

2 “Dimmusuriŋ* Banisirayila boyita le piram,
aduŋ a te wuli la kotenke.
A be laariŋ a faŋ ye,
moo maŋ soto ka a wulindi.”

3 Maarii Yaawe* ye ñiŋ ne fo ko, “Niŋ Banisirayila saatee-wo-saatee ye kee wuli kiliŋ kii kele wuloo kono, kee keme doroŋ ne be muru la naŋ. Niŋ meŋ ye keme kii, taŋ doroŋ ne be muru la naŋ.”
Maariyo ñini, i ye baluu
4 Yaawe ye ñiŋ ne fo alitolu Banisirayilankoolu ye ko, “Ali nte doroŋ ñini ka baluu. 5 Ali kana ali jikoo loo Beteli batudulaa kaŋ, aduŋ ali kana duŋ Kilikali, waraŋ ka tambi ka taa Beeriseba. Kaatu Kilikali moolu be tara la mutoo le kono, aduŋ Beteli te naa ke la feŋ ti kotenke.”
6 Ali Yaawe ñini ka baluu. Niŋ wo nte, a be naa la ali kaŋ ne, alitolu Yusufa koomalankoolu, komeŋ dimbaa. A si Beteli jani, aduŋ moo te a dubeŋ noo la.
7 Kooroo be boyi la ali kaŋ ne, alitolu mennu ka tooñaa yelemandi faniyaa baa ti, ali ye ali siŋo loo tiliŋo kaŋ.
8 Alla le ye Sanjaani Benteŋ Looloolu daa, aniŋ Mfaalii Looloolu.
Ate le ka suutoo diboo yelemandi soomandaa maloo ti,
a ye tiloo ke suutoo ti.
Ate le ka fankaasoo jiyolu kili,
a ye ì woyindi duniyaa kono.
Ate le too mu Yaawe ti.
9 Ate le ka kasaaroo laa sembetiyolu kaŋ,
a ye ì la tatoolu janjaŋ.

10 Kooroo be boyi la ali kaŋ ne, alitolu Banisirayilankoolu. Moo-wo-moo ka tooñaa yitandi kiitiidulaa to, ali ka wo maarii koŋ ne, ali ye jutu moo la meŋ ka tooñaa fo. 11 Ali ye fuwaaroolu toorandi, aniŋ ali ye siimaŋ kese naamoo laa ì kaŋ. Wo kamma la, ali ye buŋolu mennu loo bere leseriŋo la, ali te sabati la ì kono. Ali ye wayini* yiri diimaalu mennu tutu, ali te ì jiyo miŋ na. 12 Ŋa a loŋ ne, ali ye kuruŋyaa kuwolu mennu bee ke, aniŋ ali la junube kuukewo warata ñaameŋ. Ali ye moo tilindiŋolu batandi, ali ye dukoolu muta. Ali ye tooñaa nakari fuwaaroolu bulu kiitiidulaalu to. 13 Wo ye a tinna hakilimaalu tuta deyiriŋ ne ñiŋ waatoo bee kono, kaatu kuruŋyaa waatoo le mu.
14 Ali kuu kendoo nooma, ali ye kuu kuruŋ kewo bula, fo ali si baluu. Yaawe Alihawaa Maariyo* si tara ali fee, ko ali faŋolu ye a fo ñaameŋ. 15 Ali kuu kuruŋo koŋ, ali ye kuu kendoo kanu. Ali ye tooñaa sabatindi kiitiidulaalu to. A si ke noo Yaawe Alihawaa Maariyo ye naa hiinoo soto Yusufa koomalanka toomaalu ye.
Yaawe la jarabiroo luŋo be naa kaŋ ne
16 Yaawe Alihawaa Maariyo ye ñiŋ ne fo ko:
“Jamaa bendulaa daa-wo-daa,
lemboo le be tara la jee.
Mbeedi-wo-mbeedi kaŋ,
saŋakumboo le be tara la jee.
Hani samaadoolaalu,
ì si ì kili ka naa saŋakumboo la,
aniŋ saŋawoosiilaa baalu ka lemba.
17 Lemboo le be tara la wayini yiri kankaŋolu bee to,
kaatu m be naa ali kaŋ ne ka ali jarabi.”
Yaawe le ye a fo.
18 Kooroo be boyi la ali kaŋ ne,
alitolu mennu hameta Yaawe la ñiŋ luŋo la.
Muŋ ne ye ali hamendi Yaawe la ñiŋ luŋo la?
A be ke la diboo luŋo le ti,
mala te soto la.
19 Luŋo ñiŋ be ke la ali ye le,
komeŋ niŋ moo be bori kaŋ jatoo la,
aniŋ daafeŋ saŋarariŋ* doo ye taa beŋ,
waraŋ a ye duŋ a la buŋo kono,
a ye a buloo suji bumbaloo la,
saa ye a kiŋ.
20 A be koyiriŋ ne lewu ko,
Yaawe la luŋo ñiŋ be ke la wo le ñaama.
Diboo luŋo le mu, mala te soto la a la.
Dibi fiŋ baa luŋo le mu,
hani maloo domandiŋ te soto la a la.
Batu tooñaa
21 Yaawe ye ñiŋ ne fo ko, “Ŋa ali la diina juuraloolu koŋ ne, n ñewunta ì la, aduŋ n te ali la diina beŋolu taa la muk. 22 Hani niŋ ali ye jani sadaalu* le bo n ye, aniŋ siimaŋ sadaalu, n te ì muta la. Niŋ ali ye kayira sabatindiraŋ sadaalu bo n ye, n te ì juubee la faŋ, hani niŋ ali ye ì bondi ali la beeyaŋ betoolu le kono. 23 Ali ali suukuukaŋo bo n daala. M maŋ lafi ali la kontiŋ kosoo moyi la. 24 Janniŋ ali be wo ke la, ali tooñaa feenendi ko baajiyo, ali ye tiliŋo londi ko boloŋo meŋ jiyo te jaa la.
25 “Alitolu Banisirayilankoolu, ali ye sanji taŋ naanoo meŋ ke keñewuloo* kono, fo ŋa beeyaŋ sadaa waraŋ siimaŋ sadaa le kaniŋ ali bulu baŋ? 26 Bari saayiŋ, ali niŋ ali la jalaŋolu si taa, Sakuti, ali la jalaŋ mansa, aniŋ Kayiwani, jalaŋ looloomaa, ali ye mennu lese ka ì batu. Ali ì samba, 27 niŋ ŋa ali bayi ka tara mutoo kono, ali be taa la fo ka tambi Damasiku la.” Yaawe le ye a fo, meŋ too mu Alla, Alihawaa Maariyo ti.