شفاء نعمان من برصه.
1 وكانَ نُعمانُ قائدُ جيشِ مَلِكِ آرامَ رَجُلا مُعَزَّزا مُكرَّما عِندَ سيِّدِهِ، لأنَّ الرّبَّ حقَّقَ على يَدِهِ نَصرا لآرامَ. وكانَ هذا بطَلا شُجاعا، لكِنْ بهِ بَرَصٌ. 2 ومرَّةً خرَجَ الآراميُّونَ إلى الغَزْوِ، فسَبَوا مِنْ أرضِ إِسرائيلَ فتاةً صغيرةً أصبَحَت مِنْ خَدَمِ زَوجَةِ نُعمانَ. 3 فقالَت لِمَولاتِها: «لَو حضَرَ مَولايَ أمامَ النَّبـيِّ الّذي في السَّامِرةِ لَشَفاهُ مِنْ بَرَصِهِ». 4 فأخبَرَ نُعمانُ سيِّدَهُ المَلِكَ بِما قالتِ الفتاةُ. 5 فقالَ لَه المَلِكُ: «إذهَبْ إلى مَلِكِ إِسرائيلَ ومعَكَ رِسالةٌ منِّي إليهِ». فذَهَبَ وأخذَ معَهُ ثَلاثينَ ألفَ قِطعةٍ مِنَ الفضَّةِ، وستَّةَ آلافِ قِطعةٍ مِنَ الذَّهَبِ، وعَشْرَ حِلَلٍ مِنَ الثِّيابِ، 6 والرِّسالَةَ إلى مَلِكِ إِسرائيلَ، وفيها يقولُ مَلِكُ آرامَ: «يَصلُ إليكَ معَ رِسالتي هذِهِ نُعمانُ قائدُ جيشي، فا‏شفِهِ مِنْ بَرَصِهِ». 7 فلمَّا قرأَ مَلِكُ إِسرائيلَ الرِّسالةَ مزَّقَ ثيابَهُ وقالَ: «هل أنا اللهُ أُميتُ وأُحيـي حتّى يطلُبَ إليَّ مَلِكُ آرامَ أنْ أشفيَ رَجُلا مِنْ بَرَصِهِ؟ إعلَموا وا‏شهَدوا كيفَ يتَحَرَّشُ بـي».
8 فلمَّا سَمعَ أليشَعُ رَجُلُ اللهِ بأنَّ مَلِكَ إِسرائيلَ مزَّقَ ثيابَهُ، أرسَلَ إليهِ يقولُ: «لِماذا مزَّقْتَ ثيابَكَ؟ ليحْضرِ الرَّجُلُ إليَّ، فيَعلَمَ أنَّ في إِسرائيلَ نبـيًّا». 9 فأقبَلَ نُعمانُ بِـخَيلِهِ ومَركباتِهِ ووقَفَ على بابِ بَيتِ أليشَعَ. 10 فأرسَلَ إليهِ أليشَعُ يقولُ: «إذهَبْ إلى الأردُنِّ وفي مائِهِ ا‏غتَسِلْ سَبعَ مرَّاتٍ، فيَتَعافى لَحمُك ومِنْ بَرَصِكَ تَطهُرُ». 11 فا‏نصَرَفَ نُعمانُ غاضبا وهوَ يقولُ: «كُنتُ أحسَبُ أنَّهُ يَخرُجُ إليَّ وأمامي يَقفُ وبا‏سمِ الرّبِّ إلهِهِ يَدعو، ويُحَرِّكُ يَدَهُ فوقَ مَوضِعِ البَرَصِ فيَشفيَني. 12 أمَا أبانَةُ وفَرفَرُ، نهرا دِمشقَ، خَيرٌ مِنْ جميعِ مياهِ إِسرائيلَ، فأغتَسِلَ فيها وأطهُرَ؟» وا‏نصَرَفَ راجعا وهوَ في غضَبٍ شديدٍ. 13 فتَقَدَّمَ إليهِ مُرافِقوهُ وقالوا لَه: «يا سيِّدُ، لو أمرَكَ النَّبـيُّ بعمَلٍ صَعبٍ، أمَا كُنتَ تَعمَلُهُ؟ فكيفَ ولم يأمُرْكَ إلاَّ بأنْ تَغتَسِلَ فتَطهُرَ؟» 14 فنَزَلَ نُعمانُ إلى الأردُنِّ، وفي مائِهِ غطَسَ سَبعَ مرَّاتٍ، كما قالَ رَجُلُ اللهِ، فتَعافى لَحمُهُ وصارَ كلَحمِ طِفلٍ وطَهُرَ‌.
15 فرَجَع إلى رَجُلِ اللهِ معَ جميعِ مُرافِقيهِ ووَقَفَ أمامَهُ وقالَ: «الآنَ عَلِمْتُ أنْ لا إلهَ في الأرضِ كُلِّها إلاَّ في إِسرائيلَ، فا‏قبَلْ هديَّةً منِّي يا سيِّدي». 16 فقالَ أليشَعُ: «حَيٌّ هوَ الرّبُّ الّذي أعبُدُهُ لا أقبَلُ شيئا». فألحَّ علَيهِ، فرَفَضَ. 17 فقالَ نُعمانُ: «إذا، أعطِني حِمْلَ بَغلَينِ مِنَ التُّرابِ يا سيِّدي، فأنا لن أُقدِّمَ مُحرقةً ولا ذبـيحةً بَعدَ الآنَ لأيِّ آلِهةٍ، بل لِلرّبِّ‌. 18 لكِنْ فليَصفَحِ الرّبُّ لي إذا رافَقْتُ سيِّدي المَلِكَ إلى بَيتِ رِمُّونَ إلهِ آرامَ لِـيَسجُدَ هُناكَ، وسجَدْتُ معَهُ أيضا». 19 فقالَ لَه أليشَعُ: «إذهَبْ بِسلامٍ». فلمَّا ا‏بتَعَدَ نُعمانُ مسافةَ ميلٍ، 20 قالَ جيحَزي خادمُ أليشَعَ في نفْسِهِ: «رفضَ سيِّدي أنْ يأخُذَ مِنْ يَدِ نُعمانَ الآراميِّ هَديَّةً. حَيٌّ هوَ الرّبُّ، سأتبَعُهُ وآخُذُ مِنهُ شيئا». 21 فأسرَعَ جيحَزي، فرَآهُ نُعمانُ مُسرِعا وراءَهُ فنزَلَ عَنِ المَركبةِ لا‏ستِقبالِه، وقالَ لَه: «أخَيرٌ إنْ شاءَ اللهُ». 22 فأجابَهُ جيحَزي: «خَيرٌ. أرسَلَني إليكَ سيِّدي لأقولَ لَكَ إنَّ ا‏ثنَينِ مِنْ جماعةِ الأنبـياءِ جاءا إليهِ الآنَ مِنْ جبَلِ أفرايمَ، فا‏دفَعْ إليهِما مِنَ الفضَّةِ ثَلاثَةَ آلافِ قِطعَةٍ ومِنَ الثِّيابِ حُلَّتَينِ». 23 فقالَ لَه نُعمانُ: «تفَضَّلْ وخُذْ ستَّةَ آلافٍ». وألحَّ علَيهِ، وصَرَّ الفضَّةَ في كيسَينِ معَ حُلَّتَينِ مِنَ الثِّيابِ، وسلَّمَ الكيسَينِ إلى ا‏ثنَينِ مِنْ رِجالِهِ فحَمَلاهُما وسارا أمامَ جيحَزي. 24 فلمَّا وصلوا التَّلَّةَ‌ الّتي كانَ يُقيمُ فيها أليشَعُ، أخذَ جيحَزي الكيسَينِ مِنْ أيدي الرَّجُلَينِ ووضَعَهُما في بَيتِهِ وصرَفَ الرَّجُلَينِ فرَجَعا. 25 ثُمَّ عادَ إلى أليشَعَ، فسَألَهُ: «أينَ كُنتَ يا جيحَزي؟» فأجابَ: «ما ذهَبْتُ يا سيِّدي إلى هُنا ولا إلى هُناكَ». 26 فقالَ لَه: «كُنتُ في الرُّوحِ هُناكَ حينَ نزَلَ الرَّجلُ عَنْ مَركبتِهِ لا‏ستِقبالِكَ. أهذا وقتٌ لأخذِ الفضَّةِ والثِّيابِ والزَّيتونِ والكُرومِ والغنَمِ والبقَرِ والخدَمِ؟ 27 فليَعلَقْ برَصُ نُعمانَ بِكَ وبِنَسلِكَ إلى الأبدِ». فخرَجَ جيحَزي مِنْ أمامِهِ أبرَصَ كالثَّلجِ.
Naamani la balajawu kuuraŋo kendeyandoo
1 Naamani le mu Aramu mansa la kelediŋolu la kuntiyo ti. Aramu mansa ye a buuñaa baake le, kaatu kelejawaroo le mu a ti, aduŋ ka bo ate le la Yaawe* ye ì maakoyi ka ì jawoolu noo. Bari balajawu kuuraŋo le be nuŋ Naamani la.
2 Luŋ kiliŋ Aramunkoolu ye Banisirayilankoolu la bankoo kara doo moolu boyinkaŋ. Ñiŋ boyinkaŋo kono ì ye sunkutundiŋo doo le muta ka a samba. A naata ke Naamani la musoo la joŋo ti. 3 Luŋ kiliŋ joŋ sunkutundiŋo ñiŋ ko a maariimusu ye ko, “Niŋ a ye a tara m maariikee taata annabiyomoo yaa Samariya saatewo to, a be a la balajawu kuuraŋo jaara la le.”
4 Bituŋ Naamani taata, a ye Banisirayila sunkutundiŋo la ñiŋ kumoo fo a maarii mansa ye. 5 Mansa ko a ye ko, “Wo to taa. M be leetaroo dii la i la, i ye a samba Banisirayila mansa ye.”
Wo le to Naamani taata. A ye kodiforoo kilo keme saba niŋ taŋ naani taa, sanoo kilo taŋ woorowula, aniŋ kafutaani ñiimaa taŋ. 6 A ye leetaroo ñiŋ dii Banisirayila mansa la, aduŋ ñiŋ ne safeeta leetaroo kono ko, “Niŋ ñiŋ leetaroo futata i ma, i si a loŋ ko nte le ye n na dookuulaa Naamani kii naŋ, ñiŋ kamma la i si a la balajawu kuuraŋo jaara.” 7 Kabiriŋ Banisirayila mansa ye leetaroo ñiŋ karaŋ, a ye a faŋo la dendikoo fara, niikuyaa kamma la. A kumata ko, “Fo nte le mu Alla ti baŋ, meŋ ka niyo dii, a ka a taa? Muŋ ne ye a tinna ñiŋ kewo ye moo kii n ye naŋ, a ko ŋa wo la balajawu kuuraŋo jaara? Ali a juubee doroŋ a ka fitinoo ñini m ma ñaameŋ.”
8 Bituŋ kabiriŋ Alla la moo Elisa ye a moyi ko Banisirayila mansa ye a faŋo la dendikoo fara le, a ye kiilaa kii a kaŋ, a ko a ye ko, “Muŋ ne ye a tinna i ye i la dendikoo fara? Kewo ñiŋ bula a ye naa n yaa, a be a loŋ na le ko, annabiyomoo be Banisirayila kono le.”
9 Bituŋ Naamani niŋ a la suwoolu niŋ keleraŋ sareetoolu* naata, ì loota Elisa la buŋo daa to. 10 Elisa ye kiilaa kii ka a fo Naamani ye ko, a ye taa bula Yoridani Boloŋo kono, a ye a baloo kuu jee ko siiñaa woorowula. Niŋ a ye wo ke, a baloo be seyi la a ñaama le, a ye seneyaa. 11 Bari kabiriŋ ì ye ñiŋ fo Naamani ye, a kamfaata baake le, a wututa ka taa, aduŋ a ko, “A juubee, ŋa a miira le ko, a si ke ñaa-wo-ñaa, a be finti la naŋ ne, a ye duwaa ka Yaawe daani, a la Alla. A ye a buloo finjaŋ dulaa kunto kuuraŋo be daameŋ to, ka balajawu kuuraŋo ñiŋ kendeyandi. 12 Fo Faripari niŋ Abana boloŋolu mennu be Damasiku, wolu le maŋ fisiyaa Banisirayila boloŋolu bee ti baŋ? Fo niŋ ŋa n kuu wolu kono m baloo te kendeyaa la baŋ?” A ye a koo dii, a kamfaariŋ baa taata. 13 Bari a la dookuulaalu taata a kaŋ, ì ko a ye ko, “M faamaa, niŋ a ye a tara annabiyomoo ñiŋ ye kuu koleŋo le fo i ye nuŋ, fo i te a ke la baŋ? Wo to niŋ a ko i ye taa i kuu boloŋo to doroŋ i ye seneyaa, wakiili i ye taa.” 14 Bituŋ a taata a ye i punsaŋ jiyo kono ko siiñaa woorowula, ko Alla la moo ye a fo a ye ñaameŋ. A baloo seneyaata, a yelemata ka ke komeŋ dindiŋ mereŋo.
15 Bituŋ a niŋ a la taañoolu bee muruta naŋ Elisa kaŋ, a loota a ñaatiliŋo la, a ko a ye ko, “Saayiŋ ŋa a loŋ ne ko, Alla koteŋ maŋ soto duniyaa bee kono niŋ a maŋ ke Banisirayila la Alla ti. Dukaree m maarii, ñiŋ soorifeŋolu muta.” 16 Bari a ye a jaabi ñiŋ ne la ko, “A be koyiriŋ ñaameŋ ko Yaawe be baluuriŋ ne, n ka meŋ batu, n te feŋ muta la.” A ye a maaneenee ñaa-wo-ñaa a maŋ soŋ. 17 Bituŋ Naamani ko a ye ko, “M maarii, wo to niŋ i te soorifeŋo muta la, n so bahalee fula la dunoo hapoo la bankumunkoo to, n niŋ a ye taa, kaatu nte te jani sadaa* bo la waraŋ ka sadaa koteŋ bo batufeŋ koteŋ ye Yaawe koolaa. 18 Allamaa Yaawe ye yamfa n ye, niŋ m maarii ye n samba ka a dandaŋ Rimmoni jalaŋo la buŋo to, ka baturoo ke jee. Allamaa Yaawe ye yamfa n ye niŋ n sujudita Rimmoni la buŋo kono.” 19 Bituŋ Elisa ko a ye ko, “Allamaa i ye futa kayira kono.”
Kehasi la hadumoo
Bari Naamani taata hani a maŋ jamfa, 20 Alla la moo Elisa la dookuulaa Kehasi kumata a faŋ ye ko, “A juubee baŋ, m maarii ye ñiŋ Aramunkoo Naamani tu jee le, a niŋ soorifeŋo muruta, a ye meŋ samba naŋ. A maŋ soŋ ka feŋ muta a bulu. A be koyiriŋ ñaameŋ ko Yaawe be baluuriŋ ne, m be bori la a nooma le, ŋa feŋ muta a bulu.”
21 Bituŋ Kehasi borita Naamani nooma. Kabiriŋ Naamani ye moo je bori kaŋ naŋ a nooma, a ye i cupeŋ a la sareetoo kaŋ ka a benduŋ. A ko Kehasi ye ko, “Kori kuu maŋ ke?” 22 A ko a ye ko, “Kuu maŋ ke, bari m maarii le ye n kii ka a fo i ye ko, fondinkee fula le bota naŋ Efurayimu* konkotundoo* kaŋ saayiŋ teŋ, ì naata a yaa. Annabiyomu kafoo moolu le mu ì ti. A ko dukaree, i ye ì so kodiforoo kilo taŋ saba niŋ naani la, aniŋ kafutaani fula.” 23 Naamani ko a ye ko, “Dukaree, kodiforoo kilo taŋ wooro niŋ seyi taa.” A ye a maaneenee ka a taa, aduŋ a ye a ke a ye bootondiŋ fula kono, a ye a niŋ kafutaani ñiimaa fula dii a la. Naamani ye ì dii a faŋo la dookuulaa fula la, ì ye ì duni Kehasi ñaato ka ì samba. 24 Kabiriŋ ì futata konkoo to, Kehasi ye ñiŋ feŋolu muta Naamani la dookuulaalu bulu, a ye ì maabo buŋo kono. Wo le to a ye Naamani la dookuulaalu bula ì taata.
25 Bituŋ a taata loo a maarii Elisa ñaatiliŋo la. Elisa ko a ye ko, “Kehasi, i taata mintoo le?” Kehasi ko a ye ko, “M maarii, m maŋ taa daa-wo-daa.” 26 Elisa ko a ye ko, “Fo nte foñomaa te nuŋ jee kabiriŋ kewo ñiŋ jiita a la sareetoo kaŋ, a ye i benduŋ? Fo ñiŋ mu kodi ñini waatoo le ti baŋ, aniŋ ka sitifeŋolu soto, olifu* yiri kankaŋolu niŋ wayini* yiri kankaŋolu, waraŋ saajiyolu niŋ ninsi koorewolu, waraŋ jonkewolu niŋ jommusoolu? 27 Saayiŋ Naamani la balajawu kuuraŋo be i muta la le, aniŋ i koomoo fo janniŋ fawu.” Kabiriŋ Kehasi taata ka bo Elisa fee doroŋ, balajawu kuuraŋo ñiŋ ye a muta. A baloo koyita fer.