أعمال سليمان
(1مل 9‏:10‏-28)
1 وبَعدَما قضى سليمانُ عِشرينَ سنَةً في بناءِ الهَيكلِ وقصرِ المَلِكِ، 2 أعادَ بِناءَ المُدُنِ الّتي أعطاها لَه المَلِكُ حيرامُ، وأسكَنَ فيها جماعاتٍ، مِنْ بَني إِسرائيلَ. 3 وسارَ إلى حماةِ صُوبةَ‌ وتغَلَّبَ علَيها. 4 وحَصَّنَ تَدمُرَ‌ في الصَّحراءِ، وكُلَّ المُدُنِ الّتي بَناها في حماةَ لِتَخزينِ المُونةِ، 5 وأعادَ بناءَ بـيتَ حُورُونَ العُليا والسُّفلى‌، وهُما مَدينتانِ مُحَصَّنتانِ بالأسوارِ والأبوابِ والمَغاليقِ، 6 وبَعْلَتَ‌ وجميعَ المُدُنِ الّتي خزَنَ فيها المُونَةَ والمَركباتِ والخَيلَ. وبَنى كُلَّ ما أحَبَّ أنْ يَبنيَهُ في أورُشليمَ ولبنانَ وكُلِّ الأراضي الّتي كانَت تَحتَ سُلطَتِهِ. 7 فسَخَّرَ لهذا الغرَضِ جميعَ الّذينَ بَقوا مِنَ الحِثِّيِّينَ والأموريِّينَ والفِرْزِّيِّينَ والحوِّيِّينَ واليَبوسيِّينَ الّذينَ لم يكونوا مِنْ بَني إِسرائيلَ. 8 هؤلاءِ لم يُبِدْهُم بَنو إِسرائيلَ، ففَرضَ علَيهِم سليمانُ أشغالَ السُّخرةِ إلى هذا اليومِ. 9 وأمَّا بَنو إِسرائيلَ، فلم يُسَخِّرْهُم سليمانُ لِعَمَلِهِ، بلِ ا‏ستخدَمَهُم كجُنودٍ وضُبَّاطٍ وقادَةٍ لِخَيلِهِ ومَركباتِهِ. 10 ووَكَّلَ سليمانُ مئتينِ وخمسينَ رَجُلا يُراقبونَ الّذينَ سَخّرَهُم لِمُختَلفِ الأعمالِ الّتي قامَ بها.
11 ونقَلَ سليمانُ ا‏بنَةَ فِرعَونَ زوجتَهُ مِنْ مدينةِ داوُدَ إلى القصرِ الّذي بَناهُ لها، لأنَّهُ قالَ: «لا تسكُنُ زوجَةٌ لي في قصرِ داوُدَ مَلِكِ إِسرائيلَ، لأنَّ كُلَّ مكانٍ دخَلَهُ تابوتُ العَهدِ مكانٌ مُقَدَّسٌ».
12 وقدَّمَ سليمانُ مُحرَقاتٍ للرّبِّ على المذبَحِ الّذي بَناهُ أمامَ رِواقِ الهَيكلِ. 13 وكانَ يفعَلُ ذلِكَ با‏نتظامٍ حسَبَ ما جاءَ في وصيَّةِ موسى، في السُّبوتِ ورُؤوسِ الشُّهورِ، وفي الأَعيادِ السَّنويَّةِ الثَّلاثةِ وهيَ: عيدُ الفَطيرِ‌ وعيدُ الحَصادِ‌ وعيدُ المَظالِّ‌. 14 وحسَبَ ترتيـبِ داوُدَ أبـيهِ، أقامَ سليمانُ فِرَقَ الكهَنةِ‌ في مكانِ خِدمتِهِم واللاَّويِّينَ في التَّسبـيحِ والخِدمةِ أمامَهُم با‏نتظامٍ. وأقامَ أيضا، بِـحسَبِ وصيَّةِ داوُدَ رَجُلِ اللهِ، فِرَقَ البوَّابـينَ الّذينَ يَتناوبونَ على حِراسَةِ الأبوابِ. 15 ولم يَحِدْ سليمانُ عَنْ وصيَّةِ داوُدَ للكهَنةِ واللاَّويِّينَ في أمْرِ الخَزائنِ وفي كُلِّ أمْرٍ.
16 وتمَّمَ سليمانُ في ذلِكَ الوقتِ كُلَّ أعمالِهِ، الّتي كانَت ناجِحَةً مِنْ يومِ تأسيسِ الهَيكلِ إلى نهايةِ بِنائِهِ.
17 ثُمَّ ذهَبَ سليمانُ إلى عَصيونَ جابَرَ وإلى أيلةَ على شاطئِ البحرِ في أرضِ أدومَ. 18 وأرسلَ لَه المَلِكُ حيرامُ سُفنا، وملاَّحينَ مُتَمَرِّسينَ بأمورِ البحرِ، فأبحروا إلى أرضِ أوفيرَ معَ رِجالِ سليمانَ وأخذوا مِنْ هُناكَ نَحوَ أربَعةٍ وستِّينَ قِنطارا مِنَ الذَّهبِ وحمَلوها إلى المَلِكِ سليمانَ.
Sulemani la baara kuu koteŋolu
(1 Mansoolu 9:10-28)
1 Yaawe Batudulaa Buŋo* niŋ Sulemani la mansasuwo loo ye sanji muwaŋ ne taa. 2 Sulemani naata saatewolu lookuu, Mansa Hiramu ye mennu dii a la, bituŋ Banisirayilankoolu doolu sabatita jee.
3 Sulemani ye Hamati-Soba saatewo kele, a ye jee taa. 4 A ye Tadimori saatewo lookuu meŋ be keñewuloo* kono, aniŋ maaboridulaa saatewolu Hamati maafaŋo la. 5 A ye ñiŋ saatee fuloo tata, Beti-Horoni-Santo aniŋ Beti-Horoni-Duuma. A ye ì tata, a ye daalu ke ì la, aniŋ nee bantambiloo. 6 A ye Baalati fanaa tata ka taa saatewolu to, daamennu mu a la maaboridulaalu ti, a la neesareetoolu niŋ a la suwoolu be daameŋ. Sulemani ye feŋ-wo-feŋ hame ka a loo, a ye a loo Yerusalaamu kono le, Libanooni, aniŋ bankoolu bee kaŋ mennu be a la maraloo koto.
7 Moo doolu tarata nuŋ bankoo kaŋ ne, mennu maŋ ke Banisirayilankoolu ti. Wolu le keta Hitinkoolu ti, Amorinkoolu, Perisinkoolu, Hiwinkoolu, aniŋ Yebusinkoolu. 8 Ì mu moolu le koomalankoolu ti, Banisirayilankoolu maŋ mennu bee faa. Sulemani ye ì diyaakuyaa dookundi, aduŋ a be wo le ñaama ka naa bula bii la. 9 Bari Sulemani maŋ Banisirayilankoolu kiliŋ joŋyaatoo dookundi. Ì mu nuŋ a la kelediŋolu le ti, a la kelediŋ kuntiyolu, aniŋ keleraŋ sareeti* bayilaa kuntiyolu aniŋ suuborindilaalu. 10 Banisirayilankoolu le fanaa mu dookuu kuntiyolu ti, mennu marata Sulemani la dookuwo ma, dookuu kuntii keme fula niŋ taŋ luulu le tarata dookuulaalu kunna.
11 Sulemani ye Firawoona dimmusoo bondi naŋ Dawuda la Saatewo* to ka naa buŋo kono, a ye meŋ loo a ye. Kaatu a ko le ko, “N na musoo te tara la Dawuda la buŋo kono, Banisirayila la mansa, kaatu Yaawe la Kambeŋ Kunewo* tarata nuŋ dulaalu mennu to, seneyaata le.”
12 Bituŋ Sulemani ka jani sadaalu* bo sadaajanidulaa* kaŋ Yaawe ye, a ye meŋ loo Alla Batudulaa ñaatiliŋo la. 13 A ka ñiŋ jani sadaalu bo, ko a be laariŋ Musa la Luwaa* to ñaameŋ: Loobula Luŋ-wo-Loobula Luŋ, Kari Kuta Juuraloolu*, aniŋ saŋo juurali saboo, mennu mu Mbuuru Leweñintaŋ Juuraloo* ti, Katiri Waati Juuraloo*, aniŋ Jembereŋ Juuraloo*. 14 Ko a faamaa Dawuda ye a londi aadoo ti ñaameŋ, a ye piriisi* kafoolu tomboŋ ka ì londi baturoo daa to. A ye Lewi lasiloo moolu tomboŋ ka tara Alla tentoo daa to, aniŋ ka piriisoolu maakoyi ì la luŋ-wo-luŋ dookuwolu to, ko a be laariŋ ñaameŋ. A ye bundaa kantalaalu tomboŋ ka ì londi ì la dulaalu to, ko a ñanta ñaameŋ, kaatu Alla la moo Dawuda ye a yaamari teŋ ne. 15 Aduŋ ì maŋ ì koo dii Mansa Dawuda la yaamaroo la, a ye meŋ dii piriisoolu niŋ Lewi lasiloo moolu la nuŋ, maaboridulaalu niŋ kuu koteŋolu la kuwo to.
16 Bituŋ Sulemani la dookuwo bee banta, a be meŋ ke kaŋ, biriŋ Yaawe Batudulaa Buŋo fondamaŋo to fo a kumfaadulaa. Dookuwo bee timmata.
17 Bituŋ Mansa Sulemani taata Esiyoni-Keberi aniŋ Elati, Edomu bankoo kaŋ, Kulunjumbe Baa tintoo la. 18 Mansa Hiramu ye kuluŋolu kii a ye, Hiramu faŋo la moolu tarata marariŋ ì kunna, moolu le mu mennu ye baa loŋ kendeke. Ì niŋ Sulemani la dookuulaalu kafuriŋo teyita ka taa Ofiri bankoo kaŋ, aduŋ ì ye sanoo samba naŋ Sulemani ye, meŋ siyaata kilo wuli taŋ niŋ luulu ti.