Le nom d’Abram changé en celui d’Abraham
V. 1-8: cf. Ps 105:8-11. Ro 4:13, etc.
1 Lorsque Abram fut âgé de quatre-vingt-dix-neuf ans, l’Éternel apparut à Abram, et lui dit: Je suis le Dieu tout-puissant. Marche devant ma face, et sois intègre. 2 J’établirai mon alliance entre moi et toi, et je te multiplierai à l’infini. 3 Abram tomba sur sa face; et Dieu lui parla, en disant: 4 Voici mon alliance, que je fais avec toi. Tu deviendras père d’une multitude de nations. 5 On ne t’appellera plus Abram; mais ton nom sera Abraham, car je te rends père d’une multitude de nations. 6 Je te rendrai fécond à l’infini, je ferai de toi des nations; et des rois sortiront de toi. 7 J’établirai mon alliance entre moi et toi, et tes descendants après toi, selon leurs générations: ce sera une alliance perpétuelle, en vertu de laquelle je serai ton Dieu et celui de ta postérité après toi. 8 Je te donnerai, et à tes descendants après toi, le pays que tu habites comme étranger, tout le pays de Canaan, en possession perpétuelle, et je serai leur Dieu.
La circoncision instituée
V. 9-14: cf. Ac 7:8. Ro 4:11, Ro 12.
9 Dieu dit à Abraham: Toi, tu garderas mon alliance, toi et tes descendants après toi, selon leurs générations. 10 C’est ici mon alliance, que vous garderez entre moi et vous, et ta postérité après toi: tout mâle parmi vous sera circoncis. 11 Vous vous circoncirez; et ce sera un signe d’alliance entre moi et vous. 12 A l’âge de huit jours, tout mâle parmi vous sera circoncis, selon vos générations, qu’il soit né dans la maison, ou qu’il soit acquis à prix d’argent de tout fils d’étranger, sans appartenir à ta race. 13 On devra circoncire celui qui est né dans la maison et celui qui est acquis à prix d’argent; et mon alliance sera dans votre chair une alliance perpétuelle. 14 Un mâle incirconcis, qui n’aura pas été circoncis dans sa chair, sera exterminé du milieu de son peuple: il aura violé mon alliance.
V. 15-22: cf. Ge 18:9-15Ge 21:1-7.
15 Dieu dit à Abraham: Tu ne donneras plus à Saraï, ta femme, le nom de Saraï; mais son nom sera Sara. 16 Je la bénirai, et je te donnerai d’elle un fils; je la bénirai, et elle deviendra des nations; des rois de peuples sortiront d’elle. 17 Abraham tomba sur sa face; il rit, et dit en son cœur: Naîtrait-il un fils à un homme de cent ans? Et Sara, âgée de quatre-vingt-dix ans, enfanterait-elle? 18 Et Abraham dit à Dieu: Oh! Qu’Ismaël vive devant ta face! 19 Dieu dit: Certainement Sara, ta femme, t’enfantera un fils; et tu l’appelleras du nom d’Isaac. J’établirai mon alliance avec lui comme une alliance perpétuelle pour sa postérité après lui. 20 A l’égard d’Ismaël, je t’ai exaucé. Voici, je le bénirai, je le rendrai fécond, et je le multiplierai à l’infini; il engendrera douze princes, et je ferai de lui une grande nation. 21 J’établirai mon alliance avec Isaac, que Sara t’enfantera à cette époque-ci de l’année prochaine. 22 Lorsqu’il eut achevé de lui parler, Dieu s’éleva au-dessus d’Abraham.
V. 23-27: cf. Ps 119:60. Jos 5:2-9.
23 Abraham prit Ismaël, son fils, tous ceux qui étaient nés dans sa maison et tous ceux qu’il avait acquis à prix d’argent, tous les mâles parmi les gens de la maison d’Abraham; et il les circoncit ce même jour, selon l’ordre que Dieu lui avait donné. 24 Abraham était âgé de quatre-vingt-dix-neuf ans, lorsqu’il fut circoncis. 25 Ismaël, son fils, était âgé de treize ans lorsqu’il fut circoncis. 26 Ce même jour, Abraham fut circoncis, ainsi qu’Ismaël, son fils. 27 Et tous les gens de sa maison, nés dans sa maison, ou acquis à prix d’argent des étrangers, furent circoncis avec lui.
Sunnoo, kambeŋo taamanseeroo
1 Kabiriŋ Iburama siyo be sanji taŋ kononto niŋ kononto, Yaawe* fintita a kaŋ, a ko a ye ko, “Nte le mu Alla ti, Alla Tallaa. N na siloo nooma, jalayiri te tara la i kaŋ. 2 M be n na kambeŋo siti la n niŋ i teema, aduŋ m be i koomoo siyandi la famfaŋ.”
3 Iburama sujudita, bituŋ Alla naata a fo a ye ko, 4 “Nte la karoo la, ñiŋ ne mu kambeŋo ti n niŋ i teema: I be ke la lasili jamaa le bonsuŋo ti. 5 I too te ke la Iburama ti kotenke. I too be ke la Iburayima le ti, kaatu ŋa i ke lasili jamaa le bonsuŋo ti. 6 M be i koomoo siyandi la le famfaŋ, m be lasiloolu le bo la i bala, aduŋ mansoolu be bo la ite le bala. 7 M be n na kambeŋo londi la n niŋ i teema, aniŋ i koomalankoolu, ì jamaanoolu bee la, kambeŋ looriŋo fo abadaa, ka ke i la Alla ti, aniŋ i koomalankoolu mennu be naa ite koolaa. 8 I be bankoo meŋ kaŋ luntaŋyaa la teŋ, m be a dii la i la le aniŋ ka taa fo mennu be bo la i bala. Kanaani bankoo bee ka ke ali taa ti fo abadaa, aduŋ nte le be ke la ì la Alla ti.”
9 Alla tententa ka a fo Iburayima ye ko, “I ñanta n na kambeŋo muta la le ka taa fo i koomalankoolu, ì jamaanoolu bee la. 10 Ñiŋ mu nte niŋ ite teema kambeŋ ne ti, i ñanta meŋ muta la, ka taa fo mennu be bo la i bala. Kee-wo-kee ali kono, ì bee ñanta sunna la le. 11 Ali ñanta sunna la le, wo le be ke la kambeŋo taamanseeroo ti n niŋ ali teema. 12-13 Ali la jamaanoolu bee kono, kee-wo-kee, niŋ a siyo futata tili seyi, a ñanta sunna la le. Aduŋ ñiŋ ñanta ke la joŋolu fanaalu la le, mennu wuluuta ali la buŋolu kono, aniŋ joŋolu ali ye mennu saŋ kodoo la ka bo luntaŋolu bulu, mennu maŋ ke ali faŋo yeloo ti. Ali be n na badaa-badaa kambeŋ londiriŋo soto la ali baloo bala niŋ ñiŋ siloo le la. 14 Bari niŋ kee-wo-kee maŋ sunna, wo maarii be bondi la a la moolu kono le. Kaatu a maarii ye n na kambeŋo le tiñaa.”
15 Alla ko Iburayima ye ko, “I la musoo Saarayi, kana a kumandi Saarayi la kotenke, a too ñanta ke la Saara le ti. 16 M be neema la a ma, m be dinkewo dii la i la ka bo niŋ ate la. M be neema la a ma, a ye naa ke lasiloolu baamaa ti, aniŋ mansoolu be bo la ate le koomalankoolu bala.”
17 Bituŋ Iburayima ye a kuŋo jimi, a jeleta, a ko a faŋ ye ko, “Fo kewo meŋ siyo be sanji keme, wo maarii si diŋ soto noo baŋ? Fo Saara meŋ siyo be sanji taŋ kononto, si diŋ soto noo baŋ?” 18 Bituŋ Iburayima naata a fo Alla ye ko, “Isimayila siimaayandi, i la hiina ye tara a fee!”
19 Alla ko a ye ko, “Hanii, i la musoo Saara be dinkewo le wuluu la i la, i si a toolaa Isiyaaka la. M be n na kambeŋo londi la n niŋ ate le teema, kambeŋo meŋ be tara la looriŋ fo abadaa, ka taa fo ate koolaa, mennu be bo la a bala. 20 Ŋa i la kumoo moyi Isimayila la kuwo to le. M be neema la a ma, ŋa a jiidindi, a koomoo ye siyaa famfaŋ. Ate le fanaa be ke la maralilaa taŋ niŋ fuloo faamaa ti, aduŋ m be lasili yiriwaariŋ baa le bo la a bala. 21 Bari n na kambeŋo, m be wo londi la n niŋ Isiyaaka le teema, Saara be meŋ wuluu la i la jaari ñiŋ ñoŋ waatoo.” 22 Kabiriŋ a niŋ a pareeta diyaamoo la, Alla ye a tu jee, a taata.
23 Bituŋ Iburayima ye a dinkewo Isimayila taa, aniŋ joŋolu mennu bee wuluuta a la buŋo kono, aniŋ a ye mennu saŋ kodoo la, kee-wo-kee, niŋ a be Iburayima la buŋo le kono, a ye ì bee sunna wo luŋo faŋo le la, ko Alla ye a fo a ye ñaameŋ. 24 Iburayima siyo be sanji taŋ kononto niŋ kononto, kabiriŋ a be sunna la. 25 A dinkewo Isimayila be sanji taŋ niŋ saba, kabiriŋ a be sunna la. 26 Wo luŋ kiliŋo le mu, Iburayima niŋ a dinkewo Isimayila sunnata, 27 aniŋ kewolu mennu bee be a la buŋo kono, joŋolu mennu wuluuta a la buŋo kono, a niŋ a ye meŋ-wo-meŋ saŋ kodoo la luntaŋolu bulu. Wolu bee le niŋ a sunnata ñoo la.