Abraham mis à l’épreuve par l’Éternel, qui lui ordonne d’offrir en holocauste son fils Isaac
V. 1-19: cf. (Hé 11:17-19. Ja 2:21-23.) (Jn 3:16. 1 Jn 4:9, 10.)
1 Après ces choses, Dieu mit Abraham à l’épreuve, et lui dit: Abraham! Et il répondit: Me voici! 2 Dieu dit: Prends ton fils, ton unique, celui que tu aimes, Isaac; va-t’en au pays de Morija, et là offre-le en holocauste sur l’une des montagnes que je te dirai. 3 Abraham se leva de bon matin, sella son âne, et prit avec lui deux serviteurs et son fils Isaac. Il fendit du bois pour l’holocauste, et partit pour aller au lieu que Dieu lui avait dit. 4 Le troisième jour, Abraham, levant les yeux, vit le lieu de loin. 5 Et Abraham dit à ses serviteurs: Restez ici avec l’âne; moi et le jeune homme, nous irons jusque-là pour adorer, et nous reviendrons auprès de vous. 6 Abraham prit le bois pour l’holocauste, le chargea sur son fils Isaac, et porta dans sa main le feu et le couteau. Et ils marchèrent tous deux ensemble. 7 Alors Isaac, parlant à Abraham, son père, dit: Mon père! Et il répondit: Me voici, mon fils! Isaac reprit: Voici le feu et le bois; mais où est l’agneau pour l’holocauste? 8 Abraham répondit: Mon fils, Dieu se pourvoira lui-même de l’agneau pour l’holocauste. Et ils marchèrent tous deux ensemble. 9 Lorsqu’ils furent arrivés au lieu que Dieu lui avait dit, Abraham y éleva un autel, et rangea le bois. Il lia son fils Isaac, et le mit sur l’autel, par-dessus le bois. 10 Puis Abraham étendit la main, et prit le couteau, pour égorger son fils. 11 Alors l’ange de l’Éternel l’appela des cieux, et dit: Abraham! Abraham! Et il répondit: Me voici! 12 L’ange dit: N’avance pas ta main sur l’enfant, et ne lui fais rien; car je sais maintenant que tu crains Dieu, et que tu ne m’as pas refusé ton fils, ton unique. 13 Abraham leva les yeux, et vit derrière lui un bélier retenu dans un buisson par les cornes; et Abraham alla prendre le bélier, et l’offrit en holocauste à la place de son fils. 14 Abraham donna à ce lieu le nom de Jehova-Jiré. C’est pourquoi l’on dit aujourd’hui: A la montagne de l’Éternel il sera pourvu. 15 L’ange de l’Éternel appela une seconde fois Abraham des cieux, 16 et dit: Je le jure par moi-même, parole de l’Éternel! Parce que tu as fait cela, et que tu n’as pas refusé ton fils, ton unique, 17 je te bénirai et je multiplierai ta postérité, comme les étoiles du ciel et comme le sable qui est sur le bord de la mer; et ta postérité possédera la porte de ses ennemis. 18 Toutes les nations de la terre seront bénies en ta postérité, parce que tu as obéi à ma voix. 19 Abraham étant retourné vers ses serviteurs, ils se levèrent et s’en allèrent ensemble à Beer-Schéba; car Abraham demeurait à Beer-Schéba.
V. 20-24: cf. Pr 25:25. Ge 24:15.
20 Après ces choses, on fit à Abraham un rapport, en disant: Voici, Milca a aussi enfanté des fils à Nachor, ton frère: 21 Uts, son premier-né, Buz, son frère, Kemuel, père d’Aram, 22 Késed, Hazo, Pildasch, Jidlaph et Bethuel. 23 Bethuel a engendré Rebecca. Ce sont là les huit fils que Milca a enfantés à Nachor, frère d’Abraham. 24 Sa concubine, nommée Réuma, a aussi enfanté Thébach, Gaham, Tahasch et Maaca.
Alla ye Iburayima yaamari ka Isiyaaka bo sadaa ti
1 Ñiŋ kuwolu boriŋo a la, Alla naata Iburayima kotobo. A ko a ye ko, “Iburayima!” Iburayima ko a ye ko, “M fele jaŋ.” 2 Bituŋ Alla ko a ye ko, “I dinkewo taa, i dinkee kiliŋo, i kanu diŋo Isiyaaka, i ye taa Moriya tundoo kaŋ. M be konkoo yitandi la i la, i ye a bo n ye jani sadaa* ti jee.”
3 Wo saamoo soomandaa Iburayima wulita juuna. A ye sadaa ñiŋ janiraŋ loo bee kuntu. A ye a la faloo dunindi. Bituŋ a niŋ a dinkewo Isiyaaka wulita ka taa dulaa ñiŋ to, Alla ye meŋ na kuwo fo a ye. A niŋ a la dookuulaa moo fula le fanaa taata ñoo la. 4 Tili sabanjaŋ luŋo la, Iburayima ye a kuŋo wuli, a ye dulaa ñiŋ hayinaŋ a ñaato. 5 Bituŋ a ko a la dookuulaalu ye ko, “Alitolu ye tu jaŋ, ali niŋ faloo. Nte niŋ Isiyaaka be taa la jana le. M̀ be taa Alla batoo la jee, wo koolaa m̀ be naa muruŋ na naŋ ali kaŋ ne.”
6 Iburayima ye loo taa, sadaa be jani la meŋ na. A ye a laa a diŋo Isiyaaka kunto. Bituŋ ate faŋo ye dimbaa samba aniŋ muroo. Bituŋ ì moo fuloo bee taata ñoo la.
7 Isiyaaka ko a faamaa Iburayima ye ko, “M faa!” Bituŋ a ko a ye ko, “M fele jaŋ, n dinkewo.” A ko a ye ko, “Dimbaa niŋ loo be jaŋ ne, bari saajiiriŋo lee, meŋ be ke la jani sadaa ti?”
8 Iburayima ko a ye ko, “N dinkewo, Alla faŋo le be saajiiriŋo dii la, meŋ be ke la jani sadaa ti.” Wo le to ì moo fuloo bee tententa ka taa ñoo la.
9 Kabiriŋ ì futata dulaa ñiŋ to, Alla ye daameŋ na kuwo fo a ye, Iburayima ye sadaabodulaa* loo jee. A ye loo jurumi a kaŋ. Bituŋ a ye a diŋo Isiyaaka siti, a ye a laa wo sadaabodulaa loo kaŋ santo. 10 Iburayima ye muroo sika ka naa a diŋo kanateyi doroŋ, 11 Yaawe* la malaayikoo naata Iburayima kumandi ka bo santo ko, “Iburayima, Iburayima!” Iburayima ko, “M fele.”
12 A ko a ye ko, “I buloo kana maa ñiŋ kambaanendiŋo la, waraŋ ka feŋ ke a la. Saayiŋ ŋa a loŋ ne ko, i ye Alla ñaasilaŋo soto le, baawo i maŋ balaŋ ka i dinkee kiliŋo ke sadaa ti n ye.”
13 Bituŋ Iburayima ye a kuŋo wuli, a ye saakotoŋo je, a binoo be marandiŋ ñunkoo kono. Iburayima taata, a ye a taa jee, a ye a bo jani sadaa ti, ka ke a dinkewo jooseyiraŋo ti. 14 Iburayima ye wo dulaa toolaa, “Yaawe faŋo le be a dii la.” Hani bii ì ka a fo wo le ñaama, “Yaawe la konkoo kaŋ, a be a dii la le.”
15 Yaawe la malaayikoo ye Iburayima kumandi siiñaa fulanjaŋo la ka bo santo, 16 a ko a ye ko, “Yaawe ye ñiŋ ne bankee ko, ‘N kalita m faŋo le la i la ñiŋ kuwo kewo kaŋ: bayiri i maŋ i dinkee kiliŋo siyaa n ye sadaa ti, 17 m be neema la i ma, aduŋ m be i koomalankoolu siyandi la komeŋ looloolu, aniŋ komeŋ bankumunkoo, aduŋ i koomalankoolu be ì jawoolu noo la le. 18 Duniyaa moo koteŋolu bee be neemoo soto la ka bo niŋ i koomoo le la, kaatu i ye n na yaamaroo muta le.’ ”
19 Iburayima muruta a la dookuulaalu kaŋ, a niŋ ì taata ñoo la Beeriseba. A sabatita jee le to.
Nahori koomalankoolu
20 Waati doo naata soto, kumoo futata Iburayima ma ko, “Milika fanaa ye diŋolu wuluu i doomaa Nahori la le: 21 Usi le mu diŋ foloo ti, a doomaa Busi, Kemuweli, Aramu faamaa, 22 Kesedi, Haso, Pilidasi, Yidilafi, aniŋ Betuweli.” 23 Betuweli naata ke Rebeka faamaa ti. Ñiŋ moo seyoo, Milika ye wolu le wuluu Nahori la, Iburayima doomaa. 24 A la kaŋ foroyandi musoo*, meŋ too mu Rewuma ti, ye Teba le wuluu a la, Kahamu, Tahasi aniŋ Maaka.