Fiirilaa la mansaaloo
(Maaka 4:1-9Luka 8:4-8)
1 Wo luŋ kiliŋo la, Yeesu fintita buŋo kono, a taata sii baa daala. 2 Moo jamaa kuruta a la. Wo kamma la a bulata kuluŋo kono ka sii jee. Kafoo bee naata loo baa daala. 3 Yeesu ye feŋ jamaa fo ì ye mansaaloo kono. A ko, “Fiirilaa kiliŋ ne taata fiiroo la. 4 Kabiriŋ a be fiiroo la, kese doolu jolonta moolu la tambidulaa to. Bituŋ kunoolu naata, ì ye ì domo. 5 Kese doolu jolonta beroolu le kaŋ, ì maŋ banku jamaa soto daameŋ. Ì falinta tariyaake, kaatu bankoo maŋ siyaa jee. 6 Kabiriŋ tiloo malata, ì norota, aduŋ baawo ì suloolu maŋ jamfa bankoo kono, ì naata jaa. 7 Kese doolu jolonta ŋaniŋolu kono. Kabiriŋ ŋaniŋolu menta, ì ye ì dete, ì faata. 8 Bari kese doolu jolonta banku betoo le kaŋ. Ì naata diŋ, doolu siidulaa keme, doolu taŋ wooro aniŋ doolu taŋ saba. 9 Meŋ ye tuloo soto, a si a moyi.”
Mansaaloolu daliiloo
(Maaka 4:10-12Luka 8:9-10)
10 Bituŋ saayiboolu naata Yeesu kaŋ, ì ko a ye ko, “Muŋ ne ye a tinna i ka diyaamu ì ye niŋ mansaaloolu la?” 11 A ye ì jaabi ko, “Arijana mansabaayaa kulloolu diita alitolu la le ka ì loŋ, bari ì maŋ dii itolu la. 12 Moo meŋ ye feŋ soto, doo be dii la wo le la, aduŋ a be jamaa baa le soto la. Bari moo meŋ maŋ feŋ soto, a ye meŋ faŋo soto, wo be buusi la a la le. 13 Kaatu ì ka juubeeroo ke le, bari ì buka jeroo ke. Ì ka lamoyiroo ke le, bari ì buka moyiroo ke, sako ì si fahaamuroo ke. 14 Annabilayi Yesaya la kumoo timmata ì la kuwo to le, a ye meŋ fo ko:
‘Ali be lamoyiroo ke la le, bari ali te a fahaamu la.
Ali be juubeeroo ke la le, bari ali te feŋ je la.
15 Kaatu ñiŋ moolu sondomoolu bee jaata le.
Ì buka moyiroo ke noo baake ì tuloolu la,
aduŋ ì ye ì ñaalu biti le.
Niŋ wo nte, ì be jeroo ke la ì ñaalu la le,
ì ye moyiroo ke ì tuloolu la,
aduŋ ì be fahaamuroo ke la ì sondomoolu la le
ka naa muru nte kaŋ, fo n si ì kendeyandi.’
16 “Bari barakoo be alitolu ñaalu niŋ ali tuloolu ye le, kaatu ali ye jeroo ke le, aniŋ ali ye moyiroo ke le fanaa. 17 Tooñaa, m be a fo la ali ye, annabiyomu jamaa aniŋ moo tilindiŋolu hameta ka kuwolu je, ali ye mennu je, bari ì maŋ ì je. Aduŋ ì hameta ka kuwolu moyi, ali ye mennu moyi, bari ì maŋ ì moyi.
Yeesu ye mansaaloo firiŋ
(Maaka 4:13-20Luka 8:11-15)
18 “Saayiŋ, ali fiirilaa la mansaaloo kotoo lamoyi. 19 Niŋ moo meŋ ye mansabaayaa kumoo moyi, aduŋ a maŋ a fahaamu, Seetaanoo* si naa a buusi a la, meŋ fiita a sondomoo kono. Ñiŋ ne mu kesoo ti, meŋ jolonta moolu la tambidulaa to. 20 Meŋ jolonta beroolu kaŋ, wo ka moo la kuwo le yitandi, meŋ ye kumoo moyi, aduŋ wo loo niŋ baroo teema a seewooriŋo ye a muta. 21 Bari bayiri kumoo maŋ suloo duŋ a sondomoo kono, a si muña fo waatindiŋ. Niŋ bataa niŋ koleyaa kuwolu naata a kaŋ kumoo kamma la, jee niŋ jee doroŋ, a si badali. 22 Meŋ jolonta ŋaniŋolu kono, wo ka moo la kuwo le yitandi, meŋ ye kumoo moyi, bari duniyaa la bataa kuwolu niŋ naafuloolu ñaaboo ye kumoo dete a kono. Bituŋ kumoo maŋ naa nafaa soto. 23 Bari meŋ jolonta banku betoo kaŋ, wo ka moo la kuwo le yitandi, meŋ ye kumoo moyi, aduŋ a ye a fahaamu. Wo kesoo le ka faliŋ ka diŋolu bondi, doolu siidulaa keme, doolu siidulaa taŋ wooro aniŋ doolu siidulaa taŋ saba.”
Ñaamoo la mansaaloo
24 Yeesu ye mansaali doo fanaa fo ì ye, a ko, “Arijana mansabaayaa ka munta le ko kewo, meŋ ye siimaŋ kese betoolu fii a la kunkoo kono. 25 Bari moolu be siinoo kaŋ waatoo meŋ na, a jawoo naata, a ye ñaamoolu fii a la fiifeŋolu kono. Bituŋ a taata. 26 Kabiriŋ fiifeŋolu falinta aniŋ ì ye tinsoolu bondi, ñaamoolu fanaa naata finti ì kono. 27 Bituŋ kunkutiyo la dookuulaalu naata, ì ko a ye ko, ‘Alifaa, fo i maŋ siimaŋ kese betoolu le fii i la kunkoo kono baŋ? Saayiŋ a ye ñaamoolu soto ñaadii le?’ 28 A ye ì jaabi ko, ‘N jawoo le ye ñiŋ ke!’ Bituŋ dookuulaalu ko a ye ko, ‘Fo i lafita le, ŋà taa ì wutu baŋ?’ 29 Bari a ko, ‘Hanii, kaatu niŋ ali be ñaamoolu wutu kaŋ, ali be siimaŋolu fanaa wutu la ñoo la le. 30 Ali ì bee bula, ì ye meŋ ñoo la fo katiri waatoo. Katiri waatoo la, m be a fo la katirilaalu ye le, ì si ñaamoolu foloo kafu ñoo ma, ì ye ì siti ka ì jani. Bari ì si siimaŋo kafu ñoo ma n na buntuŋo kono.’ ”
Mutaari kesoo la mansaaloo
(Maaka 4:30-32Luka 13:18-19)
31 Yeesu ye mansaali doo fanaa fo ì ye ko, “Arijana mansabaayaa ka munta le ko mutaari kesoo, kewo ye meŋ taa, a ye a fii a la kunkoo kono. 32 Ate le dooyaata fiifeŋ kesoolu bee ti, bari niŋ a falinta, ate le ka naa wara ka tambi naaki fiifeŋolu bee la. A ye naa ke yiroo ti fo kunoolu ye naa, ì ye ñaŋolu laa a buloolu kaŋ.”
Leweñoo la mansaaloo
(Luka 13:20-21Maaka 4:33-34)
33 Yeesu ye mansaali doo fanaa fo ì ye ko, “Arijana mansabaayaa ka munta le ko leweñoo, musoo ye meŋ taa, a ye a niŋ fariña paani saba nooni, leweñoo ye ñiŋ fariñoo bee selendi.”
34 Bituŋ Yeesu ye ñiŋ kuwolu bee fo moolu ye mansaaloolu le kono. A maŋ feŋ fo ì ye, meŋ maŋ tara mansaaloo kono. 35 Ñiŋ keta le ka annabiyomoo la kumoo timmandi ko:
“M be diyaamu la niŋ mansaaloolu le la.
M be kuwolu le bankee la, mennu be maaboriŋ,
kabiriŋ duniyaa daa waatoo la.”
Ñaamoo la mansaaloo kotoo
36 Wo to le Yeesu ye kafoo bula jee, a taata buŋo kono. Bituŋ a la saayiboolu naata a kaŋ ka a fo a ye, “Ñiŋ kunkukono ñaamoo la mansaaloo firiŋ ǹ ye.” 37 A ye ì jaabi ko, “Moo meŋ ye kese betoolu fii, wo le mu Moo Dinkewo* ti. 38 Kunkoo mu duniyaa le ti, aduŋ kese betoolu mu Alla la mansabaayaa diŋolu le ti. Ñaamoo mu Seetaani noomalankoolu le ti. 39 Jawoo meŋ ye ì fii, wo mu Seetaanoo le ti. Katiri waatoo mu duniyaa bandulaa le ti, aduŋ katirilaalu mu malaayikoolu le ti. 40 Ko ñaamoo kafuta ñoo ma ka jani dimbaa kono ñaameŋ, a be ke la wo le ñaama duniyaa labandulaa to. 41 Moo Dinkewo be a la malaayikoolu kii la naŋ ne, aduŋ ì be moolu mennu ka moo doolu duŋ junuboo to, aniŋ junubelaalu kafu la ñoo ma le, ka ì bee bondi a la mansabaayaa kono. 42 Malaayikoolu be ì fayi la fuuri dimbaa wuleŋo le kono, kumboo niŋ nimisoo be daameŋ. 43 Bituŋ moo tilindiŋolu si malamala ko tiloo ì Faamaa la mansabaayaa kono. Meŋ ye tuloo soto, a si a moyi.
Naafulu maaboriŋo la mansaaloo
44 “Arijana mansabaayaa ka munta le ko naafuloo meŋ be maaboriŋ kunkoo kono. Kabiriŋ kewo ye a je, a naata a maabo kuu jee. A niŋ seewoo taata, a ye a la sotofeŋolu bee waafi, bituŋ a ye wo kunkoo saŋ.
Pemoo la mansaaloo
45 “Arijana mansabaayaa ka munta le ko safaarilaa meŋ be pemoo ñini kaŋ. 46 Kabiriŋ a ye pemoo je, meŋ nafaa warata baake, a taata a la sotofeŋolu bee waafi, bituŋ a ye a saŋ.
Jaloo la mansaaloo
47 “Arijana mansabaayaa ka munta le fanaa ko jaloo, ì ye meŋ fayi baa kono. A ye ñee siifaa bee muta. 48 Kabiriŋ a faata, kewolu naata a saba tintoo kaŋ. Ì siita ka ñee betoolu bondi ka ì ke keraŋolu kono, ì ye kaatibaloolu fayi. 49 A be ke la wo le ñaama duniyaa labandulaa to. Malaayikoolu be naa la ka moo jawoolu bondi moo tilindiŋolu kono, 50 aduŋ ì be ì fayi la fuuri dimbaa wuleŋo le kono, kumboo niŋ nimisoo be daameŋ.”
Karandiriñaa siifaa fula
51 Wo to le Yeesu ye ì ñininkaa ko, “Fo ali ye ñiŋ bee fahaamu le baŋ?” Ì ye a jaabi ko, “Haa.”
52 Bituŋ a ko ì ye ko, “Luwaa karammoo-wo-Luwaa karammoo* meŋ keta Arijana mansabaayaa la saayiboo ti, a ka munta le ko koridaatiyo, meŋ ka feŋ kutoolu niŋ feŋ kotoolu fintindi ka bo a la maaboridulaa.”
Yeesu la saatee moolu balanta a ma
(Maaka 6:1-6Luka 4:16-30)
53 Kabiriŋ Yeesu ye ñiŋ mansaaloolu baŋ fo la, a bota jee. 54 A taata a fansuŋ saatewo to. A ye karandiroo ke ì la diina bendulaa* to fo moolu jaakalita. Ì ko, “Ñiŋ kewo ye ñiŋ ñaameŋo niŋ semboo soto mintoo le ka ñiŋ kaawakuwolu ke? 55 Fo ñiŋ maŋ ke wo kapintaa dinkewo ti baŋ? Fo a baamaa maŋ ke Mariyaama le ti, aniŋ fo a doomaalu maŋ ke Yankuba, Yusufa, Simoni niŋ Yudas le ti baŋ? 56 Fo a baarimmusoolu bee maŋ tara m̀ fee jaŋ baŋ? Wo to ñiŋ kewo ye ñiŋ bee soto mintoo le?” 57 Wo kamma la ì balanta a ma. Bari Yeesu ko ì ye ko, “Annabiyomoo maŋ dasa horomoo la fo a fansuŋ saatewo to, aniŋ a fansuŋ dimbaayaa kono.” 58 Ì la lannabaliyaa kamma la, a maŋ kaawakuu jamaa ke jee.