Yeesu ye a la saayibe taŋ niŋ fuloo kii
(Matiyu 10:5-15Maaka 6:7-13)
1 Yeesu ye a la saayibe taŋ niŋ fuloo kumandi, a ye semboo niŋ kaŋo dii ì la, seetaani jawoolu bee kaŋ, aniŋ ka kendeyandiroo ke. 2 Bituŋ a ye ì kii ka Alla la mansabaayaa kawandi, aniŋ ka kuurantoolu kendeyandi. 3 A ko ì ye ko: “Ali kana hani feŋ samba ñoo la ali la taamasiloo kaŋ. Ali kana taamaraŋ dokoo samba, kufoo, mbuuroo waraŋ kodoo, aduŋ ali kana dendika fulanjaŋo samba. 4 Niŋ ali dunta buŋ-wo-buŋ kono, ali si sabati jee fo janniŋ ali be taa la. 5 Niŋ ì maŋ ali jiyaa daameŋ to, ali fintitoo si ali siŋolu konkoŋ ka ke seedeyaa ti ì ye.” 6 Bituŋ saayiboolu taata ka bo saatee ka taa saatee ka kibaari betoo kawandi, aniŋ ka kendeyandiroo ke daa-wo-daa.
Herodi la dewuŋo
(Matiyu 14:1-12Maaka 6:14-29)
7 Kabiriŋ Mansa Herodi ye ñiŋ kuwolu bee moyi, mennu keta, a dewunta, kaatu moo doolu ko, Yaayaa Batiseerilaa le wulita saayaa kono. 8 Doolu ko, Annabilayi Eliya le naata kotenke, aduŋ doolu ko, annabiyomu kotoo doo le wulita saayaa kono. 9 Bari Herodi ko, “Ŋa Yaayaa kuŋo kuntu le. Jumaa le duŋ mu ñiŋ kewo ti, n ka meŋ na kuwo moyi teŋ?” Bituŋ a hameta ka a je.
Yeesu ye kee wuli luulu domorindi
(Matiyu 14:13-21Maaka 6:30-44Yohana 6:1-14)
10 Kabiriŋ saayiboolu muruta naŋ, ì ye kuwolu bee saata Yeesu ye, ì ye mennu ke. A ye ì samba, ì taata suturoo kono Betisayida saatewo maafaŋo la.
11 Kabiriŋ moolu naata a loŋ, ì bulata a nooma jee. Yeesu sonta ì la naa la, a ye Alla la mansabaayaa kawandi ì ye, aduŋ a ye moolu kendeyandi, mennu suulata maakoyiroo la. 12 Kabiriŋ tiloo be naa boyi la, a la saayibe taŋ niŋ fuloo naata a kaŋ ka a fo a ye ko, “Moolu bula, ì ye taa dandanna saatewolu kono ka sabati jee, aniŋ ka domoroo ñini, kaatu jaŋ mu dulaa kiideeriŋo le ti.” 13 Bari Yeesu ko ì ye ko, “Ali faŋo si domoroo dii ì la.” Bituŋ ì ko a ye ko, “Mbuuru kuŋ luulu doroŋ ne be m̀ bulu, aniŋ ñee muru fula, fo niŋ ǹ taata ka domoroo saŋ ñiŋ moolu bee ye.”
14 Kewolu mennu be jee, wolu mu kee wuli luulu ñoŋ ne ti. Wo to le Yeesu ko a la saayiboolu ye ko, “Ali si ì kafundiŋ sindi ñoo kaŋ, kafundiŋ-wo-kafundiŋ ye moo taŋ luulu soto.” 15 Ì ye a ke wo le ñaama. 16 Wo to le a ye mbuuru kuŋ luuloo niŋ ñee muru fuloo taa, a ye santo juubee, a ye Alla daani ka domoroo barakandi. Wo koolaa, a ye mbuuru kuŋolu kuntu, a ye ì dii saayiboolu la, ka ì dii moolu la. 17 Aduŋ ì bee ye domoroo ke fo ì konoo faata. Wo koolaa, saayiboolu ye sinsiŋ taŋ niŋ fula le fandi mbuuru kuntu toolu la, mennu tuta jee.
Pita la seedeyaa
(Matiyu 16:13-19Maaka 8:27-29)
18 Luŋ doo le la, kabiriŋ Yeesu taata a faŋ ye kara la ka duwaa, aduŋ a la saayiboolu be a fee, a ye ì ñininkaa ko, “Moolu ko, nte mu jumaa le ti?” 19 Ì ye a jaabi ko, “Doolu ko, ite mu Yaayaa Batiseerilaa le ti, doolu ko, Annabilayi Eliya, aniŋ doolu ko, annabiyomu kotoo doo le wulita naŋ.” 20 A ko ì ye ko, “Bari alitolu duŋ ko, nte mu jumaa le ti?” Bituŋ Pita ye a jaabi ko, “Ite le mu Alla la Alimasiihu* ti.” 21 Wo to le Yeesu ye ì dandalaa kendeke ko, ì kana ñiŋ kuwo fo moo-wo-moo ye.
Yeesu ye a la saayaa la kuwo fo
(Matiyu 16:21-23Maaka 8:31-33)
22 Yeesu tententa diyaamoo la ko, “Moo Dinkewo* ñanta toora la kuu jamaa le la. Alifaalu be balaŋ na a ma le, aniŋ piriisi* ñaatonkoolu niŋ Luwaa karammoolu*. Ì be a faa la le, bari tili sabanjaŋo la, a be wuli la le kotenke.”
Yeesu noomalankayaa
(Matiyu 16:24-28Maaka 8:34—9:1)
23 Yeesu ko a la saayiboolu ye ko: “Moo-wo-moo meŋ lafita nte nooma la, wo si a faŋo la hame kuwolu bee bula jee. A ye a la yiribantambiloo sika luŋ-wo-luŋ, a ye n nooma. 24 Kaatu moo-wo-moo meŋ lafita ka a faŋo niyo tankandi, wo be foo la a la le. Bari moo-wo-moo meŋ foota a niyo la nte la kuwo niŋ kibaari betoo kamma la, wo be a niyo tankandi la le. 25 Moo be muŋ nafaa le soto la, niŋ a ye duniyaa feŋolu bee soto, bari a naata foo a la baluwo la ka duŋ yankankatoo kono? 26 Moo-wo-moo meŋ maluta nte niŋ n na kumoolu la, wo to Moo Dinkewo fanaa be malu la wo maarii la le, niŋ a naata a la semboo niŋ waroo kono, aniŋ a Faamaa la kallankeeyaa*, a niŋ malaayika senuŋolu. 27 Bari m be tooñaa fo la ali ye ko, moo doolu be looriŋ jaŋ, mennu te saayaa nene la, fo niŋ ì ye Alla la mansabaayaa je.”
Yeesu muluŋo la yelemoo
(Matiyu 17:1-8Maaka 9:2-8)
28 Tili seyi ñoŋ koolaa, kabiriŋ Yeesu ye ñiŋ kumoolu fo, a ye Pita, Yohana aniŋ Yankuba samba duwaa la konkoo kaŋ. 29 Kabiriŋ a be duwaa kaŋ, a ñaadaa naata yelema, a la waramboo be malamala kaŋ, a koyita fer. 30 Jee niŋ jee kee fula niŋ a tarata diyaamoo la, Musa niŋ Eliya. 31 Ì fintita naŋ kallankeeyaa kono, ì niŋ Yeesu diyaamuta a la saayaa la kuwo la, aniŋ a be naa meŋ timmandi la Yerusalaamu kono.
32 Pita niŋ a mooñoolu be siinoo kaŋ kendeke. Kabiriŋ ì kuninta, ì ye Yeesu la malamaloo je, aniŋ kee fula mennu be looriŋ a fee. 33 Kabiriŋ ñiŋ kee fuloo be Yeesu bula kaŋ ka taa, Pita diyaamuta a ye ko, “N karammoo, a beteyaata ntolu fee le ka tara jaŋ. M̀ batu, ŋà jembereŋ saba loo. Kiliŋo ye ke ite taa ti, kiliŋo ye ke Musa taa ti, aniŋ kiliŋo ye ke Eliya taa ti.” Bari Pita maŋ a loŋ, a be meŋ fo kaŋ.
34 Kabiriŋ a be ñiŋ fo kaŋ doroŋ, minaayoo ye ì muuri. Saayiboolu silata, biriŋ ì dunta minaayoo kono. 35 Wo to le kumakaŋo bota naŋ minaayoo kono ko, “Ñiŋ ne mu n Dinkewo ti, ŋa meŋ tomboŋ. Ali ì lamoyi a la.”
36 Kabiriŋ kumakaŋo deyita, Yeesu dammaa le tuta looriŋ jee. Saayiboolu ye ñiŋ tu kulloo kono le, ì maŋ feŋ fo moo-wo-moo ye ñiŋ kuwolu to, ì ye mennu je, fo waati jaŋ koolaa.
Yeesu ye kambaanendiŋo kendeyandi
(Matiyu 17:14-18Maaka 9:14-27)
37 Wo saamoo la, kabiriŋ ì jiita naŋ konkoo kaŋ, moo jamaa le ye Yeesu benduŋ. 38 Kewo doo tarata moolu kono jee, a sarita santo ko, “Karammoo, ŋa i daani, n dinkewo juubee, meŋ dammaa be m bulu! 39 Seetaani jawoo le ka a boyindi. Niŋ a ye a maa doroŋ, a ka wuuri le, fo a daa ka kankaŋo bondi. A ka a jarajarandi le, a buka lafi ka a bula. 40 Ŋa i la saayiboolu daani ka a bayi, bari ì maŋ a ke noo.” 41 Bituŋ Yeesu ye jaabiroo ke ko, “Alitolu jamaani lannabaloo, jamaani jenkeriŋo! Nte ñanta tara la ali fee fo waati jumaa le la, aniŋ ka muña ali ye? I diŋo samba naŋ jaŋ.” 42 Kabiriŋ kambaanoo be naa kaŋ, seetaani jawoo ye a boyindi, a ye a jarajarandi. Bari Yeesu ye seetaani jawoo jalayi, a ye kambaanoo kendeyandi. Wo koolaa, a ye a seyindi a faamaa la. 43 Moolu bee le jaakalita Alla la waroo la. Biriŋ moolu bee be jaakaliriŋ kuwolu la, Yeesu ye mennu ke, a ko a la saayiboolu ye ko, 44 “Ali ali tuloolu loo n na kumoolu la. Moo Dinkewo be duŋ na moolu bulu le.” 45 Bari a la saayiboolu maŋ a la ñiŋ kumoo fahaamu. A maabota ì ma le, fo ì kana a fahaamu noo, aduŋ ì maŋ haañi ka a ñininkaa.
Jumaa le la kuwo warata?
(Matiyu 18:1-5Maaka 9:33-37)
46 Saayiboolu dammaalu tarata ñoosaboo la, meŋ na kuwo warata ka tambi ì bee la. 47 Kabiriŋ Yeesu ye ì sondomoolu la miiroolu loŋ, a ye dindiŋo taa, a ye a londi a daala. 48 A ko ì ye ko, “Moo-wo-moo meŋ ye ñiŋ dindiŋo jiyandi n too la, wo ye nte le jiyandi. Aduŋ moo-wo-moo meŋ ye nte jiyandi, a ye wo le jiyandi, meŋ ye nte kii. Moo meŋ na kuwo dooyaata ali bee ti, wo le mu moo ti, meŋ na kuwo warata ali bee ti.”
49 Bituŋ Yohana ye Yeesu jaabi ko, “N karammoo, ŋà moo le je, meŋ ye seetaani jawoolu bayi niŋ i too la. M̀ maŋ soŋ, a ye a ke, kaatu a maŋ tara ǹ na kafoo kono.” 50 Bari Yeesu ko a ye ko, “Ali kana balaŋ a la, kaatu moo meŋ maŋ balaŋ ali la, wo be ali fee le.”
Samariyankoolu la balaŋo
51 Kabiriŋ Yeesu la waatoo sutiyaata ka taa Arijana, a ye a ñaa tiliŋ ka taa Yerusalaamu. 52 Bituŋ a ye kiilaalu kii a ñaato ka taa Samariya saatewo doo to ka kuwolu parendi a ye. 53 Bari jee moolu balanta ka a jiyaa, kaatu a be a la siloo le kaŋ ka taa Yerusalaamu. 54 Kabiriŋ a la saayiboolu Yankuba niŋ Yohana ye ñiŋ je, ì ko, “M̀ Maarii, fo i lafita, ŋà dimbaa yaamari, a ye jii naŋ ka ì bee kasaara baŋ?” 55 Bari Yeesu ye ì juubee, a ye ì jalayi. 56 Wo koolaa ì taata saatee doo to.
Ka Yeesu nooma
(Matiyu 8:19-22)
57 Kabiriŋ ì be taamasiloo kaŋ, kewo doo ko Yeesu ye ko, “Nte be i nooma la le, i taata daa-wo-daa.” 58 Bituŋ Yeesu ko a ye ko, “Kunkuwuloolu ye dinkoolu soto le, ì ka tara daameŋ to. Aduŋ kunoolu fanaa ye ñaŋolu soto le, ì ka tara daameŋ to. Bari Moo Dinkewo maŋ hani dulaa soto, a be a kuŋo laa la daameŋ.”
59 Yeesu ko kee doo ye ko, “N nooma!” Bari wo ye a jaabi ko, “M Maarii, m bula foloo, ŋa taa m faamaa baadee.” 60 Yeesu ko a ye ko, “Furewolu bula, ì ye ì ñoŋ furewolu baadee, ite ye taa, i ye Alla la mansabaayaa kawandi.”
61 Wo to le kee doo ko, “M Maarii, m be i nooma la le, bari m batu foloo, ŋa taa sara n na dimbaayaa la suwo kono.” 62 Bari Yeesu ko a ye ko, “Moo-wo-moo meŋ ye daboo muta ka senoo ke, a ka tu la a kooma juubee la, wo te dookuwo ke noo la Alla la mansabaayaa kono.”