Yeesu le mu Loobula Luŋo Maariyo ti
(Matiyu 12:1-8Maaka 2:23-28)1 Loobula Luŋ doo le la, Yeesu be tambi kaŋ siimaŋ kunkoolu la. Kabiriŋ ì be taama kaŋ, a la saayiboolu ye siimaŋ tinsoo doolu kati, ì ye ì toñonka ì buloolu kono ka ì kesoolu domo. 2 Bituŋ Farisewo* doolu ko ì ye ko, “Muŋ ne ye a tinna ali ka kuwo ke, Luwaa ye meŋ haraamuyandi ka a ke Loobula Luŋo la?”
3 Wo to le Yeesu ko ì ye ko, “Fo ali nene maŋ a karaŋ, Mansa Dawuda ye meŋ ke, kabiriŋ konkoo ye a muta, a niŋ a taañoolu? 4 A dunta Alla Batudulaa Buŋo* kono ñaameŋ ka mbuuru senuŋo* domo, piriisoolu* doroŋ ñanta meŋ domo la. A ye a dii a taañoolu fanaa la.” 5 Bituŋ Yeesu ko ì ye ko, “Moo Dinkewo* le mu Loobula Luŋo Maariyo ti.”
Kendeyandiroo Loobula Luŋo la
(Matiyu 12:9-14Maaka 3:1-6)6 Loobula Luŋ doo le la, Yeesu dunta ì la diina bendulaa* to ka karandiroo ke. Kewo doo tarata jee, meŋ bulubaa buloo faata. 7 Luwaa karammoolu* niŋ Farisewolu tarata Yeesu koroosi kaŋ, fo a be kendeyandiroo ke la Loobula Luŋo la le baŋ, fo ì si siloo soto ka a tuumi. 8 Bari Yeesu ye ì la miiroolu loŋ ne. Bituŋ a ko kee bulufaariŋo ye ko, “Wuli, i ye naa loo jaŋ.” A wulita, a loota jee.
9 Bituŋ Yeesu ko ì ye ko, “Fo Musa la Luwaa* sonta le baŋ ka kuu betoo ke waraŋ ka kuu jawoo ke Loobula Luŋo la, ka moo niyo tankandi waraŋ ka a kasaara?” 10 Wo to le a ye ì bee kiliŋ-kiliŋ naa juubee, a ko kewo ye ko, “I buloo tilindi.” A ye a ke, aduŋ a buloo seyita a ñaama. 11 Bari ì kamfaata baake, ì diyaamuta ñoo ye, ì be meŋ ke la Yeesu la.
Kiilaa taŋ niŋ fuloo
(Matiyu 10:1-4Maaka 3:13-19)12 Wo luŋolu kono, Yeesu taata duwaa la konkoo santo. Suutoo bee la, a tarata duwaa la. 13 Biriŋ fanoo keta, a ye a la saayiboolu kumandi. A ye kee taŋ niŋ fula tomboŋ ì kono, a ye mennu toolaa kiilaalu* la. 14 Wo kiilaalu toolu mu ñinnu le ti: Simoni, a ye meŋ toolaa Pita la, aniŋ a baadiŋo Anduru, Yankuba, Yohana, Filipi aniŋ Batolomeyu, 15 Matiyu, Tomas aniŋ Yankuba meŋ mu Alifeyu dinkewo ti, aniŋ Simoni, ì ka meŋ kumandi Selote la, 16 Yudas meŋ mu Yankuba dinkewo ti, aniŋ Yudas Isikariyoti meŋ naata ke Yeesu jamfaalaa ti.
Yeesu tententa kendeyandiroo la
(Matiyu 4:23-25)17 Bituŋ Yeesu niŋ ì naata jii konkoo kaŋ, ì loota dulaa temberiŋo to. A noomalanka jamaa le be jee, ì niŋ moo jamaa mennu bota Yudeya tundoo kaŋ, Yerusalaamu aniŋ baa daala saatewolu to taariŋ, mennu be Tire niŋ Sidoni maafaŋo la. 18 Ì naata ka a lamoyi aniŋ ka kendeyaa ì la kuuraŋolu to. Aduŋ seetaani jawoolu ka moolu mennu batandi, ì naata kendeyaa. 19 Kafoo bee ye a kata ka Yeesu maa, kaatu semboo le ka bo a bala, meŋ ka ì bee kendeyandi.
Barakoo niŋ dankoo
(Matiyu 5:1-12)20 Wo to le Yeesu ye a kuŋo wuli, a ye a la saayiboolu juubee. Bituŋ a ko:
“Barakoo be alitolu fuwaaroolu ye,
kaatu alitolu le taa mu Alla la mansabaayaa ti.
21 Barakoo be alitolu ye, mennu be konkoriŋ saayiŋ,
kaatu ali be wasa la le.
Barakoo be alitolu ye, mennu be kumboo la saayiŋ,
kaatu ali be jele la le.
22 Barakoo be alitolu ye, niŋ moolu ye ali koŋ,
ì balanta ali ma,
ì ka ali neŋ, aniŋ ì ka ali too tiñaa,
Moo Dinkewo la kuwo kamma.
23 Ì mumuñolu ye wo kuu kiliŋo le ke annabiyomoolu la.
Ali seewoo wo luŋo la, ali ye sawuŋ-sawuŋ jusulaa kamma la,
kaatu ali la joo be wara la Arijana kono le.
24 Bari kooroo be alitolu fankamaalu ye,
kaatu ali ye ali la seewoo soto le fokabaŋ.
25 Kooroo be alitolu ye, mennu be wasariŋ saayiŋ,
kaatu ali be konko la le.
Kooroo be alitolu ye, mennu be jele kaŋ saayiŋ,
kaatu ali be woosii la le, ali ye kumboo.
26 Kooroo be alitolu ye, niŋ moolu bee ye ali jayi,
kaatu ì mumuñolu ye wo kuu kiliŋo le ke moolu la,
mennu ye ì faŋ ke annabiyomoolu ti.
Ali ali jawoolu kanu
(Matiyu 5:38-48Matiyu 7:12a)
27 “Ŋa a fo ali ye, mennu ka n lamoyi: Ali ali jawoolu kanu. Ali kuu betoo ke moolu ye, mennu ye ali koŋ. 28 Ali neemoo duwaa moolu ye, mennu ka ali danka. Ali duwaa moolu ye, mennu ka ali toorandi. 29 Niŋ moo ye i tamoo fadi, i si doo fanaa dii a la. Aduŋ meŋ ye i la waramboo taa, i si i la kotondaŋo fanaa dii a la. 30 Moo-wo-moo meŋ ye i daani, a so, aduŋ meŋ ye i la feŋolu taa, kana ì kaniŋ a la. 31 Ali kuu ke moo la, meŋ si kuŋ ali to.
32 “Niŋ ali ye moolu kanu, mennu ye ali kanu, wo be ali nafaa la muŋ ne la? Hani junubelaalu ka wo kuu kiliŋo le ke. 33 Niŋ ali ye kuu betoo ke moolu ye, mennu ka kuu betoo ke ali ye, wo be ali nafaa la muŋ ne la? Hani junubelaalu ka wo kuu kiliŋo le ke. 34 Aduŋ niŋ ali ka moolu donto, ali jikita ko, mennu be ali joo la, wo be ali nafaa la muŋ ne la? Hani junubelaalu ka ñoo donto le, aduŋ ì ka jiki ì la joo la a ñaama le.
35 “Bari ali si ali jawoolu kanu, ali ye kuu betoo ke ì ye. Ali moolu fuu, ali kana i yillaa feŋ na ì bulu. Wo to le ali la joo be wara la, aniŋ ali be ke la Alla Mansa Tallaa la dindiŋolu ti, kaatu ate beteyaata wasabaloolu fee le fanaa, aniŋ kuruŋolu. 36 Ali si balafaa soto ko ali Faamaa ye balafaa soto ñaameŋ.
Ka moo doolu kiitindi
(Matiyu 7:1-5)37 “Ali kana moolu kiitindi fo ali fanaa kana kiitindi. Ali kana a fo, moo si halaki, fo ali fanaa kana halaki. Ali yamfa moolu ye, ali fanaa si yamfoo soto. 38 Ali diiroo ke, aduŋ jamaa si dii ali la. Sumandiriñaa betoo, ì ye meŋ ñaji, ì ye a jiijaa, a ye boŋ ì kaŋ, wo le be ke la ali taa ti. Kaatu ali ye sumandaŋo meŋ dii, wo le be dii la ali la.”
39 Yeesu ye mansaaloo fanaa fo ì ye ko: “Fo finkintewo si finkintewo kenkeŋ noo le baŋ? Fo ì bee te boyi la dinkoo kono baŋ? 40 Karandiŋo la kuwo buka wara a karammoo ti, bari karandiŋ-wo-karandiŋ meŋ karanta kendeke, a be ke la le ko a karammoo.
41 “Muŋ ne ye a tinna i ka kolomandiŋo je i baadiŋo* ñaa kono, bari i buka yirikuntoo je i faŋo ñaa kono? 42 Waraŋ i si a fo noo i baadiŋo ye ñaadii le, ‘M baadiŋo, batu, ŋa kolomandiŋo bondi i ñaa kono,’ bari i maŋ yirikuntoo je, meŋ be i faŋo ñaa kono? Ite bunaafayoo! Yirikuntoo bondi i faŋo ñaa kono foloo, wo koolaa i la jeroo si seneyaa ka kolomandiŋo bondi, meŋ be i baadiŋo ñaa kono.
Yiroo niŋ a diŋo
(Matiyu 7:16-20Matiyu 12:33-37)43 “Yiri betoo buka diŋ jawoo diŋ, aduŋ yiri jawoo buka diŋ betoo diŋ. 44 Yiri-wo-yiri ka loŋ a diŋo le la. Kaatu sooto diŋolu buka kati ŋaniŋ suŋo bala, sako wayini* yiridiŋ ñatoolu si kati baransaŋo bala. 45 Moo betoo ka kuu betoolu le bondi a sondomoo kono, meŋ be faariŋ beteyaa la. Wo ñaa kiliŋo la moo jawoo ka kuu jawoolu le bondi a sondomoo kono, kaatu sondomoo be faariŋ meŋ na, daa ka wo le fo.
Buŋ loolaa fuloo
(Matiyu 7:24-27)46 “Muŋ ne ye a tinna ali ka n kumandi, ‘M Maarii, m Maarii,’ aduŋ ali buka kuwo ke, n ka ali yaamari meŋ na? 47 Moo-wo-moo meŋ naata n kaŋ, a ye n na kumoolu moyi, aduŋ a ye ì muta, m be a yitandi la ali la, wo la kuwo be ñaameŋ. 48 Wo ka munta le ko kewo meŋ be buŋ loo la, a ye sindiroo ke, a ye fondamaŋo laa beroo kaŋ. Biriŋ waamoo naata a kaŋ, aniŋ jiiboroo ye a taki, a maŋ a maamandi noo, kaatu a loota kuuke le. 49 Bari moo meŋ ye n na kumoolu moyi, aduŋ a maŋ ì muta, wo ka munta le ko kewo, meŋ ye a la buŋo loo bankoo kaŋ, a maŋ fondamaŋo ke a la. Biriŋ jiiboroo ye a taki, waati kiliŋ, a boyita piram!”
© Mandinka Bible © Bible Society in The Gambia, 2011
