Duwaa la kuwo karandiroo
(Matiyu 6:9-13Matiyu 7:7-11)
1 Luŋ doo le la, Yeesu be duwaa kaŋ dulaa doo to. Kabiriŋ a pareeta, a la saayibe kiliŋ ko a ye ko, “M Maarii, ǹ karandi duwaa la ko Yaayaa ye a la saayiboolu karandi ñaameŋ!”
2 Bituŋ Yeesu ko ì ye ko, “Niŋ ali be duwaa la, ali si a fo teŋ:
‘M̀ Faamaa,
Allamaa i too senuŋo horoma la.
I la mansabaayaa si naa.
3 Domoroo dii ǹ na luŋ-wo-luŋ.
4 Yamfa ǹ na junuboolu la,
kaatu m̀ fanaa yamfata moolu ye le,
mennu ye kuu kuruŋo ke ntolu la.
Aduŋ kana ǹ dundi marisa kuwo kono.’ ”
5 Yeesu tententa diyaamoo la ko: “Jumaa le ye teerimaa soto alitolu kono, a be taa meŋ kaŋ suutoo teema ka a fo a ye ko, ‘N donto mbuuru kuŋ saba la, 6 kaatu n teerimaa doo le naata, meŋ be taamasiloo kaŋ. M maŋ feŋ soto, m be meŋ dii la a la!’ 7 Bituŋ a teerimaa si a jaabi konoto ko, ‘Kana m batandi! Bundaa soronta le, n niŋ n na dindiŋolu be laariŋ ne. N te wuli noo la ka feŋ dii i la!’ 8 M be a fo la ali ye, a te wuli la ka feŋ dii a la, kaatu a mu a teerimaa le ti, bari a be wuli la le, kaatu a tententa daaniroo la le. A be a dii la a la le, a suulata meŋ na.
9 “Wo kamma la, m be a fo la ali ye, ali daaniroo ke, aduŋ a be dii la ali la le. Ali ñinindiroo ke, aduŋ ali be a je la le. Ali konkondiroo ke, aduŋ bundaa be yele la ali ye le. 10 Kaatu moo-wo-moo meŋ ye daaniroo ke, wo be a soto la le. Moo-wo-moo meŋ ye ñinindiroo ke, wo be a je la le. Aduŋ moo-wo-moo meŋ ye konkondiroo ke, bundaa be yele la a ye le. 11 Faa jumaa le be alitolu kono, niŋ a dinkewo ye a ñininkaa ñewo la, a be saa dii la a la, 12 waraŋ niŋ a ye a ñininkaa siiseekiloo la, a be buntaloo dii la a la? 13 Alitolu jawuyaata ñaa-wo-ñaa, ali ye a loŋ ne, ali ñanta soorifeŋ betoolu mennu dii la ali diŋolu la. Wo to a koyita le ko, ali Faamaa meŋ be Arijana be Noora Kuliŋo dii la moolu la le, mennu ye a daani!”
Yeesu niŋ Belisibul
(Matiyu 12:22-30Maaka 3:20-27)
14 Yeesu be seetaani jawu doo le bayi kaŋ, meŋ ye moo mumuneeyandi. Biriŋ seetaani jawoo bota mumunewo bala doroŋ, a diyaamuta, bituŋ moolu jaakalita. 15 Bari moo doolu be jee, mennu ko, “A ka seetaani jawoolu bayi niŋ Belisibul semboo le la, meŋ mu seetaani jawoolu la kuntiyo ti!” 16 Bituŋ doolu ye a kotobo ko, a si taamanseeroo yitandi ì la ka bo Arijana.
17 Bari Yeesu ye ì la miiroolu loŋ ne, bituŋ a ko ì ye ko: “Mansakundaa-wo-mansakundaa meŋ ye a faŋ talaa fula ti ka ñoo kele, a ka kasaara le. Aduŋ dimbaayaa-wo-dimbaayaa meŋ ye a faŋ talaa ka ñoo kele, wo te loo noo la. 18 Niŋ Seetaanoo ye a faŋ talaa, a la mansayaa be loo noo la ñaadii le?
“Ali ko, n ka seetaani jawoolu bayi niŋ Belisibul la semboo le la. 19 Niŋ nte ka seetaani jawoolu bayi ka bo niŋ Belisibul le la, wo to alitolu dinkewolu ka ì bayi ka bo niŋ jumaa le la? Wo kamma la itolu be ke la ali kiitindilaalu le ti. 20 Bari niŋ n ka seetaani jawoolu bayi niŋ Alla la semboo le la, wo to Alla la mansabaayaa naata ali kaŋ ne.
21 “Niŋ kee sembemaa ye a la kelejooraŋolu taa, a ye a la buŋo kanta, wo to a la bunkono feŋolu be tanka la le. 22 Bari niŋ kewo meŋ semboo warata a ti ye a boyinkaŋ, a be a noo la le, a ye a la kelejooraŋolu buusi a bulu, a be jikiriŋ mennu la. Wo to le a be a la suuñaari feŋolu talaŋ-talaŋ na.
23 “Moo meŋ maŋ tara m fee, wo balanta nte ma le. Aduŋ meŋ niŋ nte maŋ kafundiroo ke ñoo la, wo ka a janjaŋ ne.
Seetaani jawoo la murunaŋo
(Matiyu 12:43-45)
24 “Niŋ seetaani jawoo bota moo kono, a ka taa dulaa jaaroolu le to ka sabatidulaa ñini. Niŋ a maŋ a soto, a si naa a fo a faŋ ye ko, ‘M be muru la n na buŋo to le, m bota naŋ daameŋ.’ 25 Aduŋ niŋ a naata, a si a tara fitariŋ, aniŋ a be temberiŋ fanaa. 26 Bituŋ a si taa seetaani jawu woorowula naati, mennu jawuyaata ka tambi ate faŋo la. Ì ye duŋ a kono ka sabati jee. Wo maarii la alihaali labaŋo le ka jawuyaa ka tambi foloo la.”
Baraka tooñaa Alla ñaa koto
27 Kabiriŋ Yeesu be ñiŋ kumoolu fo kaŋ, musu doo le be kafoo kono jee, a sarita santo ko, “Barakoo be musoo ye, meŋ ye i wuluu, a ye i suusundi!” 28 Bari Yeesu ko a ye ko, “Barakoo be moolu le ye, mennu ka Alla la kumoo moyi, aniŋ ì ka a muta.”
Yunusa la taamanseeroo
(Matiyu 12:38-42)
29 Kabiriŋ kafoo be siyaa kaŋ, Yeesu ye a dati ka diyaamu ko, “Ñiŋ jamaanoo mu jamaani jawoo le ti. A ka taamanseeroo le ñini, bari taamanseeri te dii la a la fo Annabilayi Yunusa la taamanseeroo doroŋ. 30 Ko Annabilayi Yunusa keta taamanseeroo ti Ninewenkoolu ye ñaameŋ, Moo Dinkewo* fanaa be ke la taamanseeroo le ti ñiŋ jamaanoo moolu ye wo le ñaama. 31 Seba musumansoo* niŋ ñiŋ jamaanoo moolu be wuli la kiitiiluŋo la le, aduŋ a be ñiŋ jamaanoo moolu tuumi la, kaatu a bota naŋ kabiriŋ duniyaa daŋo to ka Mansa Sulemani la ñaameŋo lamoyi. Aduŋ moo fele, meŋ na kuwo warata Sulemani ti. 32 Ninewenkoolu niŋ ñiŋ jamaanoo moolu be wuli la kiitiiluŋo la le, aduŋ ì be ñiŋ jamaanoo moolu tuumi la, kaatu itolu tuubita ì la junuboolu la le ka bo niŋ Annabilayi Yunusa la kawandoo la. Aduŋ a juubee, meŋ na kuwo warata Yunusa ti, a fele.
Baloo la maloo
(Matiyu 5:15Matiyu 6:22-23)
33 “Moo buka lampoo mala ka a ke dulaa maaboriŋo to, waraŋ booloo koto, bari a ka a ke lampu looraŋo le kaŋ, fo moolu mennu be duŋ na, ì si maloo je.
34 “I ñaa le mu i baloo la lampoo ti. Wo kamma la, niŋ i ñaa diyaata, i baloo bee be faa la niŋ maloo la. Bari niŋ i ñaa maŋ diyaa, wo to i baloo bee be faa la niŋ diboo la. 35 Wo kamma la, i si i hakiloo tu, fo maloo meŋ be i kono, a kana ke diboo ti. 36 Aduŋ niŋ i baloo bee be faariŋ maloo la, diboo te a kono, a be fanu la baake le, ko lampu maloo ka malamala a kaŋ ñaameŋ.”
Yeesu ye Farisewolu niŋ Luwaa lonnaalu jalayi
(Matiyu 23:1-36Maaka 12:38-40)
37 Kabiriŋ Yeesu be diyaamu kaŋ, Farisewo* doo ye a kumandi domoroo la a yaa. Wo to le Yeesu taata, a siita taabuloo to. 38 Farisewo jaakalita Yeesu la kuwo la, kaatu a maŋ a buloo kuu, janniŋ a be domoroo ke la.
39 Wo to le Maariyo ko a ye ko, “Alitolu Farisewolu, ali ka mindaŋo niŋ booloo banta le kuu: bari ali sondomoolu be faariŋ suuñaaroo niŋ kuruŋyaa le la. 40 Alitolu toolewolu! Fo Alla meŋ ye banta dadaa, ate le maŋ konoto fanaa dadaa baŋ? 41 Ali si fuwaaroolu so feŋolu la, mennu be booloolu kono, aduŋ ì bee be seneyaa la ali ye le.
42 “Kooroo be alitolu Farisewolu ye! Ali ka hani fendiŋolu le jakoo bondi ko meŋ naana, looriyo, aniŋ jamba siifaalu bee, bari ali ka ali ñaa kaasi tiliŋo niŋ Alla kanoo la. Ñinnu le mu kuwolu ti, ali ñanta mennu ke la, aduŋ ali kana ali ñaa kaasi yaamari koteŋolu la.
43 “Kooroo be alitolu Farisewolu ye! Ali ka lafi siiraŋ betoolu le la ali la diina bendulaalu* kono, aniŋ buuñaari kontondiroo marisewolu kono taariŋ.
44 “Kooroo be alitolu ye, kaatu ali ka munta le ko kaburoolu mennu maŋ taamanseeroo soto. Moolu ka taama ì kaŋ, ì maŋ a loŋ.”
45 Wo to le Luwaa lonnaa doo ye a jaabi ko, “Karammoo, niŋ i ka ñinnu fo, i ka ntolu fanaa jalayi le.” 46 Bituŋ Yeesu ko a ye ko:
“Kooroo be alitolu Luwaa lonnaalu fanaa ye! Ali ka duni kuliŋolu le laa moolu kaŋ, mennu samboo maŋ diyaa. Bari ali faŋolu buka wo dunoolu maa hani ali bulukondiŋolu la.
47 “Kooroo be alitolu ye, kaatu ali ka buŋolu loo annabiyomoolu la kaburoolu ye le, ali mumuñolu ye mennu faa. 48 Wo to alitolu mu seedoolu le ti, aduŋ ali sonta ali mumuñolu la kebaaroolu la le, kaatu ì ye annabiyomoolu faa le, alitolu ye buŋolu loo ì la kaburoolu ye.
49 “Wo kamma la Alla la ñaameŋo fanaa ko, ‘M be annabiyomoolu niŋ kiilaalu kii la ì kaŋ ne. Ì be doolu faa la le, aduŋ ì be doolu toora la.’ 50 Annabiyomoolu mennu bee yeloo bonta biriŋ duniyaa foloodulaa to, ñiŋ jamaanoo moolu le be wo yeleboŋo dunoo taa la, 51 ka bo Haabiila yeloo to ka naa fo Jakariya yeloo to, ì ye meŋ faa sadaajanidulaa* niŋ Alla Batudulaa Buŋo* teema. Tooñaa, m be a fo la ali ye, ñiŋ jamaanoo moolu le be wo kuwo dunoo taa la.
52 “Kooroo be alitolu Luwaa lonnaalu ye! Ali ye londoo la caaboo le taa. Ali faŋolu maŋ duŋ a kono, ali ye moolu bali, mennu lafita ka duŋ.”
53 Kabiriŋ Yeesu be taa kaŋ, Luwaa karammoolu* niŋ Farisewolu ye a dati ka a batandi ñininkaari jamaa la. Ì ye a kata ka a diyaamundi kuu jamaa la, 54 aduŋ ì be a batu kaŋ, fo ì si a muta noo a la kumoolu kono.