Yusufa ye Firawoona la siiboolu fasari
1 Sanji fula koolaa, Firawoona naata siiboo. Siiboo kono a be looriŋ Nayili Boloŋo to, 2 ninsimusu woorowula fintita naŋ Nayili Boloŋo kono, ì be nunkuriŋ, ì baloo be faariŋ tep, ì be ñaama ñimoo la. 3 Bituŋ ninsimusu woorowula doo fanaa fintita naŋ ì nooma Nayili Boloŋo kono, ì be jaariŋ, ì be maneeriŋ. Bituŋ ì loota ì daala baa kankuŋo la jee. 4 Ñiŋ ninsi manee jaara woorowuloo ñiŋ ye wo ninsi nunku woorowula domo. Bituŋ Firawoona naata bara siinoo la. 5 A ye i laa ka siinoo kotenke, bituŋ a naata siiboo doo fanaa soto. Ñiŋ siloo, a ye siimaŋ kaloo le je, siimaŋ muru woorowula be wuluu kaŋ a bala, ì bee be nunkuriŋ, ì be mooriŋ. 6 Bituŋ siimaŋ muru woorowula, tilibo foñoo ye mennu jaa, naata wuluu ì nooma. 7 Ñiŋ siimaŋ muru jaara woorowuloo ye wo siimaŋ muru nunkoolu kunuŋ. Bituŋ Firawoona barata siinoo la, a ye a je ko, siiboo le mu.
8 Bituŋ soomandaa a hakiloo naata janjaŋ. A ye kiilaa kii a la batuutaalu bee ye, aniŋ Misira moo ñaamendiŋolu bee. A ye a la siiboolu fo ì ye, bari moo maŋ soto, meŋ ye ñiŋ siiboolu fasari noo a ye.
9 Bituŋ mindaŋ sambalaa kuntiyo ko Firawoona ye ko, “N hakiloo bulata feŋ ne la bii, n ñanta meŋ ke la nuŋ. 10 Kabiriŋ i kamfaata n niŋ mbuuru janilaa kuntiyo kamma, i ye ǹ soroŋ i la kantarilaa kuntiyo la dulaa to. 11 Suuto kiliŋ naata soto, m̀ bee siiboota. M̀ bee kiliŋ-kiliŋ naa la siiboo ye kotoo le soto. 12 Hiburu keendiŋo doo le be m̀ fee jee, kantarilaa kuntiyo la joŋo. Kabiriŋ ŋà ǹ na siiboolu saata a ye, a ye ì fasari ǹ ye le. A ye m̀ bee kiliŋ-kiliŋ naa la siiboo fasari le. 13 Aduŋ a ye ì fasari ǹ ye ñaameŋ, ì keta wo le ñaama. I ye nte murundi n na palaasoo to, ì ye mbuuru janilaa kuntiyo deŋ.”
14 Wo le to Firawoona ye kiilaa kii Yusufa nooma. Ì ye a ñaamootoo fintindi naŋ bunjawoo kono. Kabiriŋ a ye i lii, a ye a la duŋ feŋolu faliŋ. A naata Firawoona ñaatiliŋo la. 15 Firawoona ko a ye ko, “Ŋa siiboo le soto, aduŋ moo maŋ soto, meŋ si a fasari noo. Ŋa i la kuwo moyi le ko, niŋ i ye siiboo kumoo moyi, i ka a fasari noo le.”
16 Bituŋ Yusufa ye Firawoona jaabi ko, “Ite alifaa buuñaariŋo, nte te a fasari noo la, Alla doroŋ ne si a fasari noo. A be fasaroo meŋ dii la i la, be ke la fasari kendoo le ti.” 17 Bituŋ Firawoona ko Yusufa ye ko, “N na siiboo kono, m be looriŋ Nayili Boloŋo kankuŋo le la. 18 Ninsi woorowula fintita naŋ Nayili Boloŋo kono, ì be nunkuriŋ, ì baloo be faariŋ tep, ì be ñaama ñimoo la. 19 Bituŋ ninsi woorowula fanaa fintita naŋ ì nooma, ì be jaariŋ, ì be maneeriŋ. N nene maŋ ñiŋ ñoŋ ninsi manee siifaalu je Misira bankoo bee kaŋ. 20 Ñiŋ ninsi jaara manee woorowuloo ñiŋ ye wo ninsi nunku woorowuloo domo. 21 Ì la ì domoriŋ koolaa, moo te a suutee noo la ì bala faŋ ko, feŋ ne be ì kono, kaatu ì tarata maneeriŋ nuŋ ñaameŋ, ì tuta wo le ñaama. Bituŋ n naata bara siinoo la. 22 N na siiboo doo kono, ŋa siimaŋ kaloo le je, siimaŋ muru woorowula be wuluu kaŋ a bala, ì bee be nunkuriŋ, ì be mooriŋ. 23 Bituŋ siimaŋ muru woorowula, tilibo foñoo ye mennu jaa, naata wuluu ì nooma. 24 Ñiŋ siimaŋ muru jaara woorowuloo ye wo siimaŋ muru nunkoolu kunuŋ. Kabiriŋ ŋa ñiŋ saata batuutaalu ye, moo maŋ soto ì kono, meŋ si a fasari noo n ye.”
25 Bituŋ Yusufa ko Firawoona ye ko, “Ite alifaa buuñaariŋo, i la siiboolu bee mu kiliŋ ne ti. Alla ye a yitandi i la le, a be naa meŋ ke la. 26 Ninsi nunku woorowuloo ñiŋ mu sanji woorowula le ti, aduŋ siimaŋ muru nunku woorowuloo ñiŋ fanaa mu sanji woorowula le ti. Ñiŋ siiboolu bee mu kiliŋ ne ti. 27 Ninsi manee jaara woorowuloo mennu fintita naŋ ì nooma, mu sanji woorowula le ti. Siimaŋ muru jaara woorowuloo, tilibo foñoo ye mennu jaa, fanaa mu sanji woorowula le ti. Ñiŋ ye a yitandi le ko, konkoo be boyi la fo sanji woorowula. 28 Alifaa buuñaariŋo, a be wo le ñaama, ko ŋa a fo i ye teŋ ñaameŋ. Alla ye a yitandi i la le, a be naa meŋ ke la. 29 Sanji woorowula be naa, neemoo be siyaa la Misira bankoo bee kaŋ. 30 Wo koolaa, sanji woorowula be naa, wo bee be ke la konkoo le ti. Moo hakiloo te bula la ko, neemoo nene ka soto Misira bankoo kaŋ ne. Konkoo ñiŋ be bankoo bee le kasaara la. 31 Ì te neemoo ñiŋ na kuwo kalamuta la kotenke bankoo kaŋ, konkoo ñiŋ na kuwo kamma la, meŋ be naa, kaatu a be jawuyaa la baake le. 32 Ite Firawoona, i ye wo siiboo kiliŋo le ke teŋ siiñaa fula. A ye ñiŋ ne yitandi ko, Alla pareeta le ka a ke, aduŋ a be a ke la le, a te mee la. 33 Saayiŋ, ite faŋo le be a juubee la, i ye moo ñaamendiŋo tomboŋ, meŋ be a loŋ na, muŋ ne ñanta ke la. I ye kaŋo dii a la Misira kunna. 34 I ye mansakundaa dookuulaalu tomboŋ bankoo bee kaŋ. Ì kali siimaŋ talaadaa luulunjaŋolu kafu ñoo ma, meŋ sotota neemoo ñiŋ sanji woorowuloo kono Misira. 35 Ì ñanta le, ì ye siimaŋ kesoolu bee kafu ñoo ma ñiŋ neemoo saŋolu mennu be naa la teŋ. Ì ye ì bee kafu ñoo ma dulaa kiliŋ, ka tara ì la maroo to, saatee mankasiinoolu kono, ka ke siniŋ saama fankanta domoroo ti. 36 Ñiŋ siimaŋ kesoolu ñanta tara la maaboriŋ bankoo bee le ye sanji woorowula konko jawoo meŋ be naa boyi la Misira bankoo kaŋ. I si a je, bankoo te kasaara la konkoo kamma la.”
Firawoona ye semboo dii Yusufa la
37 Yusufa la ñiŋ feere betoo ye Firawoona kontaani le, aniŋ a la dookuulaalu bee. 38 Firawoona ko a la dookuulaalu ye ko, “Alla la Nooroo le be ñiŋ kewo bala. Ǹ te a ñoŋo soto noo la.” 39 Bituŋ Firawoona naata a fo Yusufa ye ko, “Baawo Alla ye ñiŋ kuwo bee yitandi ite le la, moo koteŋ maŋ a hakilidiyaa niŋ a ñaameŋo soto ko ite. 40 M be ite le marandi la n na mansabuŋo ma, aduŋ n na moolu bee be taama la i la kaŋo le la. N na mansayaa doroŋ ne be n semboo warandi la i ti.” 41 Firawoona ko Yusufa ye ko, “A fele, ŋa i marandi Misira bankoo bee le ma.”
42 A ye tampurilaŋ konnaa bo a bulukondiŋo to, a ye a duŋ Yusufa buloo to. A ye daari faani dendika baa duŋ a la, a ye sani kantotaa duŋ a kaŋo la. 43 A ye a la mansa sareeti fulanjaŋo dii a la ka a borindi. A ye a la moolu bula Yusufa ñaato ka wuuri santo ka a fo, “Ali siloo bula! Ali siloo bula!” A ye a marandi Misira bankoo bee ma teŋ ne. 44 Firawoona ko Yusufa ye ko, “Nte le mu Firawoona ti, bari feŋ te ke la Misira kono i la duñoo kooma, aduŋ moo te kuu ke noo la i kooma Misira kono jaŋ.” 45 Firawoona ye too dii Yusufa la ka a fo a ye ko, Safenati-Paneya. A ye Asenati, Potifera, Oni saatewo la piriisoo*, dimmusoo dii a la musoo ti. Bituŋ Yusufa naata kaŋo soto Misira kunna teŋ ne.
46 Yusufa be sanji taŋ saba, kabiriŋ a be duŋ na Firawoona, Misira mansa la dookuwo kono. Yusufa bota Firawoona la dulaa to, a taata ka Misira bankoo bee muruŋ-muruŋ. 47 Neemoo sanji woorowula foloo, siimaŋo sotota a ñaama bankoo kaŋ ne. 48 Yusufa ye siimaŋolu bee kafu ñoo kaŋ, mennu sotota ñiŋ neema saŋolu kono, ka ì maabo saatewolu la mankasiinoolu to taariŋ. Saatee-wo-saatee, ì ka a la kunku sotofeŋolu maabo a saatewo faŋo le kono. 49 Yusufa ye siimaŋ jamaa le maabo, a siyaabaata le, fo ì maŋ a yaatewo loŋ noo.
50 Janniŋ konkoboyi saŋolu ka sii, Yusufa ye dinkee fula le soto, Asenati ye mennu wuluu a la, Potifera, Oni saatewo la piriisoo, dimmusoo. 51 Yusufa ye a dinkee foloo toolaa Manase la, a ko, “Kaatu Alla ye n ñinandi n na bataa kuwo bee le la, aniŋ n na moolu.” 52 A ye a dinkee fulanjaŋo toolaa Efurayimu la, a ko, “Alla ye n jiidindi m bataa bankoo le kaŋ.”
53 Neemoo sanji woorowuloo meŋ keta Misira bankoo kaŋ, naata baŋ. 54 Bituŋ koleyaa sanji woorowuloo ye a dati ka naa, ko Yusufa ye a fo ñaameŋ. Konkoo boyita bankoolu bee le kaŋ, bari domoroo be Misira bankoo bee kaŋ ne. 55 Kabiriŋ konkoo ye a dati ka Misirankoolu bee muta, ì woosiita Firawoona ye domori kuwo la. A ko ì ye ko, “Ali taa Yusufa yaa. A be meŋ fo la ali ye, ali si wo ke.” 56 Kabiriŋ konkoo janjanta bankoo bee kaŋ, Yusufa ye mankasiinoolu bee yele, ka siimaŋolu waafi Misirankoolu ma, kaatu konkoo ka jawuyaa-jawuyaa laalaa le Misira bankoo kaŋ. 57 Konkoo naata jawuyaa dulaa bee to. Banku koteŋolu bee ka naa siimaŋo saŋ Yusufa le bulu Misira.
© Mandinka Bible © Bible Society in The Gambia, 2011
