Mansa Nebukanesa la siiboo
1 Mansa Nebukanesa la mansayaa sanji fulanjaŋo kono, a siiboota. A jaakalita le fo a maŋ siinoo noo. 2 Bituŋ mansa ye yaamaroo dii ko, ì si ñiŋ moolu kumandi naŋ: batuutaatiyolu, kumfanuntewolu, saabutiyolu, aniŋ lonnaalu, ka naa a la siiboo fasari a ye. Kabiriŋ ì naata, ì loota mansa ñaatiliŋo la, 3 a ko ì ye ko, “N siiboota le, aduŋ a ye n jaakali le. N lafita a loŋ na le a kotoo mu meŋ ti.”
4 Ì ye mansa jaabi Arameya kaŋo to ko, “Mansa, Allamaa i mee la! Ntolu mu i la dookuulaalu le ti. I la siiboo fo ǹ ye, m̀ be a fasari la i ye le.”
5 Mansa ye ì jaabi ko, “Ŋa ñiŋ kaŋo le dii ko, niŋ ali maŋ siiboo ñiŋ fo n ye, aniŋ a fasaroo, ì be ali jasiŋ-jasiŋ na le, aniŋ ka ali la buŋolu bee tumbuŋ. 6 Bari niŋ ali ye siiboo ñiŋ fo n ye aniŋ a fasaroo, m be feŋolu dii la ali la le, ka ali joo, aniŋ ka buuñaa baa dii ali la. Wo to saayiŋ, ali siiboo ñiŋ fo n ye, aniŋ a fasaroo.”
7 Ì ye mansa jaabi tukuŋ ko, “Mansa, ntolu mu i la dookuulaalu le ti. I la siiboo fo ǹ ye, aduŋ m̀ be a fasari la i ye le.”
8 Mansa ye ì jaabi ko, “A koyita m ma le ko, ali be a kata kaŋ ne ka waatoo soto, kaatu ali ye a je le ko, ŋa kaŋo meŋ dii a bambanta le. 9 N na kaŋo mu ñiŋ ne ti ko, niŋ ali maŋ siiboo ñiŋ fo n ye, m be duni kuliŋ ne laa la ali kaŋ. Ali kambenta ñoo kaŋ ne, ka tara faniyaa niŋ neeneeri kumoolu fo kaŋ n ñaatiliŋo la, fo niŋ a meeta, kuwolu si faliŋ. Saayiŋ, ali siiboo fo n ye, wo le to m be a loŋ na ko, ali si a fasari noo n ye le.”
10 Lonnaalu ñinnu ye jaabiroo ke ko, “Mansa, moo te duniyaa kono, meŋ si a fo noo, i ye meŋ ñininkaa. Kaatu hani mansa sembemaa baa kiliŋ nene maŋ ñiŋ ñoŋ kuwo ñininkaa, sako a si a fo batuutaatiyo, juubeerilaa, waraŋ lonnaa ye a fo. 11 Mansa, i ka meŋ ñininkaa teŋ, a koleyaata le, aduŋ moo te a fo noo la i ye, niŋ a maŋ ke alloolu ti, aduŋ wolu maŋ tara sabatiriŋ hadamadiŋolu kono.”
12 Wo kumoo ye a tinna le mansa kamfaata kamfaañaa jawu la, aduŋ a ye yaamaroo dii ko ì si Babiloni moo ñaamendiŋolu bee faa. 13 Bituŋ ì ye kumoo ñiŋ kankulaa ko, ì be moo ñaamendiŋolu bee faa la le, aduŋ ì taata Daniyeli niŋ a kafuñoolu nooma, ka ì faa.
14 Mansa kantalaa kelediŋolu la kuntiyo, Ariyoki pareeta le ka taa Babiloni moo ñaamendiŋolu bee faa. Bari Daniyeli diyaamuta a ye feeroo niŋ ñaameŋo le la. 15 A ko Ariyoki ye le ko, “Muŋ ne ye a tinna mansa ye ñiŋ kuma koleŋ baa kankulaa?” Bituŋ Ariyoki ye kuwo bee fo Daniyeli ye. 16 Wo le to Daniyeli taata mansa kaŋ, a ye a daani ka waatoo dii a la fo a si siiboo ñiŋ fasari a ye.
Alla ye mansa la siiboo lankenemayandi Daniyeli ye
17 Bituŋ Daniyeli muruta a la buŋo to, a ye kuwo ñiŋ fo a kafuñoolu ye, Hananiya, Misayeli, aniŋ Asariya. 18 A ko ì ye le ko, ì si duwaa ka Arijana Maarii daani balafaa la, aniŋ ka a daani ka mansa la siiboo kulloo yitandi ì la, i si a je ì te ì niŋ Babiloni moo ñaamendiŋ doolu faa la ñoo la. 19 Bituŋ wo suutoo la, kulloo ñiŋ naata lankenemayandi Daniyeli ye jeroo kono. Wo le to a ye Arijana Maarii tentu ko:

20 “Tentoo be Alla ye fo abadaa,
meŋ taa mu ñaameŋo niŋ semboo ti.
21 Ate le ka waatoolu niŋ jamaanoolu yelemandi,
ate le ka mansoolu londi,
aduŋ ate le ka ì bondi.
Ate le ka ñaameŋo dii, aniŋ londoo.
22 A ka kuwolu lankenemayandi le, mennu nukunta baake.
Kuu-wo-kuu be diboo kono,
a ye a loŋ ne,
aduŋ maloo le ye a murubeŋ.
23 M be i jayi la, m be i tentu la,
ite meŋ mu m mumuñolu la Alla ti.
I ye n so ñaameŋo niŋ semboo la le,
aduŋ ŋa i daani meŋ na,
i ye a yitandi n na le saayiŋ,
kaatu i ye mansa la jaakali kuwo yitandi n na le.”
Daniyeli ye mansa la siiboo fo a ye aniŋ a fasaroo
24 Bituŋ Daniyeli taata Ariyoki yaa, mansa ye meŋ bula Babiloni moo ñaamendiŋolu faa la. A ko a ye ko, “Kana Babiloni moo ñaamendiŋolu faa. N samba mansa yaa, aduŋ m be a la siiboo fasari la a ye le.”
25 Wo le to Ariyoki ye Daniyeli samba mansa yaa katabake, bituŋ a ko mansa ye ko, “Mansa, ŋa kee le je Yahuuda moolu kono, mennu be mutoo kono jaŋ, meŋ si i la siiboo fasari noo i ye.”
26 Mansa diyaamuta Daniyeli ye, ì ka meŋ kumandi Belitesasa too fanaa la, a ko a ye ko, “Fo ite be nte la siiboo fo noo la n ye le, aniŋ a fasaroo?”
27 Daniyeli ye mansa jaabi ko, “Moo maŋ soto meŋ si kulloo kuwo fo noo i ye, i ye meŋ ñininkaa, biriŋ moo ñaamendiŋolu, kumfanuntewolu, batuutaatiyolu, waraŋ juubeerilaalu. 28 Bari Alla sotota le, meŋ ka kulloolu lankenemayandi, aduŋ a ye a yitandi ite Mansa la le, kuwolu mennu be ke la labandulaa to. Saayiŋ, m be siiboo ñiŋ fo la i ye le, i ye jeroo meŋ ke, kabiriŋ i be siinoo la.
29 “Mansa, kabiriŋ i be laariŋ, i be siinoo la, i siiboota kuwo le la meŋ be naa ke la ñaato. Alla meŋ ka kulloolu lankenemayandi, ate le ye a yitandi i la, meŋ be naa ke la. 30 Alla ye ñiŋ kulloo lankenemayandi nte ye le, a maŋ ke ko nte le ñaamenta moo koteŋolu bee ti, bari a daliiloo mu ñiŋ ne ti fo ite Mansa si a fasaroo loŋ, aduŋ i si miiroolu fahaamu noo, mennu dunta i sondomoo kono.
31 “Mansa, i la jeroo kono, i ye moo muluŋo le terentoo je. Moo muluŋo ñiŋ, a warata le, a be malamala kaŋ baake, aduŋ a keñaa silaŋo warata le. A be looriŋ i ñaato. 32 Ñiŋ moo muluŋo kuŋo mu sani ñiimaa le ti, a sisoo niŋ a buloolu mu kodiforoo le ti, a konoo niŋ a wutoolu mu jaawaloo le ti, 33 a siŋolu mu newo le ti, a dafatoolu dulaa doolu mu newo le ti, dulaa doolu mu potoo ti. 34 Kabiriŋ i be a juubee kaŋ, bere baa kuntuta naŋ konkoo bala, moo bulu maŋ a maa, aduŋ a ye moo muluŋo ñiŋ dafatoolu busa, mennu mu newo niŋ potoo ti, a ye ì janjaŋ. 35 Bituŋ newo, potoo, jaawaloo, kodiforoo, aniŋ sanoo bee teyita ka janjaŋ ñoo la, ì keta ko ŋañaa meŋ ka tu siimaŋ toñonkadulaa to, katiri koolaa. Foñoo ye a bee le samba, hani a noo maŋ tu jee. Bari beroo meŋ boyita a kaŋ, a naata ke konko baa le ti, aduŋ a ye duniyaa bee le beŋ.
36 “Siiboo ñiŋ mu wo le ti. Saayiŋ Mansa, m̀ be a fasari la i ye le. 37 Ite Mansa, ite le mu mansoolu la mansakewo ti. Arijana Maarii ye mansamarali bankoo dii i la le, semboo, waroo, aniŋ horomoo. 38 A ye i ke maralilaa le ti moolu bee kunna, daafeŋolu, aniŋ kunoolu, duniyaa daa-wo-daa. Ite le mu wo sani kuŋo ti. 39 Ite koolaa mansamarali banku doo le be wuli la, meŋ dooyaata i taa ti. Wo koolaa mansamarali banku sabanjaŋo be wuli la le, meŋ mu jaawaloo ti, aduŋ duniyaa bee be tara la a la maroo le to. 40 Bituŋ mansamarali banku naaninjaŋo fanaa be soto la le, aduŋ a be bambaŋ na le komeŋ newo, meŋ ka feŋolu bee teyi ka ì janjaŋ. Newo ka feŋolu teyi ka ì janjaŋ ñaameŋ, ñiŋ mansamarali banku naaninjaŋo be mansamarali banku doolu bee janjaŋ na wo le ñaama. 41 Aduŋ ko i ye a je ñaameŋ, dafatoolu niŋ sinkondiŋolu dulaa doolu mu potoo le ti, dulaa doolu mu newo ti, a be ke la mansamarali banku talaŋ-talandiŋo le ti. A be newo la bambaŋ muluŋo le soto la a kono, ko i ye newo niŋ potoo je ñaamiriŋ ñaameŋ. 42 Sinkondiŋolu dulaa doolu mu newo ti ñaameŋ, aniŋ dulaa doolu mu potoo ti ñaameŋ, wo le mu ñiŋ ti ko, mansamarali banku naaninjaŋo ñiŋ kara kiliŋo be bambaŋ na le, a kara doo te bambaŋ na. 43 I ye a je le newo niŋ potoo kenseŋo ñaamita. Wo mu ñiŋ ne ti ko, wo mansamarali bankoo maralilaalu be kafu la le, ka futuu ñoo ye. Bari a kuwo te muta noo la, komeŋ newo niŋ potoo buka ñaami noo ñaameŋ. 44 Wo mansoolu la waatoo la, Arijana Maarii be mansamarali bankoo le londi la, meŋ nene te baŋ na, aduŋ moo koteŋolu te ì semboo laa noo la a kaŋ. A be wo mansamarali banku koteŋolu bee le teyi la, ka ì janjaŋ, ì ye baŋ, aduŋ a be tu la looriŋ ne fo abadaa. 45 I ye a je le beroo kuntuta naŋ konkoo bala, moo bulu maŋ a maa, aduŋ a ye ñinnu bee teyi le ka ì janjaŋ: newo, jaawaloo, potoo, kodiforoo, aniŋ sanoo. Alla meŋ warata, wo le ye a yitandi ite Mansa la, meŋ be naa ke la ñaato. Siiboo ñiŋ mu tooñaa le ti, aduŋ a fasaroo mu lanna kuwo le ti.”
Mansa ye Daniyeli joo
46 Bituŋ Mansa Nebukanesa bitita Daniyeli ye bankoo to ka a horoma, aduŋ a ye yaamaroo dii ko, ì si sadaa* bo, aniŋ ka cuuraayoo siisindi a ye. 47 Mansa ko Daniyeli ye ko, “Tooñaa, i la Alla le warata alla koteŋolu bee ti, aduŋ ate le mu mansoolu Maarii ti, meŋ ka kulloolu lankenemayandi. Wo le ye a tinna i ye ñiŋ kulloo kotoo fo noo.”
48 Bituŋ mansa ye palaasi horomariŋ baa dii Daniyeli la, a ye buuñaa feŋ baalu dii a la, aduŋ a ye a marandi Babiloni tundoo bee ma. A ye ate le tomboŋ fanaa ka tara marariŋ Babiloni moo ñaamendiŋolu bee la kuwolu ma. 49 Daniyeli ye mansa daani a kafuñoolu ye le, Sadiraki, Mesaki, aniŋ Abedineko, aduŋ mansa ye ì ke maralilaalu le ti Babiloni tundoo kaŋ. Bari Daniyeli faŋo tuta mansasuwo le kono.