Yehu keta Banisirayila mansa ti
1 Wo waatoo la Annabilayi Elisa ye fondinkee kiliŋ kumandi annabiyomu kafoo kono, a ko a ye ko, “I tewo siti, i ye ñiŋ olifu* tulu kaboo taa i niŋ a ye taa Ramoti-Kileyadi. 2 Niŋ i futata i si Yehu ñini, Yehosafati dinkewo, Nimisi mamariŋo. I si taa a kaŋ, i ye a samba konoto buŋo kono. 3 Bituŋ i si kaboo ñiŋ taa i ye tuloo boŋ a kuŋo to. I si naa a fo a ye ko, Yaawe* faŋo le ye ñiŋ fo ko, ‘Ŋa i tomboŋ ne ka ke Banisirayilankoolu la mansa ti.’ Bituŋ niŋ i ye wo ke, i si i tariyaa i ye daa yele i ye bori.”
4 Bituŋ annabiyomu kafoo fondinkewo ñiŋ taata Ramoti-Kileyadi. 5 Kabiriŋ a futata, a ye kelediŋ kuntiyolu tara bendiŋ ñoo kaŋ. A kumata ko, “Kuntiyo, ì ye n kii i kaŋ ne.” Wo le to Yehu ko a ye ko, “Ntolu kono jumaa le kiliŋ mu?” A ko a ye ko, “Kuntiyo, ite le mu.” 6 Yehu wulita a niŋ a taata buŋo kono.
Wo to le annabiyomoo ñiŋ ye tuloo boŋ a kuŋo to, aduŋ a ye ñiŋ bankee ko, “Yaawe, Banisirayila la Alla ye ñiŋ ne fo ko, a ye i tomboŋ ne ka ke Yaawe la moolu Banisirayilankoolu la mansa ti. 7 I be i maarii Mansa Ahabu la dimbaayaa moolu bee kasaara la le. Yaawe be a la annabiyomu dookuulaalu la faa niŋ ì yeloo la boŋo juloo joo la le, aniŋ a la dookuulaalu bee, Yesebeli ye mennu yeloo boŋ. 8 Ahabu la dimbaayaa muumewo bee be kasaara la le. Moo-wo-moo mu kewo ti Ahabu la dimbaayaa moolu kono, a be ì bee faa la le ka bo Banisirayila kono, biriŋ a foro fo a joŋ. 9 A be Ahabu la dimbaayaa moolu ke la le, komeŋ Nebati dinkewo Yerobowamu la dimbaayaa moolu, aniŋ komeŋ Ahiya dinkewo Baasa la dimbaayaa moolu. 10 Yesebeli, wo te baadee la. Wuloolu le be a furewo domo la Yesireeli tundoo kaŋ.”
Bituŋ a ye bundaa yele a niŋ boroo taata.
11 Kabiriŋ Yehu muruta a kafuñoo kelediŋ kuntiyolu kaŋ, ì ko a ye ko, “Kori kayira mu? Wo kee ñaamaatoo niŋ ite ye muŋ haaji le soto?” A ko ì ye ko, “Alitolu faŋo ye ñiŋ moo siifaa loŋ ne, aniŋ a la diyaamoolu.” 12 Ì ko a ye ko, “Hanii, tooñaa nte. A fo ǹ ye a ye meŋ fo i ye.” Bituŋ a ko ì ye ko, “A ye ñiŋ ne fo n ye ko, Yaawe ko, a ye n tomboŋ ne ka ke Banisirayila mansa ti.” 13 Bituŋ wo loodulaa kiliŋo to ì bee ye ì la dendika baalu bo, ì ye ì feenee Yehu ye seleraŋ teputepoolu kaŋ. Ì ye binoolu fee, ì sarita santo ka a fo ko, “Yehu mu mansa le ti.”
Yehu ye Mansa Yoramu niŋ Mansa Ahasiya faa
(2 Taarika 22:7-9)14 Bituŋ Yehu, Yehosafati dinkewo, Nimisi mamariŋo, ye jamfaa siti Mansa Yoramu kamma. Mansa Yoramu niŋ Banisirayilankoolu bee taata nuŋ Ramoti-Kileyadi le ka jee tankandi Hasayeli ma, Aramu mansa. 15 Bari Mansa Yoramu muruta Yesireeli le, ka taa baramoo jaara Aramunkoolu ye meŋ ke a la, kabiriŋ a be Hasayeli kele kaŋ, Aramu mansa.
Yehu ko a kafuñoolu ye ko, “Niŋ a ye a tara ñiŋ kuwo be ali hamoo to, wo to ali kana soŋ moo ye finti saatewo kono, ka taa kibaaroo fo Yesireeli saatewo to.” 16 Bituŋ Yehu seleta a la keleraŋ sareetoo* kaŋ ka taa Yesireeli, Mansa Yoramu baramariŋo tarata daameŋ to. Wo ye a tara le Yahuuda mansa Ahasiya taata a kumpabo jee.
17 Saatee kantalaa le tarata saatewo tatoo santo. A ye Yehu niŋ a la kelediŋ kafoo je ì be naa kaŋ. Bituŋ a ye kumandiroo ke ka a fo ko, “Kelediŋ kafoo le ka naa de.” Yoramu ko a ye ko, “Kee kiliŋ kii a niŋ suwoo, a ye taa ì ñininkaa fo ì la siloo mu kayira le ti baŋ?” 18 Bituŋ kewo niŋ suwoo taata ka Yehu benduŋ, a ko a ye ko, “Mansa ko fo ali la siloo mu kayira le ti baŋ?” Yehu ko a ye ko, “Ite ye muŋ haaji le soto kayira kuu to? Bula moolu kono, i ye bula n nooma.”
Saatee kantalaa ye kumandiroo ke kotenke a ko, “Kiilaa futata le bari a buka muru naŋ de.” 19 Mansa Yoramu ye kiilaa doo fanaa kii. Kabiriŋ a futata ì ma a ko ì ye ko, “Mansa ko fo ali la siloo mu kayira le ti baŋ?” Yehu ko a ye ko, “Ite ye muŋ haaji le soto kayira kuu to? Bula moolu kono, i ye bula n nooma.”
20 Saatee kantalaa ye kumandiroo ke kotenke ka a fo ko, “Kiilaa futata le bari a buka muru naŋ de. Ì la ñaatonkoo ka munta le ko Yehu, Nimisi dinkewo, kaatu a suuborindiñaa ka munta le ko ñaamaatoo.”
21 Bituŋ Mansa Yoramu ko, “Ali n na keleraŋ sareetoo parendi n ye.” Bituŋ ì ye a parendi a ye. Banisirayila mansa Yoramu niŋ Yahuuda mansa Ahasiya bulata ì la keleraŋ sareetoolu kono. Ì fintita ka taa Yehu benduŋ, aduŋ ì niŋ a benta Naboti Yesireelinkoo la kenoo le kono. 22 Kabiriŋ Yoramu ye Yehu je a ko a ye ko, “Kori kayira mu?” Yehu ko a ye ko, “Kayira te soto noo la, niŋ i baamaa Yesebeli tuta a la jalambatoo niŋ a la buwaayaa kuwolu taamandi kaŋ.”
23 Bituŋ Yoramu ye a la keleraŋ sareetoo yelemandi ka bori. A wuurita a ko Mansa Ahasiya ye ko, “Ñiŋ mu jamfaa kuwo le ti.” 24 Wo le to Yehu ye a la kalabeñoo saba a semboo la a ye Yoramu buŋ. A ye a soo a koo kono fo a ye a jusoo soo. A boyita a la keleraŋ sareetoo kono. 25 Bituŋ Yehu ko a maakoyilaa kelediŋo Bidikari ye ko, “A sika i ye a fayi Naboti Yesireelinkoo la kunkoo kono. I hakiloo ye bula Yaawe ye kiilaariyaa kumoo meŋ fo a ma, tumoo meŋ na nte niŋ ite tarata keleraŋ sareetoo borindi kaŋ Mansa Yoramu faamaa, Ahabu kooma. Yaawe ye ñiŋ kiilaariyaa kumoo le fo a ma ko, 26 ‘Nte Yaawe ye ñiŋ bankee le ko, ŋa Naboti niŋ a dinkewolu yeloo je bondiŋ ne kunuŋ, aduŋ ŋa n kaŋo dii le ko, m be ì la juloo joo la i to ñiŋ kunku kiliŋo le kono.’ Wo to a sika i ye a fayi kunkoo ñiŋ kono, komeŋ Yaawe la kumoo ye a yitandi ñaameŋ.”
27 Kabiriŋ Yahuuda mansa Ahasiya ye a je meŋ keta, a borita ka taa Beti-Hakani saatewo maafaŋo la. Yehu ye a bayindi, aduŋ a sarita ka a fo ko, “Ali a fanaa faa.” Bituŋ ì ye a barama a la keleraŋ sareetoo kono siloo kaŋ meŋ ka sele ka taa Kuri, daameŋ to be Ibuleyamu daala. A kanata ka taa Mekido, bituŋ a naata faa jee. 28 Bituŋ a la dookuulaalu ye a furewo bulandi keleraŋ sareetoo kono, ì ye a samba Yerusalaamu, aduŋ ì ye a baadee a mumuñolu la kaburoo to, Dawuda la Saatewo* to.
29 Ahabu dinkewo Yoramu la mansayaa sanji taŋ niŋ kilinjaŋo la, wo saŋo le mu Ahasiya keta Yahuuda mansa ti.
Yesebeli la faa
30 Bituŋ Yehu taata Yesireeli saatewo kono. Kabiriŋ Yesebeli ye a moyi ko Yehu naata le, a ye kalaa maa a ñaa la, a ye a kuntiñoo dadaa kuu. Bituŋ a ye juubeeroo ke ka bo a la palanteeroo to. 31 Kabiriŋ Yehu be duŋ kaŋ naŋ daa la Yesebeli ko a ye ko, “I naata kayira kuwo le la baŋ, ite Simuri, ite meŋ ye i maarii faa?” 32 Yehu ye palanteeroo to juubee santo, a kumata ko, “Jumaa le be laariŋ n kaŋ? A maarii lee?” Bituŋ meŋ si taa fo kee seenee fula waraŋ saba ye a juubee naŋ duuma. 33 A ko ì ye ko, “Ali a joloŋ naŋ duuma.” Wo le to ì ye a joloŋ naŋ, aduŋ a yeloo sarita tata sansaŋo bala aniŋ suwoolu kaŋ. Yehu ye suwoolu borindi a furewo kaŋ. 34 A taata mansa buŋo kono a ye domoroo ke, a ye i miŋ. Bituŋ a kumata ko, “Ali taa wo musu dankariŋo furewo topatoo, ali ye a baadee, kaatu mansa dimmusoo le mu a ti.” 35 Bari kabiriŋ ì taata ka a baadee, ì maŋ feŋ-wo-feŋ tara a bala muntuŋo to, niŋ a maŋ ke a kunkoloo ti, a siŋolu, aniŋ a bulu jinsoolu.
36 Bituŋ ì muruta ì ye a fo Yehu ye. A ko ì ye ko, “Ñiŋ mu Yaawe la kumoo le ti, a ye meŋ fo ka bo niŋ a la dookuulaa Eliya Tisibenkoo la ko, ‘Wuloolu le be Yesebeli furewo domo la Yesireeli kenoo kono. 37 A furewo be ke la le komeŋ buwo bankoo to, Yesireeli kenoo kono. Moo te soto la meŋ si a fo noo ko ñiŋ mu Yesebeli le ti.’ ”
© Mandinka Bible © Bible Society in The Gambia, 2011
