Beni-Hadadi ye Mansa Ahabu boyinkaŋ
1 Saayiŋ Aramu mansa Beni-Hadadi ye a la kelediŋ kafoolu bee kafu ñoo ma aniŋ mansa taŋ saba niŋ fula niŋ ì la suwoolu niŋ keleraŋ sareetoolu*. A wulita ka taa Samariya kamma, aduŋ ì ye jee suki ka a boyinkaŋ. 2 A ye kiilaalu kii saatewo kono ka taa Ahabu kaŋ, Banisirayila mansa, ka a fo ko, “Beni-Hadadi ye ñiŋ ne fo ko, 3 i la kodiforoo niŋ sanoo, aniŋ i la musu ñiimaalu niŋ i diŋ kendoolu bee mu ate le taa ti.”
4 Bituŋ Mansa Ahabu ye kiilaalu jaabi ka a fo ì ye ko, “Komeŋ ali ye a fo ñaameŋ, ali a fo m maarii Mansa Beni-Hadadi ye ko, nte niŋ n na feŋolu bee mu ate le taa ti.”
5 Wo koolaa Beni-Hadadi ye kiilaalu murundi Ahabu kaŋ ka a fo a ye ko, “Beni-Hadadi ye ñiŋ ne fo ko, a ye kiilaalu kii le nuŋ ka i la kodiforoo niŋ sanoo kaniŋ, aniŋ i la musoolu niŋ i diŋolu. 6 Bari saama ñiŋ ñoŋ waatoo a be a la dookuulaalu kii la naŋ ne, aduŋ ì be i la mansasuwo kono kisikisi la, aniŋ i la dookuulaalu la buŋolu kono. Feŋ-wo-feŋ kummaayaata ì ñaa koto, ì be wo bee ñapinkaŋ na le ì ye a taa.”
7 Bituŋ Mansa Ahabu ye bankoo alifaalu bee kumandi, a ko ì ye ko, “Ali a juubee, ñiŋ kewo ka nambara kuwo ñini n ye ñaameŋ! A ye n na musoolu niŋ n diŋolu kaniŋ ne, n na kodiforoo niŋ sanoo, aduŋ m maŋ balaŋ a ma.”
8 Bituŋ alifaalu niŋ moolu bee ye a jaabi ko, “Kana a danku, aduŋ i kana soŋ a la kanindiroo la.”
9 Bituŋ Mansa Ahabu ye kiilaalu murundi Beni-Hadadi kaŋ ka a fo a ye ko, “I ye kiilaa foloolu niŋ kumoo meŋ kii n sonta wo la le, bari ñiŋ fulanjaŋo i ye meŋ lafaa a kaŋ, m maŋ soŋ wo la.” Ì taata, aduŋ ì ye ñiŋ jaabiroo sindi Beni-Hadadi ma.
10 Bituŋ Beni-Hadadi ye kumakaŋ doo kii Ahabu kaŋ ka a fo a ye ko, “Allamaa alloolu ye kuu jawu baa laa n kaŋ niŋ a ye a tara too tuta Samariya saatewo tumbuŋ noo to meŋ si n na kewolu bee buloo faa.”
11 Bituŋ Banisirayila mansa ye Beni-Hadadi jaabi ko, “Moo meŋ be a la keleraŋ feŋolu duŋ kaŋ ka taa keloo la, wo maŋ ñaŋ na kibiri la komeŋ moo meŋ taata keloo la, fo a naata a be i wura kaŋ.”
12 Ñiŋ kumoo futata Beni-Hadadi ma waatoo meŋ na, a ye a tara le a niŋ wo mansa taŋ saba niŋ fuloo be ì la dolo mindulaa jembereŋolu koto, ì be dolomiŋo la. Bituŋ a ko a la kewolu ye ko, “Ali paree ka keloo dati.” Wo to le ì pareeta ka keloo boyi saatewo ñiŋ kaŋ.
Ahabu ye Beni-Hadadi noo
13 Saayiŋ annabiyomoo doo naata taa Banisirayila mansa Ahabu kaŋ. A ko a ye ko, “Yaawe* ye ñiŋ ne fo ko, ‘Kana sila! I ye ñiŋ kelediŋ kafu baa meŋ je, m be ì duŋ na i buloo kono le bii, aduŋ i si a loŋ ko nte le mu Yaawe ti.’ ”
14 Ahabu ye annabiyomoo ñininkaa ka a fo a ye ko, “Ñiŋ kuwo be taamandi la ka bo niŋ jumaa le la?” Annabiyomoo ye a jaabi ko, “Yaawe ye ñiŋ ne fo ko kelediŋ fondinkewolu mennu be kumandaŋ banku kuntiyolu koto, wolu le be a ke la.”
Bituŋ Ahabu ye a ñininkaa ko, “Jumaa le be tambi la ñaato ka keloo dati?”
Annabiyomoo ko a ye ko, “Ite faŋo.” 15 Wo le to Ahabu ye kelediŋ fondinkewolu kumandi, mennu yaatewo mu kee keme fula aniŋ taŋ saba niŋ fula ti. Bituŋ a ye Banisirayila kelediŋ toomaalu bee bendi mennu yaatewo taata kaañaŋ wuli woorowula fee.
16 Ì wulita tilibuloo waatoo ka taa, wo tumoo Beni-Hadadi niŋ mansa taŋ saba niŋ fuloo mennu be laariŋ ñoo kaŋ be ì la dolo mindulaa jembereŋolu koto dolomiŋ baa la. 17 Kelediŋ fondinkewolu le foloo fintita ka tambi ñaato. Wo to le Beni-Hadadi la kelediŋ kantarilaalu ye ì je. Bituŋ ì taata kumoo ñiŋ sindi Beni-Hadadi ma, ì ko a ye ko, “Ŋà kelediŋolu je le, ì ka naa ka bo naŋ Samariya saatewo kono.” 18 A ko ì ye ko, “Niŋ a ye a tara ì ka naa kayira kuwo le la, ali ì kende muta, aduŋ niŋ ì ka naa keloo le la fanaa, ali ì kende muta.”
19 Bituŋ Banisirayila kelediŋ fondinkewolu bulata ñoo nooma ka finti naŋ saatewo ñiŋ kono, aduŋ kelediŋ kafoo tarata ì nooma. 20 Bituŋ meŋ-wo-meŋ ye a jawu kiliŋ muta ka a faa. Wo to le Aramunkoolu borita, aduŋ Banisirayilankoolu ye ì bayindi. Beni-Hadadi borita a seleta suwoo kaŋ, aduŋ a kanata, a niŋ a la suuborindilaa kelediŋo doolu. 21 Banisirayila mansa la nooroo kafuta, aduŋ ì ye Aramunkoolu faa baake, aniŋ ì ye ì la suwoolu niŋ keleraŋ sareetoolu muta.
22 Ñiŋ kuwo koolaa, annabiyomoo ñiŋ naata Ahabu kaŋ, a ko a ye ko, “I si feeroolu dadaa kuuke, i ye i la kelediŋolu kafu ñoo ma ka ì bambandi. Kaatu sanji foloo waatoo Aramu mansa be wuli la le ka naa boyi i kaŋ kotenke.”
23 Bituŋ ñiŋ kuwo koolaa, Aramu mansa Beni-Hadadi la mansakundaa alifaalu naata ka a yaamari. Ì ko a ye ko, “Banisirayilankoolu la jalaŋolu mu konko kaŋ jalaŋolu le ti. Wo le ye a tinna ì ye ǹ noo keloo la. Bari niŋ ŋà ì kele kene fanuŋo kono, a koyita le ko m̀ be ì noo la le. 24 Saayiŋ mansoolu bee bondi ì la kelediŋ kuntiiyaa palaasoo to, i ye kuntii doolu seyi ì noo to. 25 I foota kelediŋolu mennu la keledulaa, i si wo ñoŋ kelediŋ kafoo loo kotenke, ka taa suwoolu niŋ keleraŋ sareetoolu. Bituŋ ǹ si naa Banisirayilankoolu kele kene fanuŋo kono. Niŋ wo keta, m̀ be ì noo la keloo la le.” Bituŋ a ye ì la yaamaroo muta, aduŋ a ye wo le ke.
26 Sanji foloo waatoo la, Mansa Beni-Hadadi ye Aramunkoolu bendi, bituŋ ì taata Afeki ka Banisirayilankoolu kele. 27 Bituŋ Banisirayilankoolu fanaa benta, aduŋ ì ye feŋolu dii ì la ì suulata mennu la. Wo le to ì fintita ì niŋ ì benta. Banisirayilankoolu niŋ ì ye ì ñaa tiliŋ ñoo la. Banisirayila kelediŋolu ka munta le ko baa kooreeriŋ fula, bari Aramu kelediŋolu jurumoo tarata siyaariŋ kenoo karoo bee le la.
28 Wo to le annabiyomoo naata, a ko Banisirayila mansa ye ko, “Yaawe ye ñiŋ ne fo ko, baawo Aramunkoolu ye a miira le ko ate mu konko kaŋ jalaŋo le ti, aduŋ a maŋ ke kene fanuŋ jalaŋo ti, wo to a be ì la kelediŋ kafu baa duŋ na ali bulu le, aduŋ ali be a loŋ na le ko ate le mu Yaawe ti.” 29 Bituŋ ì tarata daakaariŋ ka ì ñaa tiliŋ ñoo la fo tili woorowula, aduŋ tili woorowulanjaŋo, ì ye keloo wulindi ñoo kamma. Banisirayilankoolu ye Aramunkoolu la sinna kelediŋ wuli keme le faa tili kiliŋo kono. 30 Bituŋ toomaalu borita ka taa Afeki saatewo to, aduŋ jee to tata sansaŋo boyita ì moo wuli muwaŋ niŋ woorowula le fee. Bituŋ Beni-Hadadi fanaa borita a dunta tatoo kono ka maabo konoto buŋo kono.
31 Wo le to Beni-Hadadi la mansakundaa alifaalu ko a ye ko, “Ŋà a moyi le ko Banisirayilankoolu la mansoolu balafaa warata le. M̀ bula ŋà booto funtoolu duŋ ǹ tewolu la aniŋ ŋà juloolu bula ǹ kaŋo la, ŋà taa m̀ faŋ seyi Banisirayila mansa ma. Tumandoo a be i tu la jee le, aduŋ a te i faa la.”
32 Ì ye booto funtoolu duŋ ì tewolu la, aniŋ ì ye juloolu bula ì faŋolu kaŋo la. Ì taata Mansa Ahabu kaŋ, ì ko a ye ko, “I la dookuulaa Beni-Hadadi ko i ye yamfa a ye, i kana a faa.” Mansa Ahabu ko ì ye ko, “Fo a be baluuriŋ ne baŋ? Nte baadiŋo le mu a ti.” 33 Bari Mansa Beni-Hadadi la dookuulaalu tarata ì tuloolu loo kaŋ ne fo ì be kumakaŋ moyi la Ahabu daa, meŋ si a yitandi ì la ko a te Beni-Hadadi faa la. Ì tariyaata ka wo kumoo muta a daa, ì ko a ye ko, “Haa, Beni-Hadadi mu i baadiŋo le ti.” Wo to le a ko ì ye ko, “Ali taa a kamma naŋ.” Kabiriŋ Beni-Hadadi naata, Ahabu ye a selendi a faŋo fee a la keleraŋ sareetoo kaŋ.
34 Bituŋ Beni-Hadadi ko Mansa Ahabu ye ko, “M be saatewolu bee murundi la i kaŋ ne m faamaa ye mennu muta i faamaa bulu. Aduŋ i si safaari dulaalu loo i faŋo ye Damasiku saatewo kono, komeŋ m faamaa ye a ke Samariya saatewo kono ñaameŋ.” Bituŋ Ahabu ko a ye ko, “Niŋ i sonta wo la, wo koolaa le m be i bula la i ye taa.” Bituŋ a niŋ a ye kambeŋo siti, aduŋ a naata a bula a taata.
Annabiyomoo ye Ahabu jalayi
35 Bituŋ Yaawe la kumoo kaŋ, annabiyomoo meŋ bota annabiyomu kafoo kono, ko a mooñoo ye ko, “M busa i la dokoo la, dukaree.” Bari a balanta, a maŋ soŋ ka a busa. 36 Wo to le a ko a ye ko, “Baawo i balanta Yaawe la yaamaroo la, i be bo la jaŋ doroŋ, jatoo be i faa la.” Bituŋ kabiriŋ a bota jee a be taa siloo kaŋ doroŋ jatoo ñapita a kaŋ a ye a faa.
37 Bituŋ ate wo annabiyomu kiliŋo taata, a ye kee doo je. A ko a ye ko, “Dukaree, m busa.” Bituŋ wo ye a busa teŋ ne, aduŋ a ye a barama a ñaadaa to. 38 Wo le to annabiyomoo ñiŋ ye funtoo taa a ye a miniŋ a faŋo ñaadaa la ka a faŋo muluŋo filindi. A taata loo sila daala ka mansa batu. 39 Bituŋ kabiriŋ mansa be tambi kaŋ a ko a ye ko, “M maarii mansa, nte mu i la dookuulaa le ti, aduŋ n tarata nuŋ keledulaa le, wo tumoo keloo be kandiriŋ. Moo doo le ye moo kiliŋ muta ǹ jawoolu kono, aduŋ a ye a samba naŋ a ko n ye ko, ‘Ñiŋ kewo kanta, a kana kana. Niŋ a kanata, i niyo niŋ a niyo le be laariŋ, waraŋ niŋ wo nte i be kodiforo kuntoo kilo taŋ saba niŋ naani le joo la.’ 40 Bituŋ n tarata a kunna ka a kanta, bari n naata tara kuu doolu kunna fo n hakiloo bota a la, a kanata.” Wo to le mansa ko a ye ko, “Ite ye i faŋo la boyidaa le yitandi, aniŋ kiitiyo meŋ ñanta laa la i kaŋ.”
41 Wo loodulaa to, annabiyomoo ye funtoo bondi a ñaadaa kaŋ, mansa naata a suutee ko, annabiyomoo le mu meŋ bota annabiyomu kafoo kono. 42 Bituŋ annabiyomoo ñiŋ ko mansa ye ko, “Yaawe ye ñiŋ ne fo ko, baawo ite ye kewo ñiŋ bula le a ko i si meŋ faa, wo kamma la i be faa la a noo to le, aduŋ i la moolu be faa la a la moolu noo to le.” 43 Bituŋ mansa seyita a la suwo kono Samariya saatewo kono, a niikuyaatoo niŋ a kamfaariŋo.
© Mandinka Bible © Bible Society in The Gambia, 2011
